Kogo obejmuje ochrona przedemerytalna?

Ochrona przedemerytalna obejmuje pracowników, którym brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. Muszą jednak z upływem tego okresu nabyć prawo do emerytury. Nie obejmuje pracowników, których stosunek pracy w tym czasie by wygasł.

Ochrona przedemerytalna: kogo obejmuje

Ochrona przedemerytalna, czyli zakaz zwolnienia pracownika zatrudnionego na podstawie Kodeksu pracy, obejmuje pracowników:

• którym brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego,
• zatrudnieni są na podstawie umowy na czas nieokreślony, lub na czas określony, jeśli stosunek pracy ustalony jest na okres dłuższy, niż trwa ochrona przedemerytalna,
• oraz którzy równocześnie z upływem tego okresu nabędą prawo do emerytury ze względu na liczbę przepracowanych lat pracy.

Jeśli pracownik jest więc zatrudniony na podstawie umowy na czas określony, która wygasłaby przed czasem, kiedy należeć mu się będzie prawo do emerytury, wówczas nie ma obowiązku zatrudniania go dłużej, niż trwa ta umowa.

Dla ochrony przedemerytalnej nie ma znaczenia, czy pracownik zatrudniony jest na cały etat, czy w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Okres opłacania składek na ZUS ma znaczenie jedynie dla obliczenia kwoty należnego świadczenia.

Podniesienie wieku emerytalnego nie ma znaczenia dla powyższych zasad. Jednak ze względu na ochronę praw nabytych pracownicy urodzeni w latach 1953-1956 (kobiety) oraz w latach 1948-1951 (mężczyźni) mają prawo do dłuższego okresu ochrony przedemerytalnej – 5 lat i 4 miesiące.

Ochrona przedemerytalna: kogo nie dotyczy

Wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi, który objęty jest ochroną przedemerytalną, jest możliwe:

• gdy dochodzi do likwidacji pracodawcy i ogłoszenia jego upadłości,
• jeśli pracownik w tym wieku otrzymał prawo do otrzymywania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
• a także w razie ciężkiego i zawinionego przez pracownika jego obowiązków – możliwe jest wówczas zwolnienie dyscyplinarne.

Ponadto ochrona przedemerytalna dotyczy tylko wypowiedzenia umowy przez pracodawcę. Nie ma żadnych przeciwwskazań, aby pracownik sam zdecydował się na zwolnienie się z pracy w okresie ochrony przedemerytalnej. Może też wyjść z inicjatywą zawarcia porozumienia kończącego zatrudnienie.

Ochrona przedemerytalna a wypowiedzenie zmieniające

Choć pracownika objętego ochroną przedemerytalną nie można zwolnić poza wskazanymi powyżej przypadkami, to możliwe jest dokonanie wypowiedzenia zmieniającego warunki pracy lub płacy, gdy:

• nowe zasady wynagradzania dotyczą wszystkich pracowników zatrudnionych u tego pracodawcy, lub dotyczą grupy pracowników, do której osoba objęta ochroną przedemerytalną należy;
• utrata przez pracownika zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy jest stwierdzona orzeczeniem lekarskim;
• bądź niezdolność ta spowodowana jest niezawinioną przez pracownika utratą przez niego uprawnień do wykonywania tej pracy.