Wskazania do osteotomii żuchwy, czyli operacyjnej korekcji wad zgryzu

Osteotomia żuchwy to zabieg chirurgiczny polegający na przecięciu kości w celu poprawy jej kształtu, długości lub usprawnienia mechaniki stawu szczękowo-żuchwowego. Stosuje się ją w przypadku cofnięcia lub nadmiernego wysunięcia żuchwy oraz głębokich wad zgryzu.

Osteotomia korekcyjna najczęściej wykonywana jest przez jamę ustną – tj. bez naruszania ciągłości powłok skórnych twarzy.

Rodzaje osteotomii żuchwy

Zabieg osteotomii żuchwy można podzielić na dwa typy:

• obustronna strzałkowa osteotomia gałęzi żuchwy,
• obustronna pionowa osteotomia gałęzi żuchwy.

Różnica między zabiegami polega na tym, że osteotomia strzałkowa wykonywana jest wyłącznie przez usta, natomiast pionowa osteotomia żuchwy odbywa się z dostępu zewnątrzustnego – konieczne jest nacinanie skóry twarzy lub wewnątrzustnego. Obecnie coraz częściej wykonuje się osteotomię strzałkową, co pozwala na szybszą rekonwalescencję i nie naraża pacjenta na powstanie nieestetycznych blizn w widocznych miejscach.

Wskazania do osteotomii żuchwy

Osteotomia szczęki dolnej wykonywana jest w przypadku następujących wad:

• Tyłożuchwii, czyli retrogenii. W przypadku tej wady szczęka dolna jest cofnięta w stosunku do górnej. Osoby, u których występuje tego rodzaju deformacja charakteryzują się tym, że ich twarz jest wypukła w okolicy nosa, warga dolna cofnięta, bruzda wargowo-bródkowa jest głęboka a profil twarzy do tyłu skośny.

• Przodożuchwii, czyli progenii. To położenie szczęki, w którym siekacze dolne wysunięte są przed siekacze górne. Przyczyną tego rodzaju wady jest często nadmierny wzrost żuchwy do przodu.

• Laterogenii - asymetryczny jednostronny przerost żuchwy. Osoby dotknięte tego rodzaju wadą zgryzu mają widoczną asymetrię w budowie twarzy. Zabieg polega na zmniejszeniu nadmiernie rozrośniętej części żuchwy.

• Zgryzu głębokiego. W tym przypadku zęby górne nadmiernie lub całkowicie przykrywają zęby dolne, może dochodzić nawet do nagryzania podniebienia przez dolne zęby. Twarz osoby o głębokim zgryzie jest skrócona i kwadratowa, górna warga ulega wywinięciu. Wada ta często współwystępuje z tyłożuchwiem.

Jeżeli kości żuchwy są mocno wysunięte względem szczęki górnej, podczas zbiegu konieczne jest wypełnienie przerwy kostnej fragmentami kości przeszczepionych z talerza biodrowego lub bródki.

Po osteotomii chirurg umieszcza w jamie ustnej pacjenta elastyczne wyciągi międzyszczękowe. Są one konieczne do właściwej rekonwalescencji. Jest to tzw. szynowanie szczęk.

Powikłania po zabiegu osteotomii żuchwy

Skutki uboczne operacyjnej korekcji wad żuchwy to zaburzenia czucia w obrębie nerwu zębodołowego dolnego, czyli miejsca w okolicy języka i brody. Po upływie od 3. do 6. miesięcy nerw ulega regeneracji. Proces ten może zostać przyspieszony farmakologicznie. Wskazana jest wówczas suplementacja witamin z grupy B. Jeżeli w żuchwę wkręcane są śruby, płytki lub przeszczepiane są kości, w tych miejscach może dochodzić do przejściowych dolegliwości bólowych oraz tworzenia się opuchlizny.

Koszt osteotomii żuchwy

W przypadku kwalifikujących się do zabiegu operacyjnego deformacji w obrębie żuchwy, często wymagane jest wcześniejsze przygotowanie ortodontyczne. Polega ono na noszeniu aparatu stałego przez min. kilka miesięcy. Koszt założenia aparatu stałego i wizyt kontrolnych nie jest refundowany z NFZ i waha się w granicach od 3 do 6 tys. zł. W celu całkowitego wyleczenia wady po osteotomii żuchwy również niezbędne jest noszenie aparatu stałego.

Operacja osteotomii żuchwy jest częściowo refundowana przez NFZ w zależności od posiadanego ubezpieczenia zdrowotnego w przypadku dorosłych oraz całkowicie – w przypadku dzieci.

Całkowity koszt tego typu zabiegów często oscyluje w granicach od kilku do kilkudziesięciu tysięcy złotych.