Czas na przerwę, czyli rodzaje urlopów pracowniczych

Kodeks pracy wskazuje na różne rodzaje urlopów pracowniczych m.in. płatny urlop wypoczynkowy, urlopy przewidziane dla pracownika-rodzica czy urlop bezpłatny.   Zgodnie z Kodeksem pracy (zobacz tekst ustawy ) pracownik nie może zrzec się prawa do przysługującego mu urlopu i przysługuje mu prawo do nieprzerwanego, corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego (art. 152 §1-2). Pracownik ma również prawo do innych rodzajów urlopu. Wymiar urlopu wypoczynkowego Wymiar urlopu związany jest z czasem zatrudnienia, tzn. osobie, która jest zatrudniona mniej niż 10 lat przysługuje 20 dni urlopowych, natomiast w przypadku osoby zatrudnionej co najmniej 10 lat jest to 26 dni urlopowych (art. 154 §1 k.p.). W sytuacji, gdy pracownik zatrudniony jest w niepełnym wymiarze czasu pracy (na przykład na ½ etatu) wymiar urlopu ustalony jest proporcjonalnie do wymiaru czasu jej pracy (podstawą do wyliczenia urlopu jest 20 lub 26 dni urlopowych). Urlop uzupełniający Urlop uzupełniający jest odrębnym rodzajem urlopu wypoczynkowego i przysługuje pracownikowi, który uzyskał prawo do urlopu wypoczynkowego w wyższym wymiarze. Oznacza to, że pracownikowi, który wykorzystał urlop za dany rok kalendarzowy i uzyskał w ciągu tego roku możliwość korzystania z urlopu o wyższym wymiarze (zatem ma prawo do 26, a nie jak wcześniej 20 dni urlopowych), przysługuje urlop uzupełniający (art. 158 kodeksu pracy). Urlopy przewidziane dla pracownika – rodzica Ustawodawca przewiduje dla pracowników liczne uprawnienia związane z rodzicielstwem. Są to m.in. urlop macierzyński i dodatkowy urlop macierzyński, urlop rodzicielski, ojcowski i urlop wychowawczy . Zarówno urlop macierzyński, jak i rodzicielski, traktowane są jako okres wydajnej pracy, dlatego nie mają wpływu na wymiar urlopu wypoczynkowego.   Pracownik ma prawo do wykorzystania urlopu rodzicielskiego w wymiarze do 26 tygodni,...

Pracodawca ma obowiązek udzielić urlopu wychowawczego na wniosek rodzica. Pracownik powinien napisać podanie z prośbą o taki urlop.   Warunki udzielenia urlopu wychowawczego reguluje art. 186 kodeksu pracy (dział ósmy kp - uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem). Pracownikowi zatrudnionemu przez minimum 6 miesięcy przysługuje prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze do 3 lat, ale nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 4 roku życia. Przez ten okres pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia, a składki emerytalne i zdrowotne opłaca ZUS (prawo chroni pracownika przed zwolnieniem). Czas, w którym rodzic przebywał na urlopie wychowawczym wlicza się do stażu pracy. Jeśli rodzic zechce wrócić do pracy przed upływem terminu umieszczonym we wniosku, powinien o tym poinformować pracodawcę minimum 30 dni przed planowanym powrotem na stanowisko pracy.   Podanie o urlop wychowawczy – formularz do uzupełnienia   O urlop wychowawczy mogą starać się oboje rodzice – jednocześnie jednak nie dłużej niż 3 miesiące.   …................................................ miejscowość i data   ….................................................   …..................................................   …..................................................   (imię i nazwisko, adres pracownika)   ….................................................   ......................................................   ...................................................... (dane pracowdawcy)     Wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego     Zwracam się z uprzejmą prośbą o udzielenie mi urlopu wychowawczego od …......................r. do ….......................r. w celu zapewnienia osobistej opieki nad dzieckiem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ....

Czym innym jest wynagrodzenie za czas wykorzystanego urlopu wypoczynkowego, a czym innym ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany zaległy urlop.   Pracownikowi za czas wykorzystanego urlopu wypoczynkowego przysługuje wynagrodzenie . W sytuacji, gdy rozwiązany został lub wygasł stosunek pracy, a pracownik nie wykorzystał zaległego urlopu, pracodawca zobowiązany jest do wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop. Wymiar urlopu wypoczynkowego Przepisy regulują wymiar urlopu wypoczynkowego i uzależniony on jest od stażu pracy. Należy pamiętać, że w staż pracy wliczony jest również okres edukacji (np. ukończenie szkoły wyższej wliczane jest jako 8-letni staż pracy zgodnie z art. 155 §1 Kodeksu pracy). Pracownikowi, który ma staż pracy mniejszy niż 10 lat, przysługuje 20 dni urlopu, natomiast dla pracownika ze stażem co najmniej 10-letnim przewidziany jest urlop w wymiarze 26 dni (art. 154 §1 K.p.). Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy Przepisy prawa stanowią, iż za czas urlopu wypoczynkowego pracownikowi przysługuje wynagrodzenie w takiej wysokości, jaką otrzymywałby, gdyby w tym czasie pracował. W artykule 172 Kodeksu pracy (zobacz tekst ustawy ) istnieje również informacja o sposobie obliczenia zmiennych składników wynagrodzenia, czyli na przykład prowizji czy premii.   Natomiast na wniosek pracownika pracodawca może udzielić mu również urlopu bezpłatnego , którego czas trwania nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Wynagrodzenie za niewykorzystany urlop W sytuacji, gdy pracownik nie wykorzysta przysługującego mu urlopu (w całości lub w części) z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, pracodawca zobowiązany jest wypłacić mu ekwiwalent pieniężny . Ekwiwalent takie jest rzadko wypłacany, gdyż częściej pracownik zmuszony jest do wykorzystania zaległego urlopu. Zgodnie z...