Nietolerancja laktozy – rodzaje, leczenie i dieta

Laktoza to naturalny cukier z nabiału. Jego upośledzone wchłanianie jest wynikiem niedoboru enzymu laktazy ułatwiającej przyswajanie cukru lub jest skutkiem uszkodzenia niektórych narządów, np. zapalenia wątroby i trzustki lub pojawienia się pasożytów układu pokarmowego. Dzieci z nietolerancją laktozy muszą pić mleko bezlaktozowe. Ich jadłospis powinien zawierać także jogurty, sery i orzechy.

Nietolerancja laktozy jest zaburzeniem trawienia naturalnego cukru z nabiału. Nierozłożona laktoza przedostaje się do jelita grubego, co skutkuje biegunką, wymiotami, nudnościami i bólami brzucha. Dzieci cierpiące na nietolerancję laktozy odznaczają się brakiem enzymu laktazy.

Upośledzone wchłanianie laktozy

Upośledzone wchłanianie laktozy jest zaburzeniem trawienia wartości odżywczych przez jelito cienkie. Przyczyną mogą być choroby, które uszkadzają pracę narządów wydzielających niektóre enzymy, np. zapalenie wątroby i trzustki, choroba Leśniowskiego-Crohna, pasożyty układu pokarmowego lub alergie pokarmowe. Aby zdiagnozować zespół upośledzonego wchłaniania laktozy należy wykonać test Schillinga, wodorowy test oddechowy lub gastroskopię. Upośledzone wchłanianie laktozy u dzieci oznacza konieczność unikania produktów z tą substancją, czyli mleka i różnego rodzaju nabiału. Choroba często powoduje zakażenia – w takim przypadku należy podawać antybiotyki i leki przeciwpasożytnicze.

Wtórny niedobór laktazy

Wtórny niedobór laktazy czyli enzymu rozkładającego laktozę najczęściej występuje u niemowląt. Jest on skutkiem uszkodzenia nabłonka jelita cienkiego. Schorzenie to jest zazwyczaj spowodowane przez zakażenia układu pokarmowego, chemioterapię lub chorobę Leśniowskiego-Crohna. Niemowlętom cierpiącym na niedobór laktazy dobrze jest podawać mleczne mieszanki bezlaktozowe. Nabłonek regeneruje się samoistnie. Należy zatem wykonywać regularne badania sprawdzające stan jelita cienkiego, aby dowiedzieć się, kiedy można przejść już na normalną dietę.

Wrodzony niedobór laktazy (alaktazja)

Wrodzony niedobór laktazy to rzadka choroba metaboliczna, która polega na kompletnej nietolerancji laktozy od urodzenia. Jest to niewyleczalne zaburzenie trawienia. Chorzy przez całe życie muszę przestrzegać diety bez laktozy. Nawet najmniejsza dawka tej substancji powoduje u nich wymioty i biegunkę. Alaktazja występuje u średnio 1,5% dzieci i niemowląt.

Co jeść w przypadku nietolerancji laktozy?

Podstawą diety bezlaktozowej jest wykluczenie mleka, śmietany i maślanki. Dziecko potrzebuje jednak pewnych ilości nabiału, aby dostarczyć wapń, który jest ważny dla zdrowych kości. Dobrze więc zadbać o to, aby w diecie znalazły się następujące składniki:

• jogurty i kwaśne mleko – produkty zawierające żywe kultury bakterii,
• ser żółty, mleko sojowe,
• orzechy i migdały – źródło wapnia,
• warzywa strączkowe,
• szprotki.