Niedoczynność przysadki mózgowej prowadzi do niedoboru wzrostu u dzieci, spadku libido u mężczyzn, a u kobiet do zaniku laktacji. Deficyt prolaktyny powoduje brak pokarmu u kobiet po porodzie.
Niedoczynność przysadki mózgowej może wywołać niepłodność. Choroby jajników w wyniku niedoboru hormonu folikulotropowego mogą prowadzić do zaniku owłosienia płciowego.
Przysadka mózgowa to gruczoł wydzielania wewnętrznego produkujący hormony odpowiedzialne za pracę: nerek, wątroby, tarczycy i gruczołu płciowego. Zaburzenia pracy przysadki określa się mianem niedoczynności i nadczynności przysadki mózgowej, w zależności od tego, czy spowodowana jest niedoborem, czy nadmierną produkcją hormonów.
Niewydolność przysadki mózgowej związana jest z brakiem lub niedoborem hormonów tego gruczołu. Budowa przysadki składa się z przedniego i tylnego płata przysadki.
Hormony przedniego płata przysadki mózgowej to:
Hormon przysadki tylnego płata przysadki mózgowej:
Przysadka mózgowa pobudza syntezę hormonów tarczycy. Efektem braku tego hormonu jest wtórna niedoczynność tarczycy. Przysadka wpływa również na pracę nadnerczy przez co stymuluje wydzielanie kortyzolu. Kiedy następują jego niedobory, pojawia się wtórna niedoczynność nadnerczy. Hormon folikulotropowy i hormon luteinizujący pobudzają pracę gonady, stymulując owulację u kobiet oraz syntezę hormonów płciowych. Niedobór hormonu wzrostu prowadzi do obniżenia gęstości mineralnej kości oraz podwyższenia stężenia cholesterolu. Prolaktyna pobudza proces wydzielania mleka u kobiet. Wazopresyna odpowiada za zagęszczanie moczu w nerkach. W przypadku braku tego hormonu dochodzi do nadmiernej potrzeby oddawania moczu.
Niedoczynność przysadki mózgowej u mężczyzn prowadzi do zaburzenia procesu powstawania i dojrzewania plemników. Objawia się to spadkiem libido, problemami z erekcją, utratą owłosienia płciowego, zmniejszeniem masy mięśniowej, przerostem sutka (nazywanym ginekomastią) oraz niepłodnością.
Niedoczynność przysadki mózgowej u dzieci jest spowodowana brakiem hormonu wzrostu i prowadzi do niskiego wzrostu oraz hipoglikemii, czyli sytuacji w której stężenie glukozy we krwi wynosi poniżej 40 miligramów na decylitr, kiedy prawidłowe stężenie wynosi około 70 – 100 miligramów na decylitr. Zanik hormonu folikulotropowego powoduje u dzieci zahamowanie dojrzewania płciowego.
Objawy nadczynności przysadki mózgowej to między innymi przerost dłoni oraz pogrubienie rysów twarzy. Przyczyną jest guz wydzielający hormon wzrostu, którego przesadna ilość prowadzi do gigantyzmu i akromegalii. Gruczolak przysadki mózgowej jest łagodną odmianą guza nowotworowego . Przyparty jest do dna zagłębienia kości klinowej, nazywanego tureckim siodłem. Przysadka mózgowa a hormony Przysadka mózgowa to gruczoł dokrewny produkujący hormony odpowiedzialne za pracę innych gruczołów. Najbardziej istotne dla funkcjonowania organizmu hormony wytwarzane przez przysadkę to: hormon tyreotropowy – pobudza syntezę tyroksyny w tarczycy , hormon wzrostu – pobudza wzrost w okresie dziecięcym, hormon adrenokortykotropowy – pobudza korę nadnerczy do produkcji kortyzolu, hormon luteinizujący – wpływa na pracę gruczołów płciowych, prolaktyna – „hormon mleczny” odpowiedzialna za laktację. Przysadka mózgowa – budowa Przysadka mózgowa znajduje się w centralnej części ośrodkowego układu nerwowego czaszki , czyli mózgowiu. Przednia część gruczołu odpowiedzialna jest za gospodarkę hormonalną. Środkowa część przysadki mózgowej wydziela hormon melanotropowy, który odpowiada za pobudzanie komórek barwnikowych do syntezy melaniny . Tylny płat przysadki wydziela oksytocynę (przyspieszającą akcję porodową) oraz wazopresynę (powodującą zmniejszenie wydzielania wody do moczu). Nadczynność przysadki mózgowej – pierwotna i wtórna Nadczynność przysadki mózgowej to sytuacja, w której dochodzi do przesadnego produkowania hormonów wydzielanych przez ten gruczoł. Najczęstszą przyczyną nadczynności są guzy przysadki mózgowej, nazywane...
