Podstawowe zasady gry w szachy – zasady poruszania się i nauka strategii

Gra w szachy jest zaliczana do gier strategicznych, aktywizujących komórki nerwowe kory mózgowej. Podstawą w nauce tej gry jest poznanie jej zasad, w tym szczególności reguł dotyczących możliwych ruchów poszczególnych figur. Jednakże wygranej w grze szachy nie gwarantuje znajomość jej reguł, a umiejętność logicznego rozumowania i przewidywania ruchów przeciwnika.

Gra w szachy uważana jest za sport, czego wyrazem jest opinia Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Gra ta jest jedną z najstarszych form rozrywki intelektualnej – w szachy grano już w VI stuleciu na perskim dworze królewskim.

Rozstawienie figur na szachownicy

Gra w szachy rozgrywa się na dwukolorowej szachownicy, która liczy 64 kwadratowych pól. Udział w niej bierze dwóch graczy, dysponujących szesnastoma figurami, które występują w dwóch kolorach: czarnym oraz białym. Każdej z figur przypisana jest nazwa, jeden gracz, dysponuje:

• dwiema wieżami, usytuowanymi w narożnikach szachownicy,
• dwoma skoczkami, położonymi obok wież (po ich wewnętrznej stronie),
• dwoma gońcami, usytuowanymi obok skoczków (po ich wewnętrznej stronie),
• jednym hetmanem, nazywanym potocznie królową, rozstawionym na środkowym polu (biała królowa na białym polu, czarna królowa na czarnym polu),
• jednym królem, który zajmuje miejsce obok hetmana,
• ośmioma pionkami (bierkami), usytuowanymi w drugim rzędzie szachownicy.

Zwyczajowo pierwszy ruch wykonuje gracz, który dysponuje białymi figurami, a następnie gracze wykonują je naprzemiennie. Gra w szachy trwa dopóki jeden z graczy nie zbije lub „zamatuje” króla swojego przeciwnika (doprowadzi do sytuacji, w której gracz nie może obronić bezpośrednio atakowanego króla), gdy szachiści nie ogłoszą remisu lub nie nastąpi tzw. pat, czyli zdarzenie, w którym gracz nie może wykonać ruchu zgodnego z przepisami.

Ruchy szachach – jak poruszać się poszczególnymi figurami?

Podstawą w nauce gry w szachy jest znajomość ruchów i zasad zbijania poszczególnych figur szachowych. Mogą się one poruszać w sposób następujący:

• Pionki – o jedno pole w przód (o ile nie jest ono zajęte); jeśli rusza się je ze startowego miejsca, można nimi wykonać ruch o dwa pola do przodu; w ogóle nie mogą one ruszać się do tyłu;
• wieże – w pionie lub poziomie o dowolną liczbę pól;
• gońce – po przekątnych o dowolną liczbę pól;
• skoczki – o dwa pola w pionie lub w poziomie, a następnie o jedno prostopadłe do kierunku ruchu; sposób poruszania się tymi figurami szachowymi przypomina literę „L” lub cyfrę 7;
• królowa – w pionie, poziomie i po przekątnych o dowolną liczbę pól; to sprawia, że obok króla jest najważniejszą figurą w grze w szachy;
• król – o jedno pole w poziomie, w pionie lub na ukos.

Rozgrywka w szachy – najważniejsza jest strategia

Po zapoznaniu się z podstawowymi zasadami gry w szachy, warto nauczyć się również kilku przydatnych i popularnych ruchów. Sukces rozgrywki uzależniony jest w głównej mierze od przyjętej na początku gry strategii. Do najważniejszych posunięć w szachach można zaliczyć:

• roszadę, czyli przesunięcie króla o dwa miejsca w stronę wieży, a następnie wykonanie ruchu wieżą i umieszczenie jej po drugiej stronie króla,
• bicie w przelocie, czyli zbicie pionka poruszonego o dwa pola z pozycji startowej przez pionka, który znajduje się w tym samym rzędzie i sąsiedniej kolumnie,
• promocja pionka, która występuje, wówczas, gdy pionek dojdzie do ostatniego (ósmego) rzędu – w takim przypadku pionek zamieniany jest na hetmana, gońca lub skoczka.