Dwie umowy o pracę u różnych pracodawców – co trzeba wiedzieć?

Konsekwencją zasady wolności podejmowania zatrudnienia jest możliwość posiadania dowolnej liczby umów o pracę. Zawarte umowy o pracę stanowią podstawy odrębnych stosunków pracy, powodując określone uprawnienia w każdym z nich. Istnieją jednak pewne wyjątki od możliwości podejmowania pracy w wielu miejscach.

Praca na dwa etaty

O ile w przypadku dwóch umów o pracę u jednego pracodawcy zachowany musi być dobowy i tygodniowy czas pracy przewidziany przez kodeks pracy, to w przypadku, gdy podpisujemy odrębne umowy z różnymi pracodawcami – nie ma przeszkód, aby pracować nawet na dwa pełne etaty. Kodeks pracy (zobacz tekst ustawy) daje bowiem prawo do odpoczynku w ramach wykonywania pracy w podstawowym zakresie, czyli u jednego pracodawcy, jednak nie zabrania swobodnie dysponować swoim czasem wolnym, a więc pracować dowolną liczbę godzin w ramach świadczenia ze stosunku pracy u różnych pracodawców.

Uprawnienia w ramach dwóch umów o pracę u różnych pracodawców

Zasadą jest, że jeśli pracownik zatrudniony jest w kilku zakładach pracy, to uprawnienia pracownicze przysługują mu niezależnie w każdym z miejsc zatrudnienia. Każda z umów stanowi odrębny tytuł do uzyskania urlopów i wszystkich należności płacowych – dodatków stażowych, odpraw emerytalnych oraz do uzyskania świadectwa pracy. Świadczenia z zakresu ubezpieczeń społecznych przysługują pracownikowi odrębnie z każdej z zawartych przez niego umów.

Z każdego stosunku pracy przysługują odrębne koszty uzyskania przychodu. Przepisy ustawy o podatku dochodowym nie stawiają bowiem ograniczeń ustalania tych kosztów przez płatnika w ciągu roku podatkowego. Jednak jeśli w dwóch zakładach pracy w ciągu roku podatkowego odliczane będą pełne koszty uzyskania przychodu, w rozliczeniu rocznym trzeba będzie dopłacić podatek. W rocznej deklaracji PIT podatnik może uwzględnić:

• koszty uzyskania przychodu z jednego stosunku pracy (w 2015 i 2016 roku w wysokości 1 335 zł za rok), 111,25 zł miesięcznie
• koszty uzyskania przychodu z więcej niż jednego zakładu pracy – nie więcej niż 2 0002,05 zł rocznie.
• koszty uzyskania przychodu z jednego stosunku pracy, jeśli miejsce zamieszkania położone jest poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a pracownik nie otrzymuje dodatku za rozłąkę – 1 668,72 zł rocznie (139,06 zł miesięcznie)
• koszty uzyskania przychodu z kilku zakładów pracy, przy zamieszkaniu w innej miejscowości – nie więcej niż 2 502,56 zł za rok podatkowy.

W związku z tym, na przykład, jeśli w dwóch zakładach pracy, przez cały rok podatkowy uwzględnione były pełne koszty uzyskania przychodu, pracownik pomniejszył swój dochód do opodatkowania o kwotę 12 miesięcy x 111,25 x 2 = 2 670 zł.

W rocznym rozliczeniu ma prawo odliczyć sobie koszty w wysokości 2 002,05 zł, czyli o 667,95 zł mniej. Od tej kwoty będzie musiał dopłacić podatek.

Składki ZUS od wielu umów o pracę

Z każdej z posiadanych umów pracownik obowiązany jest odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Przy ustalaniu wysokości przychodu, od której zależy wysokość składek do ZUS, bierze się pod uwagę sumę wynagrodzeń z obu umów o pracę. Inaczej rzecz się ma w przypadku łączenia ze sobą umowy o pracę z umową agencyjną, umową zlecenia lub inną, do której stosuje się przepisy o zleceniu.

Ograniczenia pracy w ramach dwóch umów o pracę u różnych pracodawców

Pierwszy pracodawca może sprzeciwić się podjęciu przez swojego pracownika kolejnego zatrudnienia, gdy doszło między nim a tym pracownikiem do podpisania klauzuli o zakazie konkurencji. W tej sytuacji pracownik nie powinien podejmować dodatkowej pracy lub działalności, która mogłaby narazić pracodawcę na szkodę.

Pewne ograniczenia podejmowania dodatkowego zatrudnienia przewidziane są również w innych przepisach szczególnych. Dotyczy to kierowców czy młodocianych, których czas pracy rozliczany jest łącznie we wszystkich miejscach pracy. Ograniczenia dodatkowego zatrudnienia przewidują też przepisy dotyczące urzędników państwowych.