Psychologiczne podejście do zdrowia

Psychologia zdrowia jest stosunkowo młodą gałęzią psychologii. Koncentruje się na zastosowaniu wiedzy psychologicznej w systemie opieki zdrowotnej.

Psychologia zdrowia zajmuje się promocją zdrowego stylu życia, wpływem czynników psychicznych na zdrowie i chorobę, zastosowaniem technik psychoterapeutycznych jako wspomagających proces leczenia chorób psychosomatycznych, a także innymi związkami psychologii ze zdrowiem.

W ramach psychologii zdrowia prowadzono między innymi badania na temat wpływu stresu na stan zdrowia człowieka. To również dziedzina, która opisuje różne sposoby radzenia sobie z chorobą oraz bada, jakie czynniki psychologiczne mają wpływ na zachowywanie zdrowia lub pojawianie się choroby.

Psychologia zdrowia odrzuca dychotomiczny podział na zdrowie i chorobę, stojąc na stanowisku, że należy potraktować to jako kontinuum, na którego jednym końcu znajduje się optymalny stan zdrowia, odporność na choroby, a na drugim – zagrożenie przedwczesną śmiercią.

Zadania psychologii zdrowia

Psychologia zdrowia zajmuje się czynnikami pozamedycznymi, które okazują się być ważne dla zachowania optymalnego stanu zdrowia.

Do tych czynników zalicza się:

• wsparcie społeczne,
• warunki ekonomiczne,
• styl życia,
• związki z innymi ludźmi,
• zasoby osobiste,
• stan środowiska naturalnego.

Liczne badania prowadzone przez psychologów od lat 90. wykazały, że spośród zasobów osobistych na utrzymywanie zadowalającego stanu zdrowia wpływ mają przede wszystkim:

• motywy zdrowotne, czyli zainteresowanie swoim zdrowiem,
• zdrowy styl życia,
• odporność psychiczna – resilience,
• poczucie koherencji,
• optymizm i nadzieja,
• poczucie kontroli,
• przekonanie o własnej skuteczności.

Natomiast bardziej podatni na chorobę są ludzie, których cechują:

• poczucie bezradności,
• zachowania ryzykowne,
• pesymizm,
• negatywne przekonanie,
• negatywny afekt,
• emocjonalne strategie radzenia sobie ze stresem.

Psychologia zdrowia kontynuuje badania m.in. nad strukturami psychicznymi i typologią osobowości, które mogą mieć wpływ na zachowanie zdrowia.