Jakie środki antykoncepcyjne można stosować po porodzie?

Antykoncepcja po porodzie to coś, o czym powinnaś pomyśleć zanim jeszcze wróci ci okres. Na rynku dostępne są skuteczne, bezpieczne dla karmiącej mamy i jej dziecka środki antykoncepcyjne.

Kiedy po porodzie wraca płodność?

Jeśli niedawno urodziłaś dziecko, prawdopodobnie masz teraