Niedotrzymanie warunków umowy – jakie są skutki?

W umowie zwykle obie strony zobowiązują się wykonać na rzecz drugiej osoby określone świadczenie – np. zapłatę ceny, wykonanie pewnej usługi, dostawę towaru itp. Niewykonanie postanowień umowy rodzi konsekwencje prawne – druga strona może żądać odszkodowania, naprawienia powstałej szkody lub nawet odstąpić od umowy.

Niedotrzymanie warunków umowy: odstąpienie od umowy

Jeśli jedna ze stron nie dotrzymała warunków umowy to druga może od niej odstąpić lub ją wypowiedzieć – w przypadku umów o charakterze ciągłym, jak np. najem. W wypadku, gdy jedna ze stron nie dotrzymuje terminu, należy wyznaczyć jej drugi termin. Jeśli i wtedy zobowiązanie nie zostanie wykonane – można od umowy odstąpić.

Możliwe jest również odstąpienie bez wyznaczania stronie drugiego terminu. Dzieje się tak wówczas, gdy termin wykonania świadczenia jest ściśle określony w umowie. Prawo odstąpienia od umowy bez wyznaczania dodatkowego terminu jest aktualne również wówczas, gdy ze względu na zwłokę jego wykonanie straciło dla drugiej strony sens.

W razie odstąpienia od umowy należy zwrócić drugiej stronie wszystko, co się od niej otrzymało w związku ze zobowiązaniem wynikającym z umowy. Może to być np. zwrot pobranej kwoty pieniężnej czy opróżnienie lokalu.

Niedotrzymanie warunków umowy: odszkodowanie

Z niewykonania tego, do czego strona się zobowiązała, wynika prawo drugiej strony do żądania odszkodowania na zasadach ogólnych. Podstawową formą takiego odszkodowania jest naliczenie od należnej kwoty odsetek. Odsetki ustawowe określone są w kodeksie cywilnym i wynoszą obecnie 8%. Można określić również inną stawkę.

Niedotrzymanie warunków umowy: naprawienie szkody

Jeśli w grę nie wchodzi kwota pieniężna, a np. wykonanie jakichś czynności, to należy naprawić szkodę, jaką druga strona poniosła. Trzeba jednak udowodnić, że zobowiązanie zostało nienależycie wykonane. Obowiązek naprawienia szkód dotyczy tych następstw niewłaściwego wykonania warunków umowy, które są przez daną osobę zawinione. Dłużnik zawsze więc może się bronić twierdząc, że szkoda powstała na skutek siły wyższej lub ze względu na zaniedbania wierzyciela.

Niedotrzymanie warunków umowy: kara umowna

Kara umowna jest formą odszkodowania za niewykonanie zobowiązania. W umowie można określić, że jeśli umowa nie zostanie wykonana, to druga strona zobowiązana będzie do zapłaty określonej kwoty pieniężnej. Obowiązek zapłaty takiej kary może powstać np. w przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy zawartej na pewien czas, np. związanej z usługami telekomunikacyjnymi. Kara umowna może być naliczana w określonej kwocie za każdy dzień zwłoki w wykonaniu obowiązków wynikających z umowy.

Niedotrzymanie warunków umowy: obniżenie ceny lub ponowne wykonanie zobowiązania

Jeśli dostarczony towar lub wykonana usługa nie jest zgodna z umową, można żądać obniżenia ceny. Można również domagać się dostawy towarów niewadliwych, zgodnych z umową, lub ponownego wykonania określonej usługi.