Bezradność wymaga wsłuchania się w siebie, dostrzeżenia własnych mocnych stron, stawiania sobie realnych wymagań, rezygnacji z szukania akceptacji u wszystkich wokół i zrzucania na nich odpowiedzialności za siebie i własne wybory.
Bezradny, czyli:
Bezradność to stan, gdy nasze działania nie mają żadnego wpływu na to, co się nam przydarza. Przeciwieństwem bezradności jest umiejętność wywierania wpływu na rzeczywistość przez świadome działanie, czyli jej kontrola. O poczuciu bezradności decyduje brak nadziei - niepowodzenia są wówczas rozpatrywane jako stałe i uniwersalne ("Będzie tak już zawsze w każdym aspekcie mojego życia"). Ważny jest tu sposób wyjaśniania porażek, a gdy zrozumiemy, że są one jedynie czasowe, mobilizujemy się do wzmożonej aktywności i minimalizujemy odczuwanie bezradności. Ponadto wyróżniamy bezradność wyuczoną, z całkowitym poddaniem się i rezygnacją z działań, której terapia jest naprawdę trudna, a pierwszym krokiem do niej jest uświadomienie sobie czynników, które ją spowodowały. Bezradność można pomylić z przejawem sprawstwa, kiedy decydujemy o braku podjęcia zmiany albo z wyborem, gdzie decydujemy się na tak zwane mniejsze zło, a nie na to, czego akurat pragniemy.
Uczucie bezradności jest czasem potrzebne, aby uświadomić sobie, że wymagamy zmiany i jest nam z czymś źle. Poniżej kilka sposobów, jak poradzić sobie z tym przejściowym stanem, aby nie stał się on naszą stałą reakcją w trudnej sytuacji:
Wyuczona bezradność to stan, kiedy człowiek ma poczucie, że spotykającym go negatywnym zdarzeniom nie można zapobiec, a wszelkie jego działania nie mają sensu. Skutkiem takiej postawy jest brak motywacji do podejmowania prób walki z trudnościami. Mechanizm ten często towarzyszy depresji, bywa też przyczyną tego, że ludzie tkwią w toksycznych związkach lub długo pozostają bez pracy. Czym jest syndrom wyuczonej bezradności? Badania nad syndromem wyuczonej bezradności zapoczątkowały w latach 60. XX eksperymenty Martina Seligmana. Psycholog umieszczał w klatce psy i raził je prądem. Zaobserwował on, że po kilku nieskutecznych próbach uniknięcia nieprzyjemnego bodźca, psy rezygnowały i poddawały mu się. Nawet kiedy psom pokazywano później, że z klatki można się łatwo wydostać, nie robiły tego. Syndrom wyuczonej bezradności występuje także u ludzi i często stanowi przyczynę depresji . U osoby, która często doświadczała przykrych zdarzeń, może powstać deficyt: motywacyjny – brak inicjatywy zmierzającej do zmiany sytuacji, poznawczy – pogorszenie pamięci, koncentracji, nieumiejętność uczenia się związków przyczynowo-skutkowych, negatywna samoocena, emocjonalny – obniżenie nastroju, apatia, lęk, behawioralny – spowolnienie ruchów. Jak rozpoznać u siebie syndrom wyuczonej bezradności? O tym, że cierpisz na syndrom wyuczonej bezradności, może świadczyć to, że tkwisz w sytuacji, którą postrzegasz jako sytuację bez wyjścia. Sprawia to, że odczuwasz smutek, lęk, strach, złość. Twoje otoczenie ocenia tę sytuację jako niewłaściwą i wymagającą zmian. Ty mimo to nie masz siły, żeby podjąć działania zmierzające do tego lub masz problem z konsekwentnym dążeniem do zmiany. Przykładem takiej sytuacji może być trwałe bezrobocie. Osoba bezrobotna wie, że czas, kiedy...
