Syndrom X, zespół metaboliczny lub zespół insulinooporności związany z otyłością brzuszną: co go powoduje

Syndrom X to inaczej zespół metaboliczny lub zespół insulinooporności. Wynika ze zmniejszonej wrażliwości organizmu na insulinę.

Syndrom X to zespół zaburzeń metabolizmu. Bywa, że prowadzą one do chorób układu krążenia.

Przyczyny pojawienia się zespołu metabolicznego

Zespół metaboliczny jest związany z otyłością brzuszną, tzn. gromadzeniem się tłuszczu głównie w jamie brzusznej. Jej powstanie zazwyczaj jest uwarunkowane genetycznie.

Otyłość brzuszna może być spowodowana również czynnikami środowiskowymi, takimi jak: palenie papierosów, dieta z dużą ilością soli i tłuszczów nasyconych, stres, picie dużych ilości alkoholu. Niewielka ilość warzyw i owoców w diecie także ma wpływ na odkładanie się tłuszczu w okolicach brzucha. Stres i palenie papierosów zwiększają produkcję kortyzolu, który ma udział w powstaniu otyłości.

Objawy zespołu X

Syndrom X ma miejsce wtedy, gdy występują co najmniej 3 czynniki spośród poniższych:

• stężenie trójglicerydów powyżej 150 mg/dl,
• ciśnienie tętnicze wyższe niż 140/90 mmHg,
• występowanie otyłości brzusznej, czyli obwodu talii powyżej 102 cm u mężczyzn i 88 cm u kobiet,
• stężenie HDL (dobrego cholesterolu) poniżej 40 mg/dl u mężczyzn i 50 mg/dl u kobiet,
• stężenie glukozy na czczo powyżej 110 mg/dl.

Otyłość to bardzo częsty objaw zespołu X. Oprócz niego czasem występuje też cukrzyca typu 2 bądź choroby serca. U osób z zespołem metabolicznym istnieje większe ryzyko zapadalności na te choroby.

Otyłość brzuszna – jak ją zdiagnozować?

Otyłość brzuszną określa się mierząc obwody bioder oraz talii. Należy też określić stosunek szerokości talii do bioder. Jest to wskaźnik WHR. Wysokość wskaźnika powyżej 0,8 u kobiet i 1,0 u mężczyzn oznacza właśnie otyłość okolic brzucha.

Jak zwalczyć syndrom X?

Syndromowi X można zapobiec bądź też zwalczyć go i zmniejszyć otyłość brzuszną, podejmując następujące działania:

• zwiększyć aktywność fizyczną, wprowadzając ćwiczenia aerobowe (tlenowe), np. fitness, szybki marsz lub bieganie 5-7 razy na tydzień po 30-60 minut,
• zmniejszyć spożycie tłuszczów nasyconych do poniżej 7%, a wszystkich tłuszczów do 25-30% dziennego zapotrzebowania,
• zapewnić 50-60% dziennego zapotrzebowania na węglowodany w diecie,
• jeść węglowodany z dużą ilością błonnika, np. kaszy, fasoli, ryżu brązowego, chleba razowego,
• zmniejszyć udział produktów z dużą ilością cholesterolu – dopuszczalne jest poniżej 200 mg cholesterolu dziennie,
• ograniczyć cukry proste w diecie,
• zwiększyć spożycie ryb morskich,
• zwiększyć udział warzyw i owoców w codziennym jadłospisie, oraz podaż błonnika,
• obniżyć masę ciała do poziom BMI poniżej 25,
• zadbać o wyleczenie otyłości, hiperglikemii (podwyższonego poziomu cukru we krwi) i insulinooporności, ograniczyć bądź zaprzestać picia alkoholu i palenia papierosów.

• Nie czujesz motywacji, by zmienić swój tryb życia? Poznaj, jak działa monitor aktywności fizycznej.
• Ciągle słyszy się o zdrowym stylu życia, ale czy wiesz, co tak na prawdę on oznacza? Przeczytaj i rozwiej wątpliwości: Aktywny tryb życia, czyli właściwie jaki?
• Przestajesz dobrze czuć się we własnym ciele i chcesz zrzucić zbędne kilogramy? Zobacz, jak działa kuracja drożdżowa dla zdrowia.