Jak poznać osobę ze schizofrenią? Przyczyny choroby, objawy i diagnostyka

Schizofrenia jest zaburzeniem psychicznym, w których chory ma błędne pojęcie na temat siebie i świata. Przyczyną choroby są czynniki genetyczne oraz środowiskowe (zażywanie narkotyków, traumy). Schizofrenia objawia się m.in. urojeniami, halucynacjami, problemami z koncentracją i wycofaniem społecznym.

Schizofrenia to choroba psychiczna, w której chory ma zaburzone postrzeganie siebie i otaczającego go świata. Istnieje wiele rodzajów tej choroby, więc każdy pacjent może przeżywać ją na swój sposób. Początek choroby zaczyna się zwykle we wczesnej dorosłości pomiędzy 18. a 35. rokiem życia.

Objawy schizofrenii

Osoba cierpiąca na schizofrenię ma błędne postrzeganie własnej osobowości, myśli i emocji. Objawy choroby można ująć w trzech kategoriach:

• Objawy wytwórcze – urojenia i omamy (zwykle słuchowe), które objawiają się jako widziane przez chorego osoby lub głosy. Chory jest przekonany o ich istnieniu, wchodzi z nimi w interakcje, reaguje na sygnały od nich (schizofrenia paranoidalna). Schizofrenik boi się, że tworzy się spisek przeciwko niemu oraz że ktoś go śledzi.
• Objawy poznawcze – problemy z pamięcią, koncentracją, przyswajaniem nowych informacji oraz wykorzystywaniem ich do późniejszych działań. Osoba chora jest zamknięta na nowe wiadomości, uważa za słuszne tylko to, o czym przekonała się w przeszłości.
• Objawy negatywne – ograniczenie emocji i stopniowa izolacja od ludzi. Osoba chora systematycznie wycofuje się ze społeczeństwa oraz obniża się jakość przeżywanego przez nią życia. Omamy i fałszywe przekonania sprawiają, że chory panicznie się boi i jest stale napięty. Osoba staje się agresywna, ponieważ chce się obronić przed atakami z zewnątrz. Schizofrenicy systematycznie stają się coraz bardziej nieufni i niezdolni do okazywania uczuć. Ostatecznie tracą sens i chęć do życia.

Przyczyny schizofrenii

Schizofrenia jest związana z destabilizacją biochemiczną w mózgu. Przyczyną tego stanu są czynniki genetyczne i środowiskowe. Jeśli matka bądź ojciec chorowali na schizofrenię, to jest 13% prawdopodobieństwa, że choroba wystąpi u dzieci. W przypadku, gdy dwoje rodziców cierpiało na schizofrenię to możliwość wystąpienia u potomków wzrasta do 40%. Naukowcy znaleźli również powiązanie między chorobą a nieregularnym rozłożeniem dopaminy w mózgu (w jednych częściach mózgu jest jej więcej, a w innych mniej). Skutkuje to obniżeniem nastroju i urojeniami, lecz nie jest bezpośrednią przyczyną choroby. Również czynniki środowiskowe mogą wpływać na rozwój choroby. Są to głównie:

• przyjmowanie narkotyków – marihuany, amfetaminy,
• ciężkie, traumatyczne doświadczenia z dzieciństwa,
• powikłania po chorobach zakaźnych lub zakażenie przez matkę w okresie prenatalnym.

Diagnostyka i leczenie schizofrenii

Diagnostyka schizofrenii polega na szczegółowym wywiadzie, w którym pacjent opowiada etapy swojego życia i rozwoju. Zwykle wykonuje się też testy psychologiczne oraz badania laboratoryjne. Leczenie schizofrenii polega na regularnych spotkaniach z psychoterapeutą lub psychiatrą. Terapią wspomagającą jest podawanie środków farmakologicznych. Głównie są to leki psychotropowe (przeciwpsychotyczne), które zmniejszają objawy wytwórcze, a w kolejnym etapie wpływają na objawy poboczne. Te neuroleptyki zaczynają działać dopiero po 7-14 dniach, lecz aby zobaczyć pozytywne skutki ich stosowania należy przyjmować je minimum 4 tygodnie. Leki psychotropowe mają też działanie uboczne, takie jak senność, zawroty głowy, drżenie rąk i nóg oraz sztywność mięśni.