Skąd się bierze i czym grozi bezsenność?

Społeczne skutki bezsenności dotykają wszystkich: przemęczeni przez bezsenność znacznie częściej powodują wypadki na drodze i podczas pracy, są mniej efektywni, częściej chorują i opuszczają pracę.

Ludzie cierpiący na bezsenność nie dosypiają w ciągu nocy i często mimowolnie zapadają w krótkie drzemki w ciągu dnia. Trudno im się skupić i są mniej efektywni.

Czym jest bezsenność

Bezsenność jest dotykającą co czwartego Polaka chorobą cywilizacyjną, która odpowiada za 90% zaburzeń snu. To subiektywna dolegliwość, która utrudnia codzienne funkcjonowanie, a jej skutki odczuwalne są przez całą dobę. Bezsenność obejmuje problemy z zasypianiem, sen przerywany, jego złą jakość i brak regeneracji po pozornie przespanej nocy oraz zbyt wczesne budzenie się.

Przyczyny bezsenności

Bezsenność może dotykać nawet 1/3 populacji osób dorosłych na całym świecie. Jedną z najczęstszych przyczyn problemów ze snem są stresujące wydarzenia życiowe, kiedy wzorzec snu ulega drastycznej zmianie (np. narodziny dziecka, zmiana godzin pracy) oraz silny stres i emocje wywołane trudną sytuacją życiową (śmierć lub ciężka choroba kogoś bliskiego, rozstanie, utrata pracy, kłopoty finansowe, stres w pracy itp.). Poza tym za bezsenność obwinia się pierwotne zaburzenia snu, choroby psychiczne, somatyczne, stany lękowe, zaburzenia rytmu snu i czuwania, obniżony poziom melatoniny, stosowanie środków uzależniających. Przyczynami mogą również być niewygodne łóżko, złe nawyki żywieniowe np. późna ciężkostrawna kolacja, alkohol, hałas (np. muzyka, telewizja, hałaśliwi sąsiedzi). Szczególnym przypadkiem bezsenności jest zaburzenie wywołane przez choroby, np. nadciśnienie lub nowotwór.

Psychiczne i fizyczne skutki bezsenności

Intensywność negatywnych skutków bezsenności jest różnie postrzegana. Osoba jest rozdrażniona, niezainteresowana otoczeniem, doświadcza wahań nastroju i zaburzeń poznawczych. Cierpi na bóle głowy, spowolnienie reakcji, trudności w koncentracji. Częściej występują u niej psychozy, zaburzenia lękowe, depresja. Staje się agresywniejsza niż w normalnych warunkach, bardziej podniecona, występują u niej kłopoty ze wzrokiem i oczami, takie jak pieczenie, swędzenie oczu, a nawet halucynacje. W wyniku bezsenności maleje odporność, a wzrasta ryzyko chorób układów krążenia, pokarmowego, oddechowego, moczowego, schorzeń mięśni i kości. Rośnie masa ciała, ciśnienie krwi, metabolizm glukozy, ryzyko rozwoju cukrzycy.

Społeczne skutki bezsenności

W dni robocze przeciętny Polak śpi około 7 godzin i 15 minut, a w wolne dni o 30 minut dłużej (raport CBOS). Zaburzenia snu skutkują drastycznym spadkiem jakości życia. Mogą pojawić się problemy z alkoholem. Ludzie cierpiący na bezsenność znacznie częściej korzystają z usług służby zdrowia, biorą wolne od pracy, są mniej wydajni w trakcie wykonywania obowiązków i częściej powodują wypadki (zarówno w godzinach pracy, jak i komunikacyjne). Wiąże się to z ogromnymi kosztami ekonomicznymi, ponoszonymi przez całe społeczeństwo.

• Spotkała cię tragedia lub nie wiesz jak pocieszyć przyjaciela w żałobie? Przeczytaj, jak sobie radzić, gdy spotka nas śmierć bliskiej osoby.
• Natłok obowiązków i stresująca praca nie pozwalają ci na chwilę wytchnienia? Wypróbuj domowe sposoby na uspokojenie się.
• Świadome oddychanie pomaga się zrelaksować. Sprawdź ćwiczenia na stres: rozluźniające i uspokajające.