Budowa i funkcje autonomicznego układ nerwowego

Autonomiczny układ nerwowy to część układu nerwowego. Jego nerwy unerwiają narządy wewnętrzne, zaopatrując gruczoły, mięśnie gładkie i naczynia krwionośne. Został wyodrębniony ze względu na funkcje i budowę. Jego działanie powoduje reakcje, które są niezależne od woli.

Jak zbudowany jest autonomiczny układ nerwowy?

Autonomiczny układ nerwowy jest zbudowany z nerwów i zwojów nerwowych. Działają one niezależnie od środkowego układu nerwowego. Składają się na niego dwa przeciwstawne układy: pierwszy to układ współczulny, drugi – przywspółczulny. Obie gałęzie wykazują działanie antagonistyczne.

Współczulny układ nerwowy inaczej jest nazywany sympatycznym lub pobudzającym. W skład tego układu wchodzą: ośrodki nerwowe w istocie szarej rdzenia kręgowego oraz włókna nerwowe i zwoje przykręgowe, które po obu stronach kręgosłupa współtworzą pień współczulny.

Drogi nerwowe układu sympatycznego są dwuneuronowe, co oznacza, że obejmują one zarówno krótkie włókna przedzwojowe z acetylocholiną i długie włókna zazwojowe z neuroprzekaźnikiem noradrenaliną.

Z kolei przywspółczulny układ nerwowy nazywany jest inaczej parasympatycznym (hamującym). Składa się on z ośrodków nerwowych, które są rozmieszczone w śródmózgowiu, odcinku krzyżowym rdzenia kręgowego, rdzeniu przedłużonym, i włókien nerwowych. Najważniejszym elementem układu przywspółczulnego jest nerw błędny, który zaopatruje narządy klatki piersiowej i brzucha, oprócz macicy, pęcherza moczowego i obwodowego odcinka okrężnicy. Drogi nerwowe tego układu są dwuneuronowe. Mediatorem w synapsach pozazwojowych jest acetylocholina.

Za co odpowiada autonomiczny układ nerwowy?

W sytuacji, która wymaga od człowieka podjęcia nagłej aktywności fizycznej, gałąź sympatyczna układu nerwowego mobilizuje organizm do działania. Przygotowuje go zatem do mającego za chwilę nastąpić wysiłku: walki z przeciwnikiem albo ucieczki przed niebezpieczeństwem. Można zaobserwować w tym czasie rozszerzenie się źrenic i potliwość dłoni w okolicznościach związanych z silnym napięciem. Ponadto tempo bicia serca ulega przyspieszeniu, a włosy na całym ciele jeżą się w sytuacjach stresogennych. Zadaniem części przywspółczulnej układu nerwowego jest przywrócenie organizmu do równowagi fizjologicznej po okresie zagrożenia lub gdy niebezpieczeństwo przestanie być dostrzegalne.

Autonomiczny układ nerwowy wpływa ponadto na pobudzanie ślinianek do wydzielania śliny lub jej hamowania, pobudzenie gruczołów nadnerczowych. Wpływa na skurcze przewodu pokarmowego oraz kurczenie się i rozszerzanie pęcherza moczowego. Autonomiczny układ nerwowy razem z układem dokrewnym decyduje o utrzymaniu homeostazy.

• Zakażenia układu nerwowego są najczęściej powodowane przez bakterie i wirusy. Sprawdź choroby ośrodkowego układu nerwowego: zakażenia.
• Zespół Cushinga wynika z nadmiernej ilości wydzielanych hormonów. Zespół Cushinga: choroba nadnerczy, przyczyny.
• Stres ma za zadanie zmobilizować organizm do działania w sytuacji, która jest potencjalnie niebezpieczna. Co to jest stres: fazy stresu i jego wpływ na choroby.
• Sprawny ośrodkowy układ nerwowy pozwala uniknąć trudności z koncentracją i bólów mięśni. Zobacz ćwiczenia na ośrodkowy układ nerwowy.
• Wady wrodzone ośrodkowego układu nerwowego występują 2-3 razy na 100 000 urodzeń. Zobacz jakie mają podłoże.