Jak rozpoznać udar mózgu? Pierwsza pomoc w razie udaru
Jak rozpoznać udar mózgu? Pierwsza pomoc w razie udaru
Udar to drugi z najczęściej występujących powodów zgonów na świecie. Jego bezpośrednią przyczyną jest zwężenie lub zamknięcie światła naczyń tętniczych bądź pęknięcie naczyń krwionośnych. Poznaj najczęstsze przyczyny i charakterystyczne objawy udaru mózgu. Sprawdź jak powinna wyglądać pierwsza pomoc w stosunku do poszkodowanego. W pierwszej pomocy przy udarze mózgu najważniejszy jest czas. Dzięki szybkiej reakcji możesz uratować zdrowie i życie poszkodowanego.
Jak rozpoznać udar mózgu? - Charakterystyczne objawy
Najczęstsze objawy udaru to:
- porażenie mięśni twarzy,
- niedowład kończyn,
- problemy ze wzrokiem,
- trudność w mówieniu i połykaniu pokarmów,
- zaburzenia równowagi,
- silny ból głowy, mdłości, wymioty,
- utrata przytomności.
Jeśli dostrzeżemy u kogoś takie objawy, musimy jak najszybciej wezwać karetkę. Objawy mogą naprzemiennie nasilać się i znikać. Mogę również nie występować wszystkie, zależne są one od rodzaju udaru i postępu choroby.
Udar mózgu - rodzaje
Udar niedokrwienny
Przyczyną udaru niedokrwiennego jest nagłe zatrzymanie dopływu krwi do mózgu. Występuje podczas zwężenia lub całkowitego zamknięcia tętnic. Udar niedokrwienny stanowi od 80 do 85% wszystkich udarów. Może mieć wiele bezpośrednich przyczyń, najczęstsze z nich to: zaburzenia rytmu serca, miażdżyca, zawał oraz zakrzepy.
Udar krwotoczny
Polega na nagłym wypływie krwi z naczynia krwionośnego mózgu. Jego najczęstszą przyczyną jest nadciśnienie tętnicze. Wyróżnia my tutaj krwotok śródmózgowy i podpajęczynówkowy. Udary krwotoczne stanowią około 15-20% wszystkich udarów.
Przyczyny udarów mózgu
Przyczyn udaru mózgu jest wiele, lecz zawsze wiążą się one z zaburzeniami w przepływie krwi w organizmie. Przyczyny dzielimy na modyfikowalne, czyli takie na które możemy wpływać i niemodyfikowalne, czyli niezależne od nas.
Modyfikowalne przyczyny udarów
- Posiadanie chorób przewlekłych, np. cukrzycy, nadciśnienia i chorób serca.
- Wysoki cholesterol.
- Otyłość, zła dieta, brak aktywności fizycznej.
- Używki - papierosy, alkohol, narkotyki.
- Inne choroby, np. bezdech senny.
- Przyjmowanie antykoncepcji hormonalnej.
Niemodyfikowalne przyczyny udarów
- Podwyższone ryzyko wśród osób, które przebyły udary lub ktoś z rodziny miał udar.
- Wiek - większe ryzyko powyżej 55 r.ż.
- Płeć - najczęściej udarom ulegają mężczyźni.
- Pochodzenie etniczne.
Jak zapobiegać udarom?
Przede wszystkim warto kontrolować czynniki, które wpływają na zwiększenie ryzyka udaru. Bardzo ważny wpływ ma zdrowy tryb życia - unikanie używek, zdrowa, zbilansowana dieta oraz aktywność fizyczna. Modyfikowalne przyczyny udarów są czynnikami na które możemy wpływać, warto więc na nie zwrócić większą uwagę.
Warto mieć także świadomość, że przy niektórych chorobach zwiększa się ryzyko wystąpienia udaru. Wtedy należy jak najczęściej kontrolować parametry, robić częste badania, a także leczyć występujące choroby. Niezwykle ważne jest kontrolowanie ciśnienia krwi.
Pierwsza pomoc w razie udaru
Udar mózgu to stan zagrażający życiu. Największe znaczenie ma czas w jakim udzielimy pomocy. Nawet minuty mogą decydować o życiu i zdrowiu poszkodowanego.
Należy jak najszybciej zadzwonić po karetkę lub przewieźć osobę do szpitala, najlepiej takiego w którym jest specjalistyczny oddział udarowy. Konieczne jest sprawdzenie funkcji życiowych i ułożenie poszkodowanego w pozycji bocznej bezpiecznej, jeśli jest nieprzytomny.
Choremu pod żadnym pozorem nie można podawać żadnych płynów.
Wpływ udaru na organizm - skutki
Skutki udaru mogą być bardzo groźne. Udar mózgu jest drugą co do częstości przyczyną zgonów na świecie. Umiera na niego aż 15% procent chorych.
Często skutkiem udaru jest ciężka niepełnosprawność. Najczęściej jest to niepełnosprawność ruchowa, przez niedowład części ciała. Powoduje on również bolesne skurcze lub podkurcze mięśni. Niekiedy po udarze występują ataki padaczki, zaburzenia psychiczne i problemy z mową.