Urojenia: skąd biorą się dziwne przekonania?

Urojenia to częsty objaw chorób psychicznych, m.in. schizofrenii paranoicznej czy Alzheimera. Są to przede wszystkim trudne do uzasadnienia, chorobliwe przekonania na temat otoczenia. Urojenia często są spowodowane chorobą alkoholową, zażywaniem narkotyków lub depresją.

Urojenia stają się uciążliwe dla osoby chorej – wykrzywiają rzeczywistość, niszczą relacje międzyludzkie, stają się powodem konfliktów. Mogą dotyczyć każdego aspektu życia – od urojeń ksobnych (dotyczą samej osoby chorej, np. „wszyscy mnie obserwują, chcą mnie skrzywdzić”), przez urojenia na tle religijnym (np. „Rozmawiałem z Bogiem, przyszedł do mnie”) po urojenia nihilistyczne (przekonanie o własnej śmierci lub rozpadzie ciała, np. „Umarłem wczoraj, a dziś przyszedłem cię ostrzec, że tutaj jest lepiej”). Przyczyną występowania tych zaburzeń postrzegania otoczenia jest m.in.:

• choroba alkoholowa – po długim czasie picia alkoholu w zachowaniu alkoholika dochodzi do zmian postrzegania. Typowym urojeniem alkoholowym jest zespół Otella, kiedy to osoba chora jest chorobliwie zazdrosna o partnera i każde wydarzenie jest dla niej dowodem jego niewierności.

• zażywanie narkotyków – uzależnienie od środków psychoaktywnych prowadzi często do zaburzeń na tle psychicznym. Jednym z objawów schizofrenii (najczęstszego następstwa narkomanii) lub psychozy amfetaminowej są właśnie urojenia.

• zażywanie dopalaczy – jako środki o działaniu psychoaktywnym mogą również spowodować urojenia.

• delirium – w przypadku głębokiego uzależnienia od alkoholu silny syndrom odstawienia potrafi wywołać zespół majaczenia. Osoba uzależniona po 2-3 dobach niepicia będzie odczuwać mdłości, lęk i dezorientację, ale również doświadczać urojeń.

• zespół splątania – jest to jeden z najcięższych stanów człowieka. Objawia się utratą przytomności, orientacji, kontaktu z otoczeniem, ale i również urojeniami. Występuje przy zatruciu, chorobach mózgu czy jako skutek uboczny manii lub katatonii.

• depresja – w tym przypadku mamy do czynienia z urojeniami depresyjnymi, w których osoba chora pomniejsza wartość swojego życia, bierze odpowiedzialność za wszelkie niepowodzenie swoje i innych.

• choroby starcze – należy do nich demencja starcza oraz choroba Alzheimera. Często osoba starsza tracąc pamięć ma urojenia na temat przeszłości lub jest przekonana, że ktoś coś jej ukradł z domu. Zdarzają się też, bardzo przykre dla bliskich, urojenia paranoiczne – na przykład przekonanie, że opiekujący się starszą osobą usiłują ją otruć.

Zmienione postrzeganie świata jest szczególnie niebezpieczne, gdy osoba chora uroi sobie, że musi kogoś zabić. Jest bardzo duże prawdopodobieństwo, że będzie próbowała to zrobić, bo bardzo głęboko wierzy w realność urojeń.