Jakie są obowiązki pracodawcy wobec pracownika?
Obowiązki pracodawcy odpowiadają prawom pracownika na podstawie zasady wzajemności świadczeń.
Obowiązki pracodawcy odpowiadają prawom pracownika na podstawie zasady wzajemności świadczeń.
Obowiązki pracodawcy wobec pracownika określone są nie tylko przez kodeks pracy (zobacz tekst ustawy), ale także szereg innych przepisów powszechnie obowiązujących. Prawa pracownika mogą być poszerzone względem powszechnie obowiązujących, jeśli tak stanowią wewnętrzne przepisy danego zakładu – na przykład regulamin pracy czy regulamin wynagradzania.
Dodatkowo pracodawca może zobowiązać się wobec konkretnego pracownika, wprowadzając szczególne zapisy w jego umowie o pracę. Umowa o pracę może poszerzać obowiązki pracodawcy wobec pracownika. Nie może zawierać zapisów, które by prawa pracownika ograniczały (względem uprawnień ustawowych).
Źródła obowiązków pracodawcy wobec pracownika
Obowiązki pracodawcy wobec pracownika stanowią element stosunku pracy i określone są, poza kodeksem pracy (art. 94-99), przez inne ustawy, a także rozporządzenia Rady Ministrów oraz ministra właściwego do spraw pracy, układy zbiorowe pracy, regulaminy pracy, regulaminy wynagradzania, statuty. Wynikają również z indywidualnych umów o pracę.
Obowiązki pracodawcy w kodeksie pracy
Kodeks określa następujące obowiązki pracodawcy wobec pracownika:
- Obowiązek terminowej wypłaty wynagrodzenia,
- Obowiązek zatrudniania pracownika,
- Konieczność zaznajamiania pracownika z zakresem jego obowiązków,
- Odpowiedniej organizacji pracy pracowników oraz zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,
- Przeciwdziałania wszelkim formom dyskryminacji w zatrudnieniu,
- Ułatwiania podnoszenia kwalifikacji zawodowych zatrudnionych,
- Zaspokajania, w miarę możliwości, potrzeb socjalnych pracowników,
- Stosowania obiektywnych kryteriów oceny pracy, świadczonej przez pracowników, oraz jej efektów,
- Prowadzenia i przechowywania odpowiedniej dokumentacji dotyczącej pracowników i świadczonego przez nich stosunku pracy.
Ponadto pracodawca zobowiązany jest:
- Przeciwdziałać mobbingowi w zakładzie pracy,
- Informować pracowników o możliwości podjęcia zatrudnienia na pełny lub niepełny czas pracy bądź o też wolnych miejscach pracy, jeśli zatrudnieni są na czas określony,
- Po wygaśnięciu lub rozwiązaniu umowy o pracę – wydać pracownikowi świadectwo pracy, co nie może być uzależnione od wcześniejszego rozliczenia się pracownika z pracodawcą.
Odpowiedzialność pracodawcy za niewykonanie obowiązków wobec pracownika
W razie ciężkiego naruszenia przez pracodawcę podstawowych obowiązków pracownikowi przysługuje prawo rozwiązania umowy o pracę. W razie popełnienia wykroczenia przeciwko prawom pracownika możliwe jest wszczęcie odpowiedniego postępowania, które może zakończyć się nałożeniem na pracodawcę kary grzywny. Odpowiedzialność pracodawców przewiduje także kodeks karny.
- Uczestniczenie w szkoleniach i kursach nie tylko rozwija, ale i podnosi kwalifikacje w pracy. Zobacz, jak wygląda podnoszenie kwalifikacji zawodowych.
- Twój szef lub współpracownik wywyższa się lub podejmuje decyzje z innych, bo "wie lepiej"? Dowiedz się, jaki jest arogant i poznaj cechy aroganta.
- Dodatkowe kursy i szkolenia to inwestowanie w kapitał ludzki. Zobacz, jak dobrze zaplanować szkolenia pracowników.