Funkcjonowanie organizmu zgodnie z rytmem dobowym

Funkcje organizmu działają optymalnie, jeśli żyjemy zgodnie z cyklem dobowym – wraz z zapadaniem zmroku produkowana jest melatonina, a o poranku przyspiesza układ pokarmowy.

Funkcjonowanie zgodnie z rytmem dobowym sprzyja utrzymaniu dobrego samopoczucia i optymalnemu wykorzystaniu energii w ciągu dnia. Rytm dobowy regulowany jest przez cykl natury i następowanie po sobie dnia i nocy, czyli cykl dobowy.

Na czym polega rytm dobowy organizmu?

Organizm jest świetnie przystosowany do funkcjonowania w rytmie dobowym, a często nasz tryb życia utrudnia mu optymalne działanie. Pomiędzy godziną 6 a 7 organizm budzi się z fazy snu i przygotowuje do fazy czuwania. Następuje wzrost ciśnienia krwi a układ pokarmowy przygotowuje się do trawienia. Dlatego też tak istotne jest pełnowartościowe i obfite w składniki odżywcze śniadanie – zapewni ono energię na dalszą część dnia, a organizm otrzyma niezbędne do rozpędu paliwo. Około godziny 12 organizm zacznie domagać się kolejnej porcji energii i należy mu ją dostarczyć. Co prawda spowoduje to chwilowe spowolnienie (energia wykorzystana zostanie na trawienie), ale taki stan nie potrwa długo. Ciało najwyższą temperaturę osiąga pomiędzy godziną 16 i 17, dlatego jest to świetny moment na aktywność fizyczną i przyniesie ona w tym momencie najlepsze efekty. Godzina 20 to czas, gdy organizm spowalnia obroty: zarówno przemiana materii, jak i wydzielanie soków trawiennych się zmniejszają. Wartościowa, ale lekkostrawna kolacja to dobry pomysł na ostatni w ciągu dnia posiłek. Wraz z godziną 21 organizm zaczyna wytwarzać melatoninę – hormon naturalnie regulujący cykl dobowy – dając sygnał, że zbliża się godzina przejścia w stan snu. Ok. godziny 22 jest największe stężenie tego hormonu i to najlepszy moment na zaśnięcie. Podsumowując: stałe godziny posiłków i snu usprawniają funkcjonowanie organizmu i pozwalają mu wykorzystać optymalnie swoje możliwości.

Konsekwencje rozregulowania rytmu dobowego

Osoby, które narażone są na zaburzenia rytmu dnia i nocy, prędzej czy później będą odczuwać tego konsekwencje. Chroniczne zmęczenie i problemy z koncentracją, rozdrażnienie i złe samopoczucie, bóle głowy – to tylko niektóre z możliwych objawów rozregulowania rytmu dobowego. Pozostałe skutki odczuwalne będą m.in. zaburzeniami układu pokarmowego – brakiem apetytu lub wzmożonym apetytem i problemami żołądkowo-jelitowymi, a w dłużej perspektywie – zaburzeniami gospodarki hormonalnej organizmu.

Konsekwencje rozregulowania rytmu dobowego odczuwają najczęściej osoby pracujące w systemie zmianowym czy np. obsługa lotów, która narażona jest na zmianę stref czasowych, ale również osoby, które przyzwyczaiły się do nocnego funkcjonowania i same zaburzają swój rytm dobowy. Organizm funkcjonuje najlepiej w sytuacji, gdy doświadcza codziennych, zdrowych schematów, zgodnych z cyklem dobowym.