Choroby wywoływane przez bakterię Helicobacter pylori, czyli wrzody żołądka i dwunastnicy

Zakażenie bakterią Helicobacter pylori wywołuje stan zapalny żołądka i dwunastnicy, który może przekształcić się w chorobę wrzodową. Infekcja zwiększa również ryzyko raka żołądka. Objawami zakażenia są m.in.: ból w nadbrzuszu, zgaga, wzdęcia i zaparcia.

Jedną z częstszych przyczyn chorób żołądka i dwunastnicy jest zakażenie bakterią Helicobacter pylori. Infekcji towarzyszy stan zapalny błony śluzowej, który z czasem może doprowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych.

Helicobacter pylori – czynniki ryzyka zakażenia i objawy

Helicobacter pylori jest bakterią o spiralnym kształcie, która po dostaniu się do organizmu człowieka atakuje górny odcinek przewodu pokarmowego. Czynnikami ryzyka zakażenia są: niedożywienie, złe warunki socjalne, bytowe i ekonomiczne, niedobory witamin w diecie oraz zamieszkiwanie w krajach rozwijających się. Bakteria może żyć i namnażać się w organizmie człowieka, nie dając żadnych objawów. Do zakażenia najczęściej dochodzi w okresie dzieciństwa. Objawy infekcji wywołanej przez Helicobacter pylori przypominają zatrucie pokarmowe.

Symptomami mogącymi wskazywać na zakażenie tą bakterią są:

• bóle brzucha oraz zlokalizowane w nadbrzuszu,
• brak apetytu,
• zaparcia,
• wzdęcia,
• zgaga,
• nudności,
• odbijanie.

Jakie choroby może wywołać bakteria Helicobacter pylori?

W pierwszej fazie zakażenia bakterią Helicobacter pylori powstają uszkodzenia i ubytki w błonie śluzowej żołądka i dwunastnicy, które powiększają się, prowadząc do rozwoju stanu zapalnego. Długotrwałe utrzymanie się zapalenia narządów może powodować pojawienie się nadżerek i owrzodzeń. Skutkiem stanu zapalnego mogą być również zmiany przedrakowe, które z czasem przekształcają się w nowotwór.

Najczęstszymi chorobami wywoływanymi przez infekcję bakterią Helicobacter pylori są:

• choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy – charakteryzuje się pojawianiem wrzodów trawiennych, czyli ubytków w błonie śluzowej żołądka i dwunastnicy z towarzyszącym naciekiem zapalnym. Objawami choroby są: dyskomfort lub ból w nadbrzuszu pojawiający się po posiłku, zgaga, spadek masy ciała, nudności oraz odbijanie. Brak leczenia może prowadzić do pękania wrzodów i poważnych powikłań, takich jak: krwotok, przedziurawienie przewodu pokarmowego lub jego zwężenie;

• rak żołądka – zakażenie bakterią Helicobacter pylori jest jednym z głównych czynników ryzyka rozwoju nowotworu żołądka. Powstaje on na skutek przewlekłego, nieleczonego zakażenia, które prowadzi do przekształcenia komórek błony śluzowej żołądka w komórki nowotworowe. Objawy choroby są niespecyficzne i zalicza się do nich: ból w nadbrzuszu, uczucie pełności po posiłku, nudności, odbijanie, zgagę. W bardziej zaawansowanym stadium choroby pojawiają się: zmniejszenie masy ciała, niedożywienie, ogólne osłabienie i przemęczenie.

Jak zdiagnozować i leczyć zakażenie bakterią Helicobacter pylori?

Diagnostyka zakażenia bakterią Helicobacter pylori opiera się m.in. na nieinwazyjnych badaniach. Materiałem potrzebnym do przeprowadzenia badania jest krew, kał, ślina lub wydychane powietrze w zależności od rodzaju wykonywanego testu. W celu rozpoznania infekcji lekarz może zlecić: mocznikowy test oddechowy, badanie serologiczne (z krwi osoby potencjalnie zakażonej) oraz testy oznaczające antygen H. pylori w kale. W diagnostyce stosuje się również badania inwazyjne (badanie histopatologiczne i test urazowy), które polegają na pobraniu wycinka błony śluzowej żołądka podczas przeprowadzanej gastroskopii, a następnie ocenie uzyskanego materiału w celu stwierdzenia ewentualnych, patologicznych zmian. Leczenie zakażenia bakterią H. pylori polega na skojarzonej antybiotykoterapii, w trakcie której choremu podaje się dwa różne doustne preparaty oraz lek zmniejszający wydzielanie kwasu żołądkowego.