Warunki nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy

Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje osobom ubezpieczonym, które stały się niezdolne do wykonywania pracy. Zasadą jest warunek posiadania odpowiedniego stażu podlegania ubezpieczeniu, istnieją jednak pewne wyjątki.

Renta z tytułu niezdolności do pracy: warunki przyznania

Prawo do otrzymania renty z tytułu niezdolności do pracy przysługuje osobom, które są ubezpieczone, i spełniają następujące warunki:

• zostały uznane za niezdolne do pracy – czyli na skutek urazu czy choroby zostały uznane za niezdolne do wykonywania pracy zarobkowej i nie rokują poprawy,
• osiągnęły wymagany okres składkowy i nieskładkowy, stosowny do wieku:
• 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat,
• 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku 20 do 22 lat,
• 3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku 22 do 25 lat,
• 4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku 25 do 30 lat,
• 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat, i musi przypadać na ostatnie dziesięciolecie przed zgłoszeniem wniosku o przyznanie renty, lub na ostatnie dziesięciolecie przed powstaniem niezdolności do pracy.

niezdolność do pracy powstała w okresach:

• składkowych – w okresie ubezpieczenia, zatrudnienia,
• nieskładkowych – np. w okresie pobierania zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego,
• albo nie później niż w okresie 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Wymóg powstania niezdolności w określonym wyżej okresie nie musi być spełniony, jeśli osoba:

• została uznana za całkowicie niezdolną do pracy – czyli utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, posiada wymagany okres składkowy, a ponadto okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Warunek posiadania okresu składkowego i nieskładkowego nie dotyczy osób, których niezdolność do pracy powstała w wyniku wypadku w drodze do pracy lub z pracy, który miał miejsce po 31 grudnia 2002 roku.

Co więcej, warunku posiadania odpowiednich okresów składkowych i nieskładkowych nie wymaga się od osób, które zostały zgłoszone do ubezpieczenia przed ukończeniem 18. roku życia albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole lub na uczelni wyższej, a także do dnia powstania niezdolności do pracy nie miał przerwy w okresach składkowych i nieskładkowych, albo przerwy te były nie dłuższe niż 6 miesięcy.

Renta z tytułu niezdolności do pracy: orzekanie o niezdolności do pracy

O niezdolności do pracy decyduje lekarz orzecznik ZUS. Stwierdza on:

• istnienie tej niezdolności,
• określa datę jej powstania,
• trwałość lub przewidywany okres jej trwania,
• związek jej zaistnienia z określonym zdarzeniem,
• możliwy okres niezdolności do samodzielnej egzystencji
• oraz celowość przekwalifikowania zawodowego.

Od tego orzeczenia można wnieść sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS w terminie 14 dni.