Ciśnienie tętnicze krwi
Ciśnienie tętnicze krwi wywiera nacisk na ściany tętnic. Mierząc je, należy podać dwie wartości: ciśnienie tętnicze skurczowe i rozkurczowe. To pierwsze jest zawsze wyższe i wytwarzane w czasie skurczu serca, a ciśnienie tętnicze rozkurczowe podczas rozkurczu serca.
Ciśnienie tętnicze krwi wywiera nacisk na ściany tętnic. Mierząc je, należy podać dwie wartości: ciśnienie tętnicze skurczowe i rozkurczowe. To pierwsze jest zawsze wyższe i wytwarzane w czasie skurczu serca, a ciśnienie tętnicze rozkurczowe podczas rozkurczu serca.
Prawidłowe ciśnienie tętnicze
Ciśnienie mierzone w gabinecie lekarskim powinno być niższe niż 140/90 mm Hg, gdzie 140 – ciśnienie skurczowe, a 90 – ciśnienie rozkurczowe. W gabinecie lekarskim wyniki pomiarów wartości ciśnienia są zwykle wyższe i czasem niepokojące. Nazywane są nadciśnieniem białego fartucha, które wynika ze stresu podczas wizyt lekarskich. Przy samodzielnym mierzeniu jest niższe i wynosi mniej więcej 135/85 mm Hg. W trakcie, czy po wysiłku ciśnienie automatycznie wzrasta. Przyjęto, że po aktywności fizycznej ciśnienie skurczowe u mężczyzn nie powinno przekroczyć 210, a u kobiet 190 mm Hg. Jak przekroczy te wartości, mówi się wtedy o nadciśnieniu wysiłkowym.
Kategoryzacja ciśnienia krwi
- Ciśnienie optymalne – 120/80 mm Hg
- Ciśnienie normalne – 120/129/80-84 mm Hg
- Ciśnienie wysokie – 130-139/85-89 mm Hg
- Nadciśnienie łagodne – 140-159/ 90-99 mm Hg
- Nadciśnienie umiarkowane – 160-179/100-109 mm Hg
- Nadciśnienie ostre – 180/110 mm Hg i powyżej
Jak prawidłowo mierzyć ciśnienie?
Ciśnienie tętnicze krwi należy zawsze mierzyć w cichym pomieszczeniu, w pozycji leżącej lub siedzącej. Najlepiej czynność wykonywać po 5 minutowym odpoczynku. Rękę należy oprzeć na stole. Nie wolno jej trzymać w powietrzu. Powinna być rozluźniona, a ubranie nie może jej uciskać. Mankiet musi znajdować się na wysokości serca i być dopasowany do szerokości ramienia. Podczas pomiaru pacjent powinien spokojnie oddychać, nie może się ruszać i rozmawiać.
Ciśnienie tętnicze krwi trzeba mierzyć za pomocą sprawnego ciśnieniomierza. Nie wolno pić kawy ani herbaty pół godziny przed zaplanowanym mierzeniem. Jeśli osoba chora chce samodzielnie zmierzyć ciśnienie musi podwinąć rękaw ubrania, a mankiet nałożyć na ramię na wysokość 2-3 cm od zgięcia łokciowego. Przewód powietrza musi znajdować się po wewnętrznej stronie ramienia. Kolejne pomiary należy powtarzać w odstępach 10 minut, a w kolejnych dniach przeprowadzane mniej więcej o tej samej porze dnia.
Nadciśnienie a niedociśnienie krwi
Kiedy wartość ciśnienia skurczowego albo rozkurczowego przekroczy normę, mówi się o nadciśnieniu tętniczym. Do podstawowych objawów nadciśnienia tętniczego należą bóle i zawroty głowy, bezsenność, a także mroczki przed oczami. Niskie ciśnienie występuje wtedy, kiedy ciśnienie skurczowe jest niższe od wartości 90-100 mm Hg. W takim wypadku, chory odczuwa bóle głowy, senność czy zmęczenie.