Hipoglikemia, czyli niedocukrzenie: objawy, przyczyny i leczenie oraz dieta
Pocenie się, osłabienie, niepokój czy kołatanie serca to niektóre objawy hipoglikemii. Niedocukrzenie jest skutkiem m.in. spożycia zbyt małej ilości cukrów lub przyjęcia za dużej dawki insuliny lub leków od cukrzycy. Leczenie hipoglikemii polega na podaniu glukozy i wezwaniu pogotowia.
Pocenie się, osłabienie, niepokój czy kołatanie serca to niektóre objawy hipoglikemii. Niedocukrzenie jest skutkiem m.in. spożycia zbyt małej ilości cukrów lub przyjęcia za dużej dawki insuliny lub leków od cukrzycy. Leczenie hipoglikemii polega na podaniu glukozy i wezwaniu pogotowia.
Hipoglikemia to spadek poziomu glukozy we krwi poniżej 70 miligramów na decylitr. Wówczas pojawiają się pierwsze objawy niedocukrzenia. Brak reakcji w tym czasie może skutkować ciężką hipoglikemią, czyli obniżeniem stężenia glukozy poniżej 40 miligramów na decylitr krwi. Grozi to śpiączką hipoglikemiczną i śmiercią.
Objawy hipoglikemii i ryzyko związane z niedocukrzeniem
Niezależnie od przyczyny hipoglikemii jej objawy są zwykle takie same. Dolegliwości związane z niedocukrzeniem mogą wystąpić w różnym nasileniu i nie wszystkie jednocześnie. Należą do nich:
- osłabienie,
- drżenie rąk,
- niepokój,
- nagłe silne uczucie głodu,
- nerwowość,
- zaburzenie koncentracji,
- napięcie mięśni,
- zaburzenie widzenia, rozszerzenie źrenic,
- pocenie się,
- kołatanie serca,
- zaburzenie koordynacji ruchowej,
- w ciężkiej hipoglikemii śpiączka i śmierć na skutek zatrzymania krążenia.
Hipoglikemia u dzieci w pierwszych 4 tygodniach życia jest fizjologiczna i jej epizody nie powinny się powtarzać po 1. miesiącu życia. Niedocukrzenie u noworodka można rozpoznać po szybkim wychładzaniu ciała, zaburzeniach oddychania, dreszczach, czasem występują też wymioty, bladość skóry i ogólna apatyczność. Dziecko z niedocukrzeniem jest rozdrażnione i nie ma apetytu.
Przyczyny hipoglikemii i hipoglikemia poposiłkowa
Przyczyną hipoglikemii najczęściej jest spożycie niewystarczającej ilości cukrów lub nadmiar insuliny. Do niedocukrzenia mogą doprowadzić błędy dietetyczne, np. nieregularne lub niezbilansowane jedzenie, spożywanie alkoholu, dieta uboga w błonnik i inne cukry złożone, posiłki zawierające produkty o wysokim indeksie glikemicznym (powodujące nagły i szybki wzrostu poziomu cukru we krwi). Niedocukrzenie po posiłku to hipoglikemia poposiłkowa (inaczej reaktywna).
Zbyt duży poziom insuliny wywołujący hipoglikemię może być następstwem przedawkowania leków przeciwcukrzycowych lub insuliny albo przyjmowanie tych leków nieregularnie.
Hipoglikemia na czczo może być objawem guza trzustki, chorób wątroby powodujących jej niewydolność albo zaburzenia pracy kory nadnerczy.
Niedocukrzenie bywa też następstwem dużego wysiłku fizycznego.
Hipoglikemia: leczenie i dieta
Leczenie hipoglikemii powinno rozpocząć się od podniesienia poziomu glukozy we krwi. Można w takiej sytuacji przyjąć glukozę lub wypić słodki napój, a następnie zjeść posiłek składający się w dużej mierze z cukrów złożonych.
Jeśli osoba z niedocukrzeniem straci przytomność, należy wezwać pomoc medyczną, a do tego czasu domięśniowo zaaplikować glukozę i ułożyć chorego w pozycji bocznej ustalonej.
Dieta pozwala zapobiegać hipoglikemii. Należy jeść cukry złożone i unikać prostych węglowodanów, posiłki powinny być spożywane co około 4 godziny, by uniknąć wygłodzenia. Lepiej wykluczyć z diety produkty wysokoprzetworzone, słodycze, słone przekąski i o wysokim indeksie glikemicznym. Nie należy też rozgotowywać warzyw ani makaronu. Dieta powinna być bogata w warzywa i owoce, dopuszczalne jest też chude mięso, np. z królika czy indyka.