Podstawowe rodzaje zaburzeń dysocjacyjnych: trans, osłupienie i amnezja

Zaburzenia dysocjacyjne mogą wynikać z traumatycznych przeżyć. Objawiają się na przykład utratą świadomości w sytuacjach stresowych. Można doświadczyć utraty pamięci, osłupienia, drgawek, niekontrolowanych ruchów oraz transu.

Osoby, które uległy wypadkowi, doświadczyły kataklizmu żywiołowego lub zamachu terrorystycznego często nie pamiętają momentu tragedii. Mają też poczucie, że to nie one uczestniczyły w bolesnym wydarzeniu.

Czym są zaburzenia dysocjacyjne?

Dysocjacja to sposób działania umysłu, dzięki któremu możliwe jest wykonywanie kilku czynności jednocześnie. Niektóre zadania są realizowane automatycznie, bez zaangażowania świadomości, natomiast na innych trzeba się skupić. Zaburzenia dysocjacyjne są reakcją na stresujące sytuacje, polegającą na ograniczeniu świadomości. Taka osoba może mieć poczucie, że nie brała udziału w jakimś wydarzeniu lub zupełnie zapomnieć o jego przebiegu. Zdarza się też, że pod wpływem silnego stresu człowiek traci nad sobą kontrolę, wpada w szał, traci głos, natychmiastowo siwieje (w przeciągu kilku godzin) lub czuje ból w konkretnej partii ciała. Zaburzenia dysocjacyjne sprawiają, że osoba zestresowana przestaje panować nad swoim umysłem.

Rodzaje zaburzeń dysocjacyjnych: między innymi - rozdwojenie jaźni, fuga i utrata czucia.

Zaburzenia dysocjacyjne przyjmują 8 podstawowych rodzajów. Te formy dysocjacji mają doprowadzić od odreagowania intensywnych przeżyć.

• Amnezja – polega na wybiórczej utracie pamięci. Osoba w amnezji dysocjacyjnej nie pamięta momentu traumatycznego wydarzenia, na przykład napaści lub pożaru domu.
• Fuga – czyli ucieczka. Osoba w fudze nieświadomie wyrusza w podróż przed siebie, bez określonego celu. Może wejść w pierwszy napotkany autobus lub pociąg. Człowiek w fudze dysocjacyjnej nie sprawia wrażenia zagubionego, jego zachowanie nie odbiega od normy postępowania innych pasażerów. Przebywaniu w fudze może towarzyszyć amnezja.
• Osłupienie – charakteryzuje się brakiem reakcji na jakiekolwiek bodźce zewnętrzne. Aktywność ruchowa i intelektualna są wyraźnie spowolnione.
• Zaburzenia ruchu – jest to rodzaj paraliżu całego ciała lub jakiejś jego części, na przykład kończyn. Osoba z zaburzeniem ruchu może, bez żadnej przyczyny, przestać chodzić na kilka tygodni.
• Drgawki – przypominają atak padaczkowy, czyli intensywne i niekontrolowane drganie mięśni całego lub części ciała, ślinotok, szczękościsk, bezdech i szybkie poruszanie oczami. Osoba doświadczająca tego rodzaju zaburzeń dysocjacyjnych zachowuje świadomość.
• Utrata czucia – jest to utrata umiejętności odczuwania bodźców i reagowania na nie. Osoba po wypadku może pokonać pieszo wiele kilometrów, pomimo urazu nóg.
• Osobowość wieloraka - czyli rozdwojenie jaźni. U jednego człowieka występuje kilka osobowości, różniących się zachowaniem, preferencjami, sposobem myślenia oraz ilorazem inteligencji. Rozdwojenie jaźni uwypukla się w czasie odczuwania niebezpieczeństwa.
• Trans – osoba w transie traci świadomość i kontakt z otoczeniem. Wszystko, co robi w transie, jest mimowolne. Człowiek może mieć atak agresji lub ciągle powtarzać te same słowa.