Profilaktyka przeciwmiażdżycowa: dieta i aktywność fizyczna

Miażdżyca (arterioskleroza) to groźna choroba układu krążenia, która najczęściej występuje po 35. roku życia. Atakuje częściej mężczyzn, niż kobiety. Nadwaga, palenie tytoniu i picie alkoholu oraz dieta obfita w nasycone tłuszcze pochodzenia zwierzęcego zwiększają jej ryzyko.

Miażdżyca rozwija się bezobjawowo. Jest uwarunkowana genetycznie. Najczęstszym jej powikłaniem jest zawał serca. Inne groźne dla zdrowia i życia następstwa blaszki miażdżycowej to: niewydolność nerek, przewlekłe niedokrwienie jelit, udar mózgu oraz przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych grożące amputacją.

Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia miażdżycy

Miażdżyca jest procesem postępującym latami. Jej pierwsze objawy najczęściej są zauważalne po 50. roku życia. W grupie ryzyka narażonej na wystąpienie poważnych zmian miażdżycowych znajdują się:

• osoby z nadciśnieniem tętniczym,
• mężczyźni,
• kobiety po menopauzie,
• cukrzycy,
• osoby, których członkowie rodziny cierpieli z powodu miażdżycy,
• osoby otyłe,
• palacze,
• osoby nadużywające alkoholu,
• osoby cierpiące na dyslipidemię, czyli nieprawidłowe stężenie cholesterolu w surowicy krwi,
• osoby stosujące dietę bogatą w tłuszcz,
• osoby nieaktywne fizycznie.

Współwystępowanie dwóch lub więcej czynników, powinno skłonić do wykonania kompleksowych badań.

Dieta stosowana w miażdżycy

Miażdżyca jest chorobą, której rozwój można opóźnić lub znacznie złagodzić jej objawy. Najskuteczniejszą profilaktyką tego typu schorzeń, jest zbilansowana dieta i aktywny tryb życia. Zadanie diety przeciwmiażdżycowej to utrzymanie poziomu cholesterolu na optymalnym poziomie przy jednoczesnym zapewnieniu organizmowi wszystkich składników odżywczych. W tym celu warto włączyć do jadłospisu następujące produkty:

• mleko i jego chude przetwory,
• chude mięso, w tym również mięso ryb, przygotowywane na parze, gotowane lub pieczone,
• tłuszcze roślinne,
• kasze,
• płatki,
• pełnoziarniste pieczywo,
• warzywa i owoce – warzyw można jeść nawet 2 kg dziennie.

Jednocześnie konieczne jest wyeliminowanie białego pieczywa, słodyczy i słodzonych napojów oraz nasyconych kwasów tłuszczowych, które podnoszą stężenie cholesterolu we krwi. Są one zawarte głównie w tłustym mięsie, smalcu, słoninie, maśle i serach żółtych.

Nienasycone kwasy tłuszczowe, zawarte m. in. w: oleju słonecznikowym, oliwie z oliwek, oleju kukurydzianym i sojowym, oleju rzepakowym, oleju lnianym, oleju z ryb morskich oraz orzechach włoskich, utrzymują prawidłowe stężenie cholesterolu w organizmie oraz zmniejszają ryzyko zakrzepów. Jako przykład modelowego żywienia przeciwmiażdżycowego wskazywana jest kuchnia śródziemnomorska.

Aktywność fizyczna jako profilaktyka miażdżycy

Nadwaga i siedzący tryb życia sprzyjają powstawaniu blaszek miażdżycowych i włóknieniu arterii. Palenie tytoniu oraz picie alkoholu dodatkowo zwiększają ryzyko wystąpienia powikłań towarzyszących procesowi miażdżycowemu. Zbilansowana dieta, redukcja nadwagi i umiarkowany ruch mogą znacznie opóźnić procesy zwyrodnieniowe. Ćwiczenia, które są najskuteczniejszą profilaktyką w schorzeniach układu krwionośnego, to:

• energiczne spacerowanie,
• jazda na rolkach,
• jazda na rowerze,
• gra w tenisa lub badmintona,
• aerobik,
• taniec towarzyski,
• pływanie,
• bieganie.

Każdego rodzaju aktywność należy dostosować do własnych predyspozycji, zainteresowań i kondycji. Najważniejsza jest regularność. Systematyczny trening wykonywany 3-4 razy w tygodniu przynosi bardzo dobre efekty.