Co to jest zorganizowana część przedsiębiorstwa?

Zorganizowana część przedsiębiorstwa to taki zespół składników majątkowych, który po wyodrębnieniu może stanowić samodzielne, niezależne przedsiębiorstwo – zarówno organizacyjnie, jak i finansowo. Może to być oddział większego przedsiębiorstwa. Zbycie ZCP wywołuje inne skutki podatkowe niż czynności dotyczące innych składników majątku.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa: co to jest

Zorganizowana część przedsiębiorstwa (ZCP) jest zespołem składników majątkowych, który musi posiadać następujące cechy:

• jest finansowo i organizacyjnie wyodrębniony,
• składniki przeznaczone są do realizacji określonych działań i celów gospodarczych,
• mógłby stanowić osobne, niezależne przedsiębiorstwo,
• i w którego skład wchodzą również zobowiązania – powinien więc posiadać zarówno aktywa, jak i pasywa.

Nie jest to więc jakikolwiek zespół majątku, lecz taki zbiór jego składników, który sprawia, iż określona część przedsiębiorstwa może stać się samodzielną jednostką gospodarczą. Wyodrębnienie musi występować już w czasie przynależności do większego przedsiębiorstwa, a nie powstawać dopiero po wyprowadzeniu z niego tych składników majątku. Musi to więc być wyodrębniony dział, oddział czy zakład. Przychody i rozchody tej części muszą dać się przyporządkować ściśle do tej jednostki. Nie musi ona być całkowicie samodzielna finansowo gdy stanowi część przedsiębiorstwa, ale musi być zdolna do samodzielnego funkcjonowania w razie wyodrębnienia. Wskazuje się, że w skład ZCP powinny wchodzić również prawa do nieruchomości, w których zbywca ZCP prowadzi działalność.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa: zbycie a podatki

Wyodrębnienie ZCP z przedsiębiorstwa ma to znaczenie, że czynności z nią związane wywołują inne skutki podatkowe, niż czynności dotyczące innych składników majątkowych. Do zbycia ZCP nie stosuje się ustawy o VAT – przy sprzedaży oddziału firmy nie płaci się podatku od towarów i usług. Jeśli jednak organy podatkowe uznają, że przedmiotem nabycia nie jest ZCP, tylko poszczególne składniki majątku, to VAT trzeba będzie zapłacić.

W decyzji o objęciu sprzedaży oddziału firmy podatkiem VAT kluczowe jest udowodnienie, że oddział ten mógłby działać samodzielnie jako odrębna firma. Ma to zapobiegać unikaniu podatku VAT, gdy grupę składników majątku (np. halę fabryczną, maszyny) nazwano by zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa i sprzedano z ominięciem przepisów o VAT.

Nabycie ZCP jest za to objęte podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Może być też objęte podatkiem od spadków i darowizn.