Cukier z owoców, czyli fruktoza – czy na pewno jest zdrowy?
Fruktoza to cukier prosty znajdujący się w owocach i miodzie. Jest dwa razy słodsza od sacharozy, czyli zwykłego cukru, a ma niższy od niego indeks glikemiczny. Produkty, w których fruktoza występuje naturalnie, uznawane za zdrowe, jednak coraz częściej mówi się, że spożycie tego cukru może nadmiernie obciążać wątrobę, prowadzić do otyłości i tzw. zespołu metabolicznego.
Fruktoza to cukier prosty znajdujący się w owocach i miodzie. Jest dwa razy słodsza od sacharozy, czyli zwykłego cukru, a ma niższy od niego indeks glikemiczny. Produkty, w których fruktoza występuje naturalnie, uznawane za zdrowe, jednak coraz częściej mówi się, że spożycie tego cukru może nadmiernie obciążać wątrobę, prowadzić do otyłości i tzw. zespołu metabolicznego.
W jakich produktach spożywczych znajduje się fruktoza?
Fruktoza w takiej ilości, w jakiej naturalnie występuje w owocach i warzywach, nie jest szkodliwa. Może szkodzić dopiero wtedy, kiedy dostarcza się jej organizmowi w przetworzonych produktach spożywczych, np. sokach owocowych, lub tych, do których jest dodawana. Szczególnie niewskazane jest spożywanie produktów dostarczających fruktozy w postaci syropu glukozowo-fruktozowego. Syropem glukozowo-fruktozowym, tańszym w produkcji od sacharozy, słodzi się m.in. napoje, dżemy i inne przetwory, jogurty, desery mleczne, sałatki rybne, lody, sosy i keczup.
Fruktoza może obciążać wątrobę
Fruktoza metabolizowana jest przede wszystkim w wątrobie, podczas gdy glukoza trafia też do innych narządów, np. mięśni. Taka „bomba fruktozowa”, którą dostaje jednorazowo wątroba, zmusza ten organ do wzmożonej pracy, powstają przy tym toksyny takie jak np. kwas moczowy. Fruktoza może powodować otłuszczenie wątroby i uszkadzać ją tak, jak nadmiar alkoholu.
Nadmiar fruktozy przyczyną otyłości
Fruktoza nie aktywuje wzrostu stężenia hormonu sytości. Kiedy więc jemy produkty zawierające fruktozę, mózg nie otrzymuje sygnału o sytości, przez co możemy zjeść więcej węglowodanów, niż gdybyśmy jedli produkty zawierające cukier w innej postaci.
Fruktoza może zwiększać ryzyko wystąpienia zespołu metabolicznego
Podwyższone stężenie kwasu moczowego, który jest produktem ubocznym metabolizmu fruktozy, może zwiększać ryzyko wystąpienia tzw. zespołu metabolicznego i w konsekwencji chorób układu krążenia i cukrzycy. O zespole metabolicznym świadczy wystąpienie przynajmniej 3 z poniższych objawów:
- otyłość brzuszną (u mężczyzn obwód w talii większy lub równy 102 cm, u kobiet 88 cm),
- wynosząca przynajmniej 100 mg/dl glikemia na czczo,
- wysokie ciśnienie tętnicze (skurczowe wynoszące przynajmniej 130 mmHg, rozkurczowe przynajmniej 85 mmHg),
- poziom trójglicerydów równy lub przekraczający 150 mg/dl,
- cholesterol HDL wynoszący więcej niż 40 mg/dl u mężczyzn i 50 mg/dl u kobiet.
- Czy biały cukier to biała śmierć? Czy sacharoza jest szkodliwa?
- Masz wysoki poziom cukru? Jak obniżyć poziom cukru we krwi?
- Masz cukrzycę? Dowiedz się, jak używać dzienniczka samokontroli cukrzyka.
- Cukrzyca to groźna choroba. Dowiedz się więcej o powikłaniu cukrzycowym angiopatii cukrzycowej.
- Twoje dziecko może mieć cukrzycę? Kiedy pójść do lekarza z objawami cukrzycy u dzieci?