Jak wyznaczać cele i w nich wytrwać?

Nic tak nie motywuje, jak poczucie sprawowania kontroli nad swoim życiem. Jednym ze sposobów na zwiększenie tego poczucia, jest wyznaczanie celów, co można zrobić między innymi używając metody SMART. Sama nazwa metody wiele o niej mówi – w języku angielskim „smart” oznacza kogoś bystrego, mądrego, sprytnego.

Po co wyznaczać cele?

Wyznaczanie kolejnych celów pozwoli ci zauważyć następujące zmiany i postęp, co na pewno dodatkowo cię zmotywuje do dalszej pracy, nawet jeżeli wydaje ci się, że masz zbyt słabą wolę. Poczucie, że działania mają jakiś kierunek i większy sens jest jeszcze bardziej inspirujące. Zwiększa to również kontrolę nad zmianami zachodzącymi w życiu – nie ma się już wrażenia, że czas przecieka przez palce, tylko każdego dnia jest coś do zrealizowania. Regularne stawianie kolejnych celów pozwala też zmniejszyć tendencję do prokrastynacji i zwykłego rozleniwiania się.

Zasady wyznaczania celów metodą SMART

SMART (akronim od angielskich słów Specific, Measurable, Achievable, Rational, Time-bound) to jedna z koncepcji wyznaczania celów w taki sposób, by były jak najbardziej realistyczne i możliwe do wykonania. Pozwala zatrzymać się na chwilę i zastanowić co dokładnie chcemy osiągnąć. Zakłada, że każdy zaplanowany cel powinien spełniać 5 warunków, od których zresztą wzięła się nazwa metody.

Cel powinien być:

S – Specific SPECYFICZNY i KONRETNY

Mgliste, niedookreślone cele nie mogą być wytycznymi racjonalnego działania i podstawą oceny pracy innych. Nie powinno się używać słów typu: więcej, szybciej, lepiej, mniej. Zdecyduj CO konkretnie chcesz osiągnąć. Nie postanawiaj na przykład, że chcesz więcej zarabiać, tylko ustal ILE chcesz zarabiać, by cię to usatysfakcjonowało.

M – Measurable MIERZALNY

Musi istnieć miara oceny stopnia realizacji celu. Najlepiej, gdy jest to kryterium wymierne, określone liczbowo. Poprzedni przykład pasuje idealnie, ponieważ pensję możemy określić konkretnie lub chociaż w „widełkach”. Jeśli twoim celem jest schudnięcie, określ, ile kilogramów chcesz ważyć. Jeśli masz problem z tym, w jaki sposób przeformułować cel na mierzalny, zadaj sobie następujące pytania:

• Po czym poznasz, że zmierzasz w dobrym kierunku?
• Po czym poznasz, że ci się udało?

A – Achievable AMBITNY i OSIĄGALNY

Ustalenie celu musi uwzględniać realną analizę sytuacji (zasoby, jakie posiadasz, mocne strony, ewentualne przeszkody itd.) Cel ma być wykonalny i jednocześnie niezbyt łatwy, ponieważ zbyt łatwe cele nie motywują.

Zadaj sobie pytanie - czy twój cel jest realny? Czy jeśli postanowisz, że schudniesz 10 kg w tydzień to jest to realne?

R – Rational RACJONALNY

Cel ma sens wyłącznie w odniesieniu do twoich potrzeb i musi być umieszczony w hierarchii priorytetów. Krótko mówiąc – musi być dla ciebie ważny, być krokiem naprzód, rozwijać i mieć pozytywne konsekwencje także w dalszej przyszłości. Trzymając się przykładu z chudnięciem 10 kg w tydzień – nawet jeśli się uda (niektóre diety-cud obiecują taki efekt, ale rzadko kiedy mówią o innym efekcie – jo-jo), to jakim kosztem dla zdrowia? Czy nie sforsujesz organizmu, doprowadzając do niedoboru witamin, makro- i mikroelementów? Racjonalne odchudzanie zakłada utratę około jednego kilograma tygodniowo!

T – Time-bound TERMINOWY

Na każdym etapie realizacji musi istnieć możliwość określenia czy i w jakim stopniu zbliżamy się do osiągnięcia celu. Takie monitorowanie umożliwia np. podjęcie działań korygujących. Najlepiej jest wyznaczyć nie jeden ostateczny termin, ale kilka punktów kontrolnych. Jeśli zależy ci na 10 kilogramach, określ inaczej termin, na przykład rozłóż odchudzanie na około 2 miesiące z cotygodniowym zadaniem utraty minimum jednego kilograma. Terminowy cel oznacza też, że ustalasz dokładną datę rozpoczęcia realizacji (np. 5 października), punkty kontrolne (np. 12, 19 października itd. co tydzień) i datę zakończenia (np. 14 grudnia).

Prawidłowo wyznaczony i podzielony na mniejsze zadania cel metodą SMART będzie dodatkowo motywował i przypominał o poszczególnych etapach do wykonania. Z pewnością też poprawi umiejętność zarządzania czasem.