Zwyczaj kolędowania – jakie ma znaczenie? Historia kolędowania i najstarsze kolędy

Historia kolędowania w Polsce, czyli śpiewania pieśni bożonarodzeniowych, jest bardzo długa. Wspólne śpiewanie przy rodzinnym stole niesie radość oraz poczucie bliskości i jedności. Jedną z najstarszych kolęd jest „Anioł pasterzom mówił”, a największą popularność zdobyła „Cicha noc” przetłumaczona na setki języków.

Kolędowanie jest jedną z bożonarodzeniowych tradycji kultywowaną już w czasach średniowiecza. Polega na śpiewaniu pieśni, które opisują narodziny Chrystusa, a także mówią o znaczeniu tego wydarzenia dla ludzi.

Zwyczaj kolędowania – krótka historia

Kolędowanie jest głęboko zakorzenionym w polskiej tradycji zwyczajem bożonarodzeniowym. Słowo „kolęda” wywodzi się z pogańskiego Rzymu, w którym świętowano pierwszy dzień miesiąca, odwiedzając znajomych, śpiewając pieśni, urządzając huczne uczty oraz składając sobie życzenia. Ten pogański zwyczaj kolędowania kultywowany był na terenach słowiańskich. Towarzyszyło mu ofiarowywanie darów kolędnikom. Pieśni bożonarodzeniowe zostały nazwane „kolędami” w XVI wieku, wcześniej określane były jako rotuły. Do Polski tradycja śpiewania kolęd przywędrowała z Zachodu już w czasach średniowiecza (XV wiek). Zaczęto tłumaczyć pieśni łacińskie i czeskie na język polski. Za przysłowiowy „złoty wiek polskich kolęd” uważa się przełom XVII i XVIII wieku, kiedy doszło do znacznego wzrostu popularności pieśni bożonarodzeniowych. Za najstarsze kolędy uważa się: „Anioł pasterzom mówił”, „W żłobie leży”, „Przybieżeli do Betlejem”, „Lulajże Jezuniu”, „Gdy śliczna Panna” oraz „Jezus malusieńki”. Wszystkie kolędy niezależnie od wieku, w którym powstały opowiadają o narodzinach Chrystusa oraz o doniosłości tego wydarzenia i jego znaczeniu dla wszystkich chrześcijan. Do dziś w okresie Świąt Bożego Narodzenia po domach chodzą grupy kolędników ze świecącą gwiazdą betlejemską, a niekiedy również w przebraniach np. za anioła. W obecności gospodarza i jego rodziny śpiewają kolędy oraz składają życzenia. W zamian za to otrzymują różne świąteczne smakołyki, drobne datki bądź podarunki.

Dlaczego śpiewamy kolędy? Znaczenie zwyczaju kolędowania

Śpiewanie kolęd w Święta Bożego Narodzenia wśród rodziny i najbliższych jest zwyczajem stwarzającym magiczną i niepowtarzalną atmosferę niosącą radość. Kolędowanie pozwala na budowanie poczucia wspólnoty oraz jedności, a także niesie za sobą mnóstwo pozytywnych emocji. Wspólne śpiewanie zbliża do siebie ludzi, sprawia, że znika odczucie osamotnienia. Ponadto kolędowanie pomaga w pielęgnowaniu wiary chrześcijańskiej oraz rozwija wrażliwość duchową. Największą popularność w wymiarze międzynarodowym zyskała kolęda „Cicha noc”. Po raz pierwszy została zaśpiewana w 1818 roku, a więc ma już 199 lat. Ta niezwykła bożonarodzeniowa pieśń została przetłumaczona na ponad 300 języków.