Tarczyca u dzieci: jak rozpoznać i leczyć niedoczynność tarczycy?
Tarczyca u dzieci ogranicza rozwój psychofizyczny, dlatego bardzo ważna są wczesna diagnostyka i jak najszybsze podjęcie leczenia. Hipotyreoza wrodzona jest łatwiejsza do wykrycia, ponieważ każdy noworodek przechodzi badanie przesiewowe. Więcej czasu zajmuje diagnoza niedoczynności tarczycy u dziecka, które zachorowało po okresie niemowlęcym, ponieważ rodzice zwykle późno zgłaszają się do lekarza. Niedoczynność tarczycy – jak każdą chorobę przewlekłą – w większości przypadków leczy się przez całe życie.
Tarczyca u dzieci ogranicza rozwój psychofizyczny, dlatego bardzo ważna są wczesna diagnostyka i jak najszybsze podjęcie leczenia. Hipotyreoza wrodzona jest łatwiejsza do wykrycia, ponieważ każdy noworodek przechodzi badanie przesiewowe. Więcej czasu zajmuje diagnoza niedoczynności tarczycy u dziecka, które zachorowało po okresie niemowlęcym, ponieważ rodzice zwykle późno zgłaszają się do lekarza. Niedoczynność tarczycy – jak każdą chorobę przewlekłą – w większości przypadków leczy się przez całe życie.
Diagnostyka niedoczynności tarczycy u dzieci
Niedoczynność tarczycy, czyli hipotyreoza jest bardzo groźna u dzieci. Im młodszego malucha dotyka, tym poważniejsze konsekwencje ma dla jego zdrowia. Dlatego w Polsce u każdego noworodka w 3. dobie życia wykonuje się diagnostykę przesiewową. Polega ona na laboratoryjnym badaniu krwi pobranej przez nakłucie pięty. Test ocenia stężenie we krwi TSH – hormonu odpowiedzialnego za pracę tarczycy. W przypadku nieprawidłowego wyniku badanie jest powtarzane. Drugi wynik uznaje się za decydujący. Kiedy jest nieprawidłowy, konieczna staje się dalsza diagnostyka – najpierw oznaczenie stężenia hormonów FT3 i FT4, a potem przeciwciał przeciwtarczycowych – anty-TPO i anty-Tg. W następnej kolejności wykonuje się badanie palpacyjne i ultrasonograficzne tarczycy, oceniające zmiany wielkości gruczołu.
Leczenie niedoczynności tarczycy u dzieci
Badanie przesiewowe daje dziecku z wrodzoną niedoczynnością tarczycy szansę na prawidłowy rozwój. Szansy takiej nie dostają te maluchy, u których zaburzenia funkcji tarczycy pojawiły się później – wówczas zwłoka w skonsultowaniu niepokojących objawów z lekarzem i wątpliwości diagnostyczne opóźniają podjęcie leczenia. Niedoczynność tarczycy u dzieci poniżej 2. roku życia może mieć charakter przejściowy, ale jeśli po przekroczeniu tego wieku choroba się utrzymuje lub dopiero rozpoczyna, osoba nią obciążona musi przyjmować leki przez całe życie. Przy tym schorzeniu codziennie na czczo przyjmuje się preparat sodowej soli lewoskrętnej tyroksyny (L-tyroksynę). Dawka jest uzależniona od wieku dziecka, masy jego ciała i stężenia hormonu FT4 we krwi. Trzeba też pilnować prawidłowej podaży jodu (można go znaleźć w rybach i owocach morza). Od wieku niemowlęcego do 6. roku życia dobowa dawka powinna wynosić nie mniej niż 90 µg, od 7. do 10. roku życia – 120 µg, a powyżej 10. roku życia – 150 µg. Dziecko z niedoczynnością tarczycy powinno być pod stałą kontrolą endokrynologa.
- Trudno zdiagnozować niedoczynność tarczycy. Zobacz spis wszystkich objawów tej choroby.
- Nadczynność tarczycy może być spowodowana niedoborem lub nadmiarem jodu. Chorobie sprzyjają też zaburzenia hormonalne.
- Dzieci z niedoczynnością tarczycy mają tendencję do tycia. Dzieje się tak, mimo że maluch nie ma apetytu.