Diety wegetariańskie i pseudowegetariańskie

Wegetarianizm to wykluczenie z jadłospisu produktów pochodzenia zwierzęcego. W zależności od odmiany diety roślinnej dopuszczane jest jedzenie nabiału, miodu i jajek. Diety pseudowegetariańskie to takie, które polegają na eliminacji różnych produktów pochodzenia zwierzęcego z diety, w ten sposób kłócąc się z głównym założeniem wegetarianizmu. Zaliczany do nich jest m.in. pescowegetarianizm, semiwegetarianizm czy insektowegetarianizm.

Co to jest wegetarianizm?

Korzenie wegetarianizmu sięgają II w p.n.e. wówczas na subkontynencie indyjskim stosowany był głównie z pobudek religijnych nawiązujących do hinduizmu. Od VI wieku p.n.e. wegetarianizm jest znany również w Europie. Za jego europejskich prekursorów uważa się Pitagorejczyków, którzy na pierwszym miejscu stawiali względy etyczne. Wegetarianizm to dieta polegająca na wykluczeniu z jadłospisu mięsa zarówno ssaków, ptaków, jak i innych stworzeń, łącznie z rybami, skorupiakami i owadami. Na wegetarianizm decydujemy się z różnych powodów, a jego zwolennicy wyznają popartą badaniami naukowymi zasadę, że wszystkie składniki odżywcze można pozyskać z pożywienia przy jednoczesnym wykluczeniu mięsa.

Jak podaje WHO: właściwie skomponowana dieta wegetariańska dostarcza organizmowi człowieka wszystkich niezbędnych składników odżywczych na każdym etapie życia oraz może uchronić przed większością chorób cywilizacyjnych.

Obecnie istnieje wiele odmian wegetarianizmu, znane są również diety, które mylnie zaliczane są do tej grupy – określane są mianem pseudowegetariańskich.

Diety wegetariańskie

• Laktoowowegetarianizm (owolaktarianizm) – to najpopularniejsza odmiana wegetarianizmu. Eliminowane jest mięso natomiast dopuszczone w jadłospisie są produkty pochodzenia zwierzęcego takie jak: nabiał, jajka oraz miód.
• Laktowegetarianizm – spożywanie miodu, mleka i jego przetworów z wyłączeniem jajek.
• Owowegetarianizm – z produktów zwierzęcych dopuszcza się jedynie spożywanie jajek.
• Weganizm – to eliminacja z diety wszystkich produktów pochodzenia zwierzęcego, czyli oprócz mięsa: jajek, nabiału oraz miodu. Weganizm jest stylem życia, zgodnie z którym wyklucza się maksymalnie jak najwięcej produktów, których produkcja przyczyniła się w bezpośredni lub pośredni sposób do wykorzystywania lub zabijania zwierząt. Dlatego weganie często rezygnują również z ubrań skórzanych, wełnianych czy jedwabnych, nie używają kosmetyków testowanych na zwierzętach oraz zawierających składniki odzwierzęce takie jak np. lanolina czy wosk pszczeli.
• Witarianizm – tzw. dieta surowa. Jest to odmiana weganizmu z tą różnicą, że dopuszcza podgrzewanie pokarmów maksymalnie do temp. 40 stopni Celsjusza.
• Frutarianizm – to radykalny odłam wegetarianizmu, polega na niespożywaniu żadnej żywej części rośliny, ponieważ sądzi się, że odczuwają one ból. Dlatego jadłospis składa się jedynie z owoców, które same spadną z drzewa czy krzewu.

Diety pseudowegetariańskie, pescowegetarianizm i inne

• Semiwegetarianizm – osoby stosujące ten typ żywienia eliminują z diety mięso ssaków przy jednoczesnym dopuszczeniu spożycia mięsa drobiu, ryb i owoców morza.
• Pescowegetarianizm - pesco z łaciny oznacza rybę, ten rodzaj sposobu odżywiania jest również nazywany ichtiowegetarianizmem, dopuszcza się włączanie do jadłospisu ryb; jego zwolennicy są zdania, że z uwagi na zawartość kwasów omega-3 w jedzenie mięsa ryb jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.
• Pollowegetarianizm – pozostawienie mięsa drobiu przy rezygnacji z mięsa ssaków i ryb.
• Fleksitarianizm – dieta, która polega na sporadycznym jedzeniu wszystkich rodzajów mięsa.
• Insektowegetarianizm – dieta wegetariańska dopuszczająca włączenie do jadłospisu niektórych rodzajów owadów.
• Bretarianizm – czyli inedia – to negacja jedzenia w każdej postaci, zwolennicy tego stylu życia uważają, że jedzenie jest szkodliwe ponieważ zanieczyszcza organizm.

Freeganizm – trudno nazwać dietą, jest to raczej styl życia, który polega na jedzeniu produktów, które zostały wyrzucone do śmieci (np. na tyłach supermarketów, targach) lub są przeterminowane, ale nadające się do spożycia. Freeganie to najczęściej wegetarianie i osoby dbające o dobro planety, które w ten sposób wyrażają swój sprzeciw odnośnie marnowania ogromnej ilości żywności na całym świecie.

• Szukasz pomysłu na lekką zupę bez mięsa? Wypróbuj nasz przepis na rosół wegetariański.
• Masz ochotę na kolorowy i przepyszny posiłek bez mięsa? Proponujemy sprawdzone wegańskie przepisy na kolację.
• Zastanawiasz się nad eliminacją mięsa z jadłospisu? Poznaj wady i zalety wegetarianizmu.