Obniżone wyniki TSH mogą świadczyć o nadczynności tarczycy

Niskie TSH to znak, że tarczyca nie funkcjonuje prawidłowo. Gdy wyniki hormonu tyreotropowego są obniżone, zwykle świadczy to o nadczynności tarczycy. Czasami jednak może to być efekt głodówek lub zażywania leków.

Normy TSH wynoszą orientacyjnie 0,32-5,0 mU/l, ale w poszczególnych laboratoriach mogą się nieco różnić ze względu na inne metody analizy. Zawsze są jednak podane razem z wynikami badań.

Objawy niskiego TSH, czyli nadczynności tarczycy

Objawem zaawansowanej nadczynności tarczycy, o której świadczą niskie wyniki TSH, jest tzw. wole, czyli obrzęk wokół szyi. Jednak o obniżonym TSH świadczą również inne, subtelniejsze zmiany:

• utrata masy ciała przy jednoczesnym dobrym apetycie,
• wzmożona potliwość i większa wrażliwość na ciepło,
• osłabienie, męczliwość i duszności nawet po niewielkim wysiłku,
• problemy ze snem,
• rozdrażnienie i podenerwowanie, czasami także drżenie rąk,
• zaburzenia rytmu serca i jego kołatanie,
• u kobiet - nieregularne miesiączki.

Przyczyny niskiego TSH

Nadczynność tarczycy najczęściej wynika z choroby Gravesa-Basedowa. Jest to choroba autoimmunologiczna o podłożu genetycznym. Polega na produkowaniu przeciwciał, które atakują organizm i jednocześnie stymulują pracę komórek tarczycy. W konsekwencji produkowany jest nadmiar hormonów tarczycy. Przyczyną niskiego TSH może być także wole guzkowe toksyczne, które najczęściej rozwija się w wyniku niedoboru jodu w pożywieniu. Jednak nadczynność może powstać również w wyniku nadmiernego spożywania jodu jak ma to miejsce w leczeniu zespołu Jod-Basedow. Rzadziej niskie TSH może być konsekwencją guzów przysadki mózgowej lub pojawiać się samoistnie w III trymestrze ciąży.

Leczenie niskiego TSH

Leczenie ma na celu unormowanie funkcjonowania tarczycy. Metodę terapii dostosowuje się do konkretnego przypadku i może ona polegać na:

• przyjmowaniu radioaktywnego jodu (izotop 131I),
• częściowym lub całkowitym usunięciu tarczycy – jej konsekwencją jest przewlekła niedoczynność tarczycy i wymaga ciągłego przyjmowania tyroksyny,
• przyjmowaniu tyreostatyków, czyli leków przeciwtarczycowych (np. propylotiouracyl, tiamazol).

Niskie TSH w ciąży

W trakcie ciąży poziom hormonu tyreotropowego waha się, dlatego na ten okres opracowane są osobne normy:

I trymestr – 0,01-2,32 mIU/l,

II trymestr – 0,1-2,35 mIU/l,

III trymestr – 0,1-2,65 mIU/l.

Leczenie niskiego TSH a karmienie piersią

Leczenie teryostatykami nie jest przeciwwskazaniem do karmienia piersią, jednak lekarstwa muszą być odpowiednio dobrane przez lekarza. Spośród dostępnych substancji najmniej przechodzi do pokarmu propylotiouracyl. Należy się też liczyć z tym, że dziecko, które jest karmione przez matkę przyjmującą leki przeciwtarczycowe, może zareagować na substancję uczuleniem.

Niskie TSH nie zawsze świadczy o problemie z tarczycą

Niskie wyniki hormonu tyreotropowego nie muszą wynikać z nadczynności tarczycy. Oprócz naturalnego obniżenia poziomu TSH podczas ciąży, innymi przyczynami może być:

• przyjmowanie leków (np. aspiryny, niektórych środków psychoaktywnych, sterydów, leków stosowanych w chorobie Parkinsona),
• stosowanie głodówek,
• inne przewlekłe choroby, np. niewydolność krążenia.

Dlatego też w przypadku odchyleń od normy zawsze należy wykonać dodatkowo badania stężenia hormonów tarczycy – FT3 (wolnej trójjodotyroniny) i FT4 (wolnej tyroksyny).

• Niewydolność krążeniowa i niewielki przyrost masy ciała u dzieci może świadczyć o problemach z tarczycą. Przeczytaj o nadczynności tarczycy u dzieci: jej przyczynach i objawach.
• Choroba Gravesa-Basedowa i niektóre leki mogą wywołać niedoczynność tarczycy. Sprawdź, co ją powoduje i poznaj inne przyczyny nadczynności tarczycy.
• Wypadają ci włosy i mocno się pocisz? Poznaj przyczyny i objawy nadczynności tarczycy.