Jedynacy – ani gorsi, ani lepsi. Jedynak nie musi być egoistą

Postrzeganie jedynaków jako osób pozbawionych altruizmu, to stereotyp, czyli opinia zakorzeniona w społeczeństwie, najczęściej bardzo krzywdząca. Choć oczywiście istnieją „stereotypowi jedynacy”, to uogólnienia i przypisywanie komuś negatywnych cech tylko dlatego, że nie ma rodzeństwa, powinny budzić zastrzeżenia.

Jedynacy postrzegani są bardzo często jako egoiści, ludzie myślący tylko o sobie, niepotrafiący się dzielić, pozbawieni altruizmu. Są osoby, które nie wyobrażają sobie związku z jedynakiem ze względu na wymienione wyżej cechy. Tymczasem jedynak może być o wiele bardziej czuły i dojrzały niż osoba, która ma rodzeństwo.

Jedynacy – szkodliwe stereotypy

Jedynacy mogą być mniej nauczeni komunikowania się z innymi dziećmi, w tym dzielenia np. zabawkami, jedzeniem. Jeśli jednak jedynak ma dużo braci i sióstr ciotecznych, może być bardzo wrażliwy na potrzeby innych. Dużo zależy od wychowania – ważne jest na pewno, żeby rodzice od małego nakładali na dziecko pewne ograniczenia, nie spełniali wszystkich jego zachcianek. Niektórzy psycholodzy twierdzą, że największymi egocentrykami są najstarsi i najmłodsi z rodzeństwa – pierwsi do pewnego czasu byli jedynakami, po czym na zawsze utracili tę możliwość, drugim poświęca się z reguły najwięcej uwagi.

Profesor psychologii - Toni Falbo z Uniwersytetu w Teksasie, przeprowadziła w latach 70. XX wieku badania, które jednoznacznie wskazują, że między jedynakami a osobami, które mają rodzeństwo nie ma znaczących różnic – jedynacy nie są bardziej egoistyczni, rozpieszczeni. Przypisywanie im tych negatywnych cech jest więc zatem dużym nadużyciem. Każda „łatka” jest szkodliwa, ponieważ każdy człowiek jest odrębną, wyróżniająca się jednostką, której nie można oceniać, dopóki się jej dobrze nie pozna. Najważniejsze jest wspieranie dziecka przez rodzica (niezależnie od tego czy jest jedynakiem, czy nie), tak, aby wykształciło w sobie samoakceptację, nauczyło radzić sobie z porażką i wiedziało, że jest ktoś, kto w niego bardzo wierzy, a z drugiej strony – nigdy nie zapominało o szacunku względem innych.

To, jakim człowiekiem jest dana osoba zależy od charakteru i wychowania, a nie od tego, czy ma rodzeństwo – warto zawsze o tym pamiętać.

• Coraz więcej par decyduje się na tylko jedno dziecko. Wbrew pozorom jedynak nie musi być egoistą.
• Egotyzm jest czymś innym, niż egoizm i egocentryzm. Egotyzm to nadmierne myślenie o sobie i swoich potrzebach.
• Egoizm to nie tylko wada. Zdrowy egoizm polega na zaakceptowaniu siebie.
• Egoista troszczy się jedynie o własne dobro i interes. Istnieje jednak pojęcie zdrowego egoizmu.