Niski poziom prolaktyny może być spowodowany chorobą tarczycy, niedoczynnością przysadki lub chorobą nerek. Jednak zdarza się bardzo rzadko. Za niska prolaktyna powoduje zbyt małą ilość pokarmu u kobiet karmiących piersią. Niedobór prolaktyny może utrudniać zajście w ciążę oraz powodować kłopoty z jej utrzymaniem. Czym jest prolaktyna i gdzie jest wytwarzana? Prolaktyna to hormon wytwarzany przez przysadkę mózgową. Jego nazwa pochodzi od pierwszej roli, którą poznano, a mianowicie laktacji. Prolaktyna odpowiada również za regulowanie funkcji rozrodczych, wpływa na samopoczucie i działanie układu immunologicznego. Za produkcję prolaktyny w przysadce mózgowej odpowiada przede wszystkim dopamina. To hormon, który hamuje wytwarzanie prolaktyny. Natomiast prolaktyna zwiększa wydzielanie dopaminy . Razem tworzą pętlę układu zwrotnego. Wytwarzanie prolaktyny zwiększają też estrogeny. Przyczyny niedoboru prolaktyny Zbyt niski poziom prolaktyny może być wywołany przez : choroby nerek, choroby tarczycy, niedoczynność przysadki mózgowej, defekt syntezy prolaktyny (wrodzony lub nabyty), zniszczenie przysadki mózgowej (przez stan zapalny, uraz lub zmiany zwyrodnieniowe bądź nowotwory), np. w wyniku zespołu Sheehana, zażywanie leków: glikokortykosteroidów, lewodopy, bromokryptyny, apomorfiny lub witaminy B6 w dużych ilościach. Objawy niedoboru prolaktyny Niski poziom prolaktyny u kobiet ma swoje konsekwencje w produkcji niewystarczającej ilości mleka po porodzie. Najszerszy zakres objawów powoduje zespół Sheehana , kiedy duża część płata przysadki zostanie zniszczona. Są to: brak laktacji po porodzie, stopniowe zmniejszanie objętości narządów płciowych, zmniejszenie lub zanik owłosienia...
Niedoczynność tarczycy może być wynikiem uszkodzenia gruczołu tarczowego - mówimy wtedy o niedoczynności pierwotnej. Inny rodzaj niedoczynności to niedoczynność wtórna, spowodowana chorobą przedniego płata przysadki, oraz niedoczynność trzeciorzędowa, której przyczyną jest upośledzenie czynności podwzgórza. Choroby tarczycy, czyli nadczynność i niedoczynność, wywoływane są przez nieprawidłowy poziom hormonów (trójjodotyroniny, tyroksyny, kalcytoniny) produkowanych przez gruczoł tarczycy . Nadczynność pojawia się wtedy, gdy hormonów tarczycowych jest za dużo w stosunku do zapotrzebowania organizmu, a niedoczynność - gdy jest ich za mało. Przyczyny niedoczynności są różne w zależności od jej rodzaju. Przyczyny pierwotnej niedoczynności tarczycy: Hashimoto, niedobór jodu, radiologia Najczęstszym rodzajem niedoczynności tarczycy jest niedoczynność pierwotna. Jej przyczyną jest uszkodzenie gruczołu tarczycowego , do którego mogło dojść na skutek: Choroby Hashimoto, czyli przewlekłego, limfocytarnego zapalenia tarczycy . Zapalenia tarczycy o charakterze autoimmunologicznym. Może to być na przykład zapalenie poporodowe, zapalanie podostre, zapalenie ciche, bezbolesne. Całkowitego lub częściowego usunięcia tarczycy. Leczenia nadczynności tarczycy jodem radioaktywnym w kapsułkach. Promieniowania radiologicznego w leczeniu nowotworów. Znacznego niedoboru jodu w środowisku. Nadmiernego spożywania jodków (w soli i żywności pochodzenia morskiego). Mogą one zaburzać działanie hormonów. Przedawkowania leków na nadczynność tarczycy (objawy zwykle ustępują niedługo po odstawieniu). Zażywania leków, takich jak sole litu, sulfonamidy, interferon. Wrodzonej niedoczynności tarczycy. Może ona wystąpić u dzieci, których...