Brak pewności siebie czyli nieśmiałość czy wstydliwość. Nieważne jak ją nazwiemy, brak pewności siebie tak samo utrudni nam życie. Krok 1 – pozbądź się wstydu Pamiętaj, że wstyd jest potężną blokadą, która hamuje twórczość, przedsiębiorczość i rozwój. Wstydząc się – tracisz. Wycofujesz się z różnych aktywności, nie wykorzystujesz w pełni swojego potencjału. Na własne życzenie się ograniczasz i zawężasz pole działania. Uświadomienie sobie potężnej mocy własnego umysłu oraz tego, że jesteśmy reżyserami własnego życia to połowa sukcesu. Nie bój się, nie wstydź, żyj! Krok 2 – zaakceptuj siebie, zaakceptuj zmiany, zaakceptuj ryzyko W momencie, gdy zaakceptujesz siebie oraz zmiany, które chcesz wprowadzić w życie poczujesz jak wszelki opór i niechęć mijają. Wszystko dookoła zacznie się składać w harmonijną całość i współgrać z twoimi celami. Miłość do samego siebie to nie górnolotne frazesy, ale rzeczywista wartość, która daje siłę i energię do działania. Nie porównuj się z innymi, nie bądź dla siebie srogim sędzią, uśmiechnij się do odbicia w lustrze, tam siedzi człowiek, który tak samo, jak ty chce żeby wszystko się udało. Trzeba zaakceptować to, że możesz zostać wyśmiany, że możesz oblać się rumieńcem, że ktoś cię może odrzucić. Krok 3 – podnieś własną samoocenę Samoocena ściśle wiąże się z pewnością siebie. To jak o sobie myślisz, jak się oceniasz ma bezpośredni wpływ na to jakie skutki przynoszą twoje działania. Brak pewności siebie to uczucie, które wpływa na brak poczucia własnej wartości. Zastanów się czy przypadkiem twoje ruchy nie są ograniczone ponieważ paraliżuje cię strach przed oceną innych i obawiasz się ich opinii na swój temat? Pewność siebie jako emocja...
Zależność od innych jest naturalną potrzebą człowieka – łączy się z potrzebą akceptacji, wsparcia i potwierdzenia swojej wartości. Zdarza się jednak, że przyjmuje skrajną postać. Możemy wtedy mówić o rozwinięciu osobowości zależnej, która kwalifikuje się już jako zaburzenie psychiczne. Cechy osobowości zależnej Ludzie o osobowości zależnej na pierwszym miejscu stawiają zawsze dobro drugiej osoby, są chętne do współpracy i pomocy. Można powiedzieć, że podczas gdy osobowości psychopatycznej obca jest empatia, to w osobowości zależnej jest ona na bardzo wysokim poziomie. W dużym skrócie, są to ludzie, którzy żyją życiem innych i dla innych. Nasuwa się więc pytanie, co w tym złego? Wszystkim tym zachowaniom towarzyszy postrzeganie siebie jako osoby niekompetentnej, bezsilnej i bezradnej. Diagnoza osobowości zależnej W Polsce do diagnozy zaburzeń psychicznych stosuje się Międzynarodową Statystyczną Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-10). Według niej, aby zdiagnozować u kogoś osobowość zależną, osoba taka musi spełnić przynajmniej trzy z niżej wymienionych kryteriów : przerzuca odpowiedzialności za ważne decyzje życiowe na inne osoby, stawia potrzeby innych osób wyżej niż własne, niechętnie stawia jakiekolwiek wymagania osobom, od których jest zależna, ma poczucie bezradności w sytuacji osamotnienia, obawia się, że nie jest w stanie zatroszczyć się o siebie, ma problem z podejmowaniem nawet codziennych decyzji bez radzenia się innych, towarzyszy jej ciągła obawa przed opuszczeniem przez bliską osobę. Oddawanie kontroli nad swoim życiem innym osobom daje poczucie bezpieczeństwa. Jest to do tego stopnia ważne, że osoby zależne przyjmują niemal służalczą postawę i są w stanie zrobić niemal wszystko, by tylko druga...
