Kuchnia żydowska - zasady kuchni koszernej, potrawy, składniki i przyprawy
Kuchnia żydowska - zasady kuchni koszernej, potrawy, składniki i przyprawy
Kuchnia żydowska często uważana jest za kuchnię koszerną i odwrotnie. Jednak nie są to określenia równoznaczne. Pierwsza z nich jest pojęciem dotyczącym dań, smaków i aromatów, druga działa według określonych zasad. Jak rozpoznać czy karp po żydowsku jest daniem koszernym? Czy kuchnia żydowska zawsze jest koszerna?
Czym się różni kuchnia żydowska od koszernej?
Kuchnia koszerna to nie to samo co kuchnia żydowska. Kuchnia żydowska to jedna z kuchni międzynarodowych, z kolej koszerna to zasady żywienia, którymi kierują się ortodoksyjni żydzi.
Pierwsza z nich charakteryzuje się intensywnymi smakami i aromatami. Rozsypana jest po całym świecie, pełna różnorodnych odmian, ale oparta na tych samych składnikach.
Słowo koszerny z kolei oznacza czysty lub odpowiedni. Określenie to wywodzi się z przepisów rytualnych, zawartych w Pięcioksięgu Mojżeszowym. Kodeks diety dokładnie określa co można, a czego nie powinno się jeść. Znajdują się w nim: zakazane produkty, zakazy łączenia niektórych składników, a także sposób w jaki dania powinno się przyrządzać.
Tradycyjne smaki kuchni żydowskiej
Kuchnia żydowska opiera się na aromatycznych ziołach i przyprawach, jej podstawą jest cebula i czosnek. W większości dań wyczuć można dodatek gałki muszkatołowej, szafranu i kminku. W jej smakach przeplatają się wpływy kuchni śródziemnomorskiej, bliskiego wschodu, niemieckiej czy francuskiej. Potrawy bardzo często są rozdrabniane - siekane lub mielone. Popularne jest również łączenie smaków słodkich i słonych, np. w postaci miodu dodawanego do mięsa.
Popularne dania kuchni żydowskiej
Dania tej kuchni są bardzo różnorodne, każdy - bez względu na stosowaną dietę - znajdzie tutaj coś dla siebie. Bardzo popularne są potrawy na bazie ryb - najbardziej znany jest faszerowany karp po żydowsku, podawany na zimno w galarecie. Warto również wspomnieć, że bardzo dużo dań to przystawki na zimno. Wynika to z tradycji szabatu, przed którym nie powinno się gotować ani piec.
Jakich potraw jeszcze warto spróbować? Na pewno tych wzorowanych na kuchni arabskiej i izraelskiej. Szczególnie smaczne są: hummus na bazie ciecierzycy, ostre kiszone warzywa czy aromatyczny gulasz z fasolą. To idealne propozycje dla wegan i wegetarian.
Kuchnia żydowska to przede wszystkim intensywne smaki - pikantne i słone, ale nie tylko. Bardzo interesujące i nietypowe są również desery, np. cymes, czyli smażone warzywa na słodko. Oprócz tego możemy skosztować pieczonych jabłek z bakaliami czy kruchych ciasteczek.
Na czym polega kuchnia koszerna?
Kuchnia koszerna jest dużo bardziej skomplikowana. Dania powinno się przygotowywać według ściśle określonych reguł. Niektóre produkty są zupełnie wykluczone z diety. Ze względu na tę trudność bardzo rzadko można spotkać w Polsce restauracje żydowską, która jest również koszerna.
Najważniejsze zasady kuchni koszernej
- Mięso jest czyste i zdatne do spożycia, jeśli pochodzi od zwierząt parzystokopytnych i jednocześnie przeżuwających. Tak więc można przygotowywać dania z cielęciny, kozy, owcy czy barana. Surowo zakazane jest spożywanie wieprzowiny i mięsa zwierząt drapieżnych.
- Występuje całkowity zakaz spożywania krwi. Każde zwierzę musi być poddane tradycyjnemu ubojowi rytualnemu, który polega na wykrwawieniu zwierzęcia.
- Pod żadnym pozorem nie można łączyć mięsa z nabiałem. Jeśli chcemy przygotować w kuchni oba te składniki, musimy mieć oddzielne deski i inne przybory kuchenne.
- Można spożywać tylko i wyłącznie ryby, które mają jednocześnie łuski i płetwy.
O tym czy jakieś produkty spożywcze są koszerne decyduje Naczelny Rabin Polski. Istnieje specjalna komisja kontrolująca składy pod względem zakazanych produktów. Aby restauracja miała miano koszernej, konieczne jest wprowadzenie wielu wyśrubowanych standardów oraz regularna kontrola lokalu.