Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych – co to jest?
Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych służy zaspokajaniu potrzeb socjalnych pracowników i ich rodzin – z jego środków wypłaca się świadczenia urlopowe, tworzy się przyzakładowe żłobki i przedszkola. Do korzystania z niego uprawnieni są, oprócz obecnych pracowników, także emeryci i renciści, którzy byli w danym zakładzie zatrudnieni.
Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych służy zaspokajaniu potrzeb socjalnych pracowników i ich rodzin – z jego środków wypłaca się świadczenia urlopowe, tworzy się przyzakładowe żłobki i przedszkola. Do korzystania z niego uprawnieni są, oprócz obecnych pracowników, także emeryci i renciści, którzy byli w danym zakładzie zatrudnieni.
Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych: podstawa prawna
Tworzenie ZFŚS wynika z ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (jej tekst dostępny tutaj). Ustawa ta określa zasady tworzenia tych funduszy przez pracodawców i zasady gospodarowania nimi. Środki zgromadzone w ramach ZFŚS mają służyć do finansowania działalności socjalnej dla osób uprawnionych do korzystania z niej.
Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych: uprawnieni
Osobami uprawnionymi do korzystania z ZFŚS są: pracownicy zakładu, ich rodziny, emeryci i renciści będący byłymi pracownikami tych zakładów. Mogą to też być inne osoby, którym według regulaminu przyznano takie prawo.
Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych: czemu służy
Środki zgromadzone w ramach ZFŚS służyć mają finansowaniu działalności socjalnej w zakładzie pracy. Oznacza to działalność kulturowo-oświatową, sportowo-rekreacyjną, usługi świadczone na rzecz różnych form wypoczynku (świadczenia urlopowe), udzielanie pomocy materialnej na cele mieszkaniowe, działalność w zakresie opieki nad dziećmi. Środki te służą dofinansowaniu zakładowych obiektów socjalnych, oraz przeznaczane są na tworzenie nowych żłobków, klubów dziecięcych i przedszkoli, zakładanych przy zakładach pracy.
Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych: kto musi go utworzyć
Fundusz muszą obowiązkowo tworzyć pracodawcy, który na dzień 1 stycznia danego roku zatrudniają co najmniej 20 pracowników. Ta liczba pracowników obliczana jest jednak w przeliczeniu na pełne etaty. Jeśli więc firma zatrudnia 30 pracowników na pół etatu, wówczas nie jest zobowiązana do tworzenia ZFŚS.
Zobacz także
Pracodawcy zatrudniający mniej pracowników nie maja takiego obowiązku, mogą jednak utworzyć fundusz. Obowiązek tworzenia funduszu mają jednak, bez względu na liczbę pracowników, pracodawcy, którzy prowadzą działalność w formie jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych.
Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych: wartość
Fundusz tworzy się z dokonywanego corocznie odpisu podstawowego. Pojęcie to oznacza 37,5% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej – z poprzedniego roku lub tylko drugiej połowy poprzedniego roku, w zależności od tego, które było wyższe.
W przypadku pracowników młodocianych wysokość odpisu wynosi 5, 6 i 7% - w zależności od tego, czy dotyczy I, II czy III roku nauki.
Na jednego pracownika wykonującego pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze – wysokość odpisu wynosi 50%.
Jeśli zakład zatrudnia osoby niepełnosprawne w stopniu znacznym lub umiarkowanym – wówczas wysokość odpisu można zwiększyć o 6,25%. Takie zwiększenie może być stosowane także wobec każdego emeryta i rencisty uprawnionego do opieki z funduszu.
Zasady dotyczące wysokości odpisów nie dotyczą uczelni wyższych, a także szkół i placówek, w stosunku do nauczycieli objętych Kartą Nauczyciela.