Hipernatremia (nadmiar sodu) – przyczyny, charakterystyczne objawy, leczenie, skutki

Hipernatremia, czyli nadmiar sodu, najczęściej wynika z nieprawidłowej diety i braku odpowiedniego nawadniania organizmu. Może prowadzić do wielu poważnych schorzeń i negatywnych skutków zdrowotnych. Nieleczona hipernatremia może prowadzić do śmiertelnych chorób. Zwróć większą uwagę na to co jesz, sól w nadmiarze jest jednym z największych wrogów zdrowego stylu życia. Czym jest hipernatremia? Jak rozpoznać objawy i na czym polega leczenie?

Co to jest hipernatremia?

Hipernatremia to nieprawidłowość w działaniu gospodarki wodno-elektrolitowej, wynikająca z nadmiaru sody w organizmie. Sód jest jednym z istotniejszych pierwiastków, jeśli chodzi o prawidłowe funkcjonowanie naszego ciała. Ma on za zadanie, razem z chlorem i potasem, regulować gospodarki: wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadową.

Sód odpowiada między innymi za:

regulację ciśnienia krwi,
ochronę przed odwodnieniem,
zachowanie prawidłowej ilości płynu międzykomórkowego i osmolalność osocza,
wspomaga pracę serca,
bierze udział w przekazywaniu impulsów nerwowych,
wspiera pracę enzymów organów wewnętrznych.

Przyczyny hipernatremii, czyli nadmiaru sodu

Hipernatremia ma dużo różnych przyczyn, jednak najczęstszą z nich jest nieprawidłowa dieta. Jeżeli jednocześnie spożywamy pokarmy z duża ilością soli i dostarczamy do organizm zbyt mało wody to bardzo łatwo o nadmiar sodu w organizmie. Pamiętaj, że według Światowej Organizacji Zdrowia dzienna dawka soli nie powinna przekraczać 5 g - jedna płaska łyżeczka.

Inną przyczyną jest utrata czystej wody z naszego ciała, na przykład poprzez biegunkę czy wymioty. Występuje ona także w czasie silnego katabolizmu i nadczynności tarczycy.

Hipernatremia może także wynikać z obecności mannitolu lub mocznika w organizmie, co prowadzi do częstego oddawania moczu. Wiąże się ją także z niedoborem wazopresyny, hormonu który zatrzymuje wodą i sód, dzięki czemu poziom nawodnienia organizmu jest prawidłowy.

Nieprawidłowości prowadzących do nadmiaru sodu w organizmie jest bardzo dużo, powyżej zostały wymienione te które występują najczęściej.

Hipernatremia - charakterystyczne objawy

Jeżeli przyczyną hipernatremii jest zbyt mała ilość wody w organizmie, objawy są tożsame z symptomami odwodnienia, takimi jak:

nudności,
pragnienie,
wysuszona skóra,
wysuszone błony śluzowe,
osłabienie mięśni,
wysokie ciśnienie,
ból głowy,
rozdrażnienie,
senność.

Intensywność objawów zależy od tego, jak szybko i jak bardzo wzrósł poziom sodu we krwi. W najgorszych przypadkach można zauważyć także wzmożoną potliwość. Trzeba pamiętać, że ostra hipernatremia może doprowadzić nawet do śpiączki i śmierci.

Nadmiar sodu może się także pojawić przy przewodnieniu organizmu, wtedy najpopularniejszymi objawami są: zastój płucny, obrzęki oraz przepełnienie żył szyjnych.

Leczenie hipernatremii

Leczenie hipernatremii wynikającej z odwodnienia polega na podawaniu choremu dużej ilości płynów z małą zawartością sodu. Płyny muszą być podawane w regularnych, krótkich odstępach w niedużych dawkach. Czasami lekarz może również wprowadzić leczenie farmakologiczne, które usunie nadmiar sodu z organizmu.

Bardzo ważne jest również wprowadzenie diety niskosodowej i unikanie nadmiaru soli. Maksymalna dawka soli, chodzi tutaj przede wszystkim o dosalanie potraw, wynosi 5 g na dzień.

Jeśli jednak stan jest wywołany przewodnieniem, leczenie jest zdecydowanie mniej przyjemne. Wykorzystuje się tutaj hemodializę, czyli sztuczną nerkę, która usuwa z organizmu toksyny i zbędne produkty przemiany materii.

Hipernatremia (nadmiar sodu) - skutki

Nieleczona hipernatremia bardzo negatywnie wpływa na nasz organizm. Jest przyczyną nadciśnienia tętniczego i nieprawidłowości w pracy serca. Nadmiar sodu może także prowadzić do kamienicy nerkowej, gdyż powoduje on zwiększenie wydalania wapnia z moczem. To właśnie nadmiar wapnia tworzy kamienie nerkowe.

Nadmiar sodu może prowadzić także do dwóch bardzo poważnych schorzeń: raka żołądka i udaru mózgu. Zbyt duża ilość soli uszkadza błonę śluzową żołądka i może być bezpośrednią przyczyną rozwoju komórek rakowych. Z kolei udar mózgu jest wynikiem zbyt dużego ciśnienia tętniczego.