Wpływ hormonów na przebieg cyklu miesiączkowego – progesteron, estrogeny
Cykl miesiączkowy kobiety charakteryzuje się występowaniem czterech faz, w trakcie których zmienia się poziom poszczególnych hormonów płciowych. Hormony odpowiadają za regulację cyklu, a także wpływają na samopoczucie i wygląd kobiety.
Cykl miesiączkowy kobiety charakteryzuje się występowaniem czterech faz, w trakcie których zmienia się poziom poszczególnych hormonów płciowych. Hormony odpowiadają za regulację cyklu, a także wpływają na samopoczucie i wygląd kobiety.
Cykl miesiączkowy zdrowej kobiety trwa około 28 dni. W trakcie poszczególnych faz cyklu dochodzi do zmian w poziomie hormonów, które w istotny sposób wpływają na psychikę, samopoczucie oraz wygląd kobiety. Najważniejszymi hormonami są estrogeny i progesteron.
Cykl miesiączkowy
Za prawidłowe cykle miesięczne u kobiet uważane są te, które trwają od 21 do 36 dni. Krwawienie trwa najczęściej od 3 do 5 dni. Wystąpienie u dziewcząt pierwszej miesiączki sygnalizuje osiągnięcie przez nią pełnej dojrzałości płciowej. W cyklu miesiączkowym wyróżnia się 4 fazy:
- krwawienie miesięczne – I faza,
- faza przedowulacyjna (folikularna) – II faza,
- owulacja – III faza,
- faza poowulacyjna (lutealna) – IV faza.
Regulacja hormonalna cyklu miesięcznego
Cykl miesiączkowy kobiety kontrolowany jest przez oś podwzgórze – przysadka – gonady. Podwzgórze odpowiada za uwolnienie hormonu gonadoliberyny, w skrócie określanej GnRH. Gonadoliberyna stymuluje przedni płat przysadki mózgowej do wydzielania dwóch hormonów: FSH – hormonu folikulotropowego oraz LH – hormonu luteinizującego. FSH i LH odpowiedzialne są za pobudzenie aktywności jajników, które produkują estrogeny oraz progesteron - bardzo ważne hormony w cyklu miesięcznym.
FSH – hormon folikulotropowy
Przedni płat przysadki mózgowej, zarówno u kobiet jak i u mężczyzn odpowiada za wydzielanie hormonu folikulotropowego. U kobiet jego poziom jest zależny od fazy cyklu miesięcznego. Odpowiada za pobudzenie dojrzewania pęcherzyków Graffa oraz za produkcję estrogenów. Hormon FSH ma zastosowanie w leczeniu niepłodności, gdyż pobudza proces jajeczkowania.
LH – hormon luteinizujący
Komórki gonadotropowe należące do przedniego płata przysadki mózgowej wydzielają hormon luteinizujący (LH). Podobnie jak poziom FSH, również stężenie LH we krwi jest uzależnione do trwającej fazy cyklu menstruacyjnego u kobiety. LH przyczynia się do wzrostu pęcherzyka Graffa oraz do wystąpienia owulacji. Powoduje przemianę pęcherzyka Graffa do ciałka żółtego, a także pobudza wydzielanie estrogenów i progesteronu.
Progesteron
Progesteron, nazywany również luteiną, jest hormonem, za którego sekrecję (wydzielanie przez komórki) odpowiada ciałko żółte oraz łożysko. Warunkuje przygotowanie błony śluzowej macicy do przyjęcia zapłodnionej komórki jajowej. Progesteron hamuje czynność skurczową macicy oraz proces dojrzewania pęcherzyków Graffa.
Estrogeny
Do grupy estrogenów zalicza się estradiol, estron oraz estriol. Produkcja estrogenów podlega regulacji i kontroli przez hormon folikulotropowy. Hormony te w organizmie kobiety pełnią niezwykle ważną funkcję. Są odpowiedzialne za powstawanie drugorzędnych cech płciowych – między innymi za rozwój piersi. U kobiet estrogeny regulują przebieg cyklu miesiączkowego, natomiast u mężczyzn mają wpływ na libido oraz dojrzewanie plemników.
- Czy wiesz, kiedy masz dni płodne? Zobacz, czym jest owulacja.
- Zmiany hormonalne w trakcie cyklu odpowiadają za zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS).
- Zobacz, na czym polega badanie stężenia we krwi estrogenów, żeńskich hormonów płciowych.