Insulinoodporność jest często efektem nadwagi i prowadzi do cukrzycy

Insulinoodporność to obniżona wrażliwość organizmu na insulinę. Schorzenie dotyczy najczęściej osób otyłych lub ze znaczną nadwagą. Insulinoodporność może doprowadzić do cukrzycy, chorób serca i zaburzeń hormonalnych.

Insulinoodporność nie jest chorobą. Jest ona jednym ze schorzeń kwalifikowanych do tak zwanego zespołu metabolicznego. Pozostałe zaburzenia wchodzące w skład tego zespołu to otyłość, nadciśnienie tętnicze, podwyższony poziom cholesterolu i glukozy we krwi.

Na czym polega insulinoodporność?

Węglowodany to źródło energii dla organizmu. Są one dostarczane wraz z pożywieniem, a następnie transportowane do tkanek przez jeden z hormonów – insulinę. Kiedy ten proces zostaje zaburzony, komórki ciała mogą stać się odporne na działanie insuliny. To zjawisko nazywane jest insulinoodpornością. W wyniku tego zaburzenia, węglowodany nie są prawidłowo rozkładane i przyswajane, a stężenie cukru we krwi jest za wysokie. Zamiast w mięśniach, energia gromadzi się w tkance tłuszczowej i powoduje wzrost wagi.

Przyczyny insulinoodporności i grupy podwyższonego ryzyka

Insulinoodporność może mieć podłoże genetyczne. Jest wówczas związana z nadmierną produkcją hormonów o działaniu przeciwnym do insuliny (na przykład hormonów tarczycy, kortyzolu, androgenów). Najczęściej jednak odporność na insulinę jest spowodowana nadwagą lub otyłością. Nadmierna tkanka tłuszczowa może przyczyniać się do powstawania insulinoodporności. Inne czynniki zwiększające prawdopodobieństwo wystąpienia tego zaburzenia to:

• wiek (im wyższy, tym większe ryzyko),
• płeć (insulinoodporność częściej diagnozowana jest u mężczyzn),
• wysokokaloryczna dieta,
• mała aktywność fizyczna,
• stosowanie leków diabetogennych (na przykład glikokortykosteroidy, tabletki antykoncepcyjne),
• picie alkoholu,
• palenie papierosów,
• ciąża.

Insulinoodporność może prowadzić do cukrzycy, miażdżycy i PCOS

Ciągłe utrzymywanie insuliny na nieprawidłowym poziomie może zaburzać pracę trzustki, a w rezultacie skutkować zachorowaniem na cukrzycę typu 2. Inne choroby, do których może doprowadzić insulinoodporność to:

• zaburzenia pracy serca i układu naczyniowego, na przykład miażdżyca,
• niealkoholowe stłuszczenie wątroby,
• zespół policystycznych jajników (PCOS).

Jak rozpoznać insulinoodporność: objawy

Insulinoodporność można potwierdzić tylko za pomocą badań krwi (metoda HOMA), doustnego testu obciążenia glukozą lub testu polegającego na podaniu glukozy i insuliny w kroplówce (metoda klamry metabolicznej). Objawy, które powinny skłonić do wykonania badań to:

• problemy trawienne,
• wahania nastroju i stany depresyjne,
• problemy z koncentracją i skupieniem,
• bezsenność, gorsza regeneracja, problemy ze snem.

Wszystkie te objawy to skutek nieprawidłowego metabolizmu i nierównomiernego odżywienia komórek ciała.

Dieta bogata w błonnik pomaga przy insulinoodporności

Osoby z wysokim poziomem insuliny powinny jeść co najmniej 5 mniejszych posiłków w ciągu dnia, zamiast 2-3 większych. Z diety należy wyeliminować cukry proste, zwłaszcza w słodyczach i napojach. Zamiast tego, jadłospis powinien składać się z produktów bogatych w błonnik. Są to na przykład: otręby pszenne, warzywa strączkowe, produkty pełnoziarniste, suszone jabłka i morele, śliwki i orzechy. Oprócz diety zalecane jest także zwiększenie aktywności fizycznej.

• Dowiedz się więcej na temat insuliny. Czym ona jest i za co odpowiada.
• Hipoglikemia może być przyczyną zawrotów głowy. Zobacz, co jeszcze objawia się w taki sposób.
• Jedną z możliwych przyczyn hipoglikemii jest niedoczynność przysadki mózgowej.