Podatek należny i podatek naliczony to często mylone pojęcia. Oblicza się je na różnej podstawie – podatek należny wynika z przychodu firmy. Podatek naliczony to suma zapłaconego podatku od towarów i usług. Pomniejsza on podatek należny. Różnica między jednym a drugim zostaje później uregulowana – na rzecz Urzędu Skarbowego, lub na rzecz podatnika.

Reklama

Podatek naliczony

Ten podatek wynika z faktur VAT, które podatnik otrzymuje w chwili nabycia towaru lub usługi. Jego wysokość zależy od ceny netto towaru i stawki podatku VAT. Przy imporcie zaś podatek należny stanowi sumę kwot podatku wynikających z dokumentów celnych. O kwotę tego podatku można obniżyć podatek w rzeczywistości „należący się” budżetowi państwa, czyli podatek należny.

Podatek należny

Podatek ten oblicza się od przychodów ze sprzedaży towarów i usług. Wynika on z faktur własnych podmiotu prowadzącego działalność. Podatek VAT należny obliczany jest od podstawy opodatkowania, czyli wartości netto towaru lub usługi.

Obliczanie podatku należnego i naliczonego

Podstawowa zasada jest taka, że płatnik podatku VAT, czyli sprzedawca, oblicza podatek należny od danych transakcji i pomniejsza go o zapłacony wcześniej podatek naliczony. Podatek naliczony związany jest z wcześniejszą transakcją opodatkowaną zawartą w fakturach zakupu. Uwzględnia on wszelkie upusty i rabaty. Obliczanie tych podatków wymaga od płatnika prowadzenia specjalnych rejestrów dokonywanych sprzedaży i zakupów.

Zobacz także

W sytuacji, gdy podatek należny jest wyższy od naliczonego, wówczas różnicę trzeba odprowadzić do Urzędu Skarbowego. W sytuacji przeciwnej – różnica zostanie zwrócona podatnikowi, lub też ma on prawo do odliczenia różnicy w następnym okresie płatności. Prawo do odliczenia nie przysługuje jednak każdemu. Zarezerwowane jest dla osób prowadzących działalność gospodarczą, nie dotyczy podmiotów zwolnionych z podatku VAT. Ustawodawca wprowadził też szereg wyłączeń od możliwości odliczenia podatku należnego – nie ma możliwości odliczenia od usług noclegowych i gastronomicznych oraz w przypadku umowy darowizny bądź świadczenia usług nieodpłatnie. Wydatki takie nie są ujmowane w ewidencji zakupów VAT.

Obliczanie podatku należnego i podatku naliczonego: przykłady

  • Jeśli podatnik dokonał sprzedaży towarów opodatkowanych stawką podstawową, czyli 23%, a wartość netto sprzedaży wynosi 40 000 zł, to podatek VAT wyniósł 9 200 zł. Jeśli w tym samym okresie rozliczeniowym dokonał zakupu towarów i usług o wartości netto 10 000 zł, to odlicza podatek naliczony w wysokości 2 300 zł. Kwota 9 200 zł minus 2 300 zł, czyli 6 900 zł, to nadwyżka podatku należnego nad naliczonym. W tej sytuacji kwotę 6 900 zł odprowadzić należy na rachunek urzędu skarbowego.

W sytuacji, gdy podatnik dokonał sprzedaży opodatkowanej stawką 8% na wysokość netto 8 000 zł, to podatek VAT wyniósł 640 zł. Jeśli w tym okresie rozliczeniowym dokonał on zakupów z których wartość podatku naliczonego wynosi 1 500 zł, to kwota 1 500 zł minus 640 zł, czyli 860 zł, to nadwyżka podatku naliczonego nad należnym. Kwotę tę można wykazać w deklaracji jako należną do zwrotu od urzędu skarbowego, lub też przenieść ją na kolejny okres rozliczeniowy.


Reklama
Reklama
Reklama
Reklama