Obsesyjne wyrywanie włosów, czyli trichotillomania – przyczyny, objawy, leczenie

Trichotillomania to zaburzenie obsesyjno-kompulsywne, które polega na niekontrolowanym wyrywaniu włosów, najczęściej z głowy. Przyczyną schorzenia są najczęściej traumatyczne przeżycia z przeszłości. Objawem trichotillomanii są łyse plamy na głowie, rzadsze brwi. Leczenie farmakologiczne polega na stosowaniu leków przeciwdepresyjnych.

Trichotillomanii mogą towarzyszyć bóle głowy i brzucha, a także nudności. Osoba z zaburzeniem może mieć problemy z zasypianiem oraz koncentracją w ciągu dnia.

Na czym polega trichotillomania?

Trichotillomania to zaburzenie psychiczne, które polega na nerwowym i niekontrolowanym wyrywaniu włosów, np.: z głowy, rzęs, pach, brwi, brody czy miejsc intymnych. Impulsywny nałóg charakteryzuje nawracające usuwanie sobie owłosienia, skutkujące widocznymi jego ubytkami. Bezpośrednio przed wyrywaniem włosów lub próbą oparcia się tej czynności pojawia się uczucie silnego napięcia emocjonalnego. W trakcie usuwania owłosienia osoba czuje satysfakcję i ulgę. Zaburzenie prowadzić może do zaburzeń w kontaktach społecznych, lęków, fobii, problemów rodzinnych i zawodowych czy unikania wchodzenia w związki partnerskie.

Zjawisku czasem towarzyszy trichofagia, czyli zjadanie wyrwanych włosów. W czasie usuwania owłosienia osoba najczęściej wykonuje rytualne czynności jak, np.: drapanie skóry, wybieranie i zwijanie włosów do wyrwania lub ich przechowywanie. W skrajnych przypadkach dochodzi do powstania trichobezoarów, czyli tzw. kamieni włosowych, w przewodzie pokarmowym. Mogą być one bezpośrednim zagrożeniem życia dla człowieka.

Trichotillomania u dzieci

Zaburzenie obsesyjno-kompulsywne może dotknąć każdego, niezależnie od wieku. Jednak największy odsetek osób z trichotillomanią odnotowuje się u dzieci w przedziale wiekowym od 12 do 18 lat. W większości przypadków są to kobiety, co nie znaczy, że mężczyźni nie cierpią na to zaburzenie. Mężczyzna ubytek owłosienia może tłumaczyć łysieniem i znacznie łatwiej jest mu ukryć braki włosów.

Wyrywanie włosów z cebulkami – objawy

Oprócz oczywistych łysych plam na głowie, rzadszy rzęs czy brwi, osoby z trichotillomanią charakteryzuje także nerwowość. Szybciej się denerwują, popadają w konflikty i agresywnie reagują. Człowiek z zaburzeniem obsesyjno-kompulsywnym będzie chce ukryć swoje nawyki, co skutkuje unikaniem kontaktów międzyludzkich.

Trichotillomania – przyczyny

Przyczyną trichotillomanii może być traumatyczne przeżycie, np. rozłąka z matką czy przemoc seksualna. Źródłem zaburzenia bywa także konflikt pomiędzy chęcią bycia niezależnym, a koniecznością podporządkowania się sytuacji w szkole czy w domu. Trichotillomanię nasila sytuacja stresowa. Do rozwoju zaburzenia mogą przyczyniać się czynniki genetyczne, a dokładniej mutacje genu SLITRK1.

Trichotillomania – jak przestać?

W leczeniu zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych bardzo ważne jest wsparcie rodziny i bliskich. Osoby z trichotillomanią bardzo często czują się inne i niezrozumiane przez otoczenie oraz nie chcą wchodzić w relacje partnerskie w obawie przed odkryciem przez partnera braków owłosienia. W leczeniu zaburzenia często pomaga zmiana otoczenia lub chodzenie na zajęcia relaksacyjne.

Wyrywanie włosów – jak leczyć?

Leczenie farmakologiczne trichotillomani wykorzystuje leki serotoninergiczne, czyli antydepresanty. W leczeniu wykorzystuje się także stabilizatory nastroju, np.: topiramat, kwas walproinowy, a także substancje, takie jak: N-acetylocysteinę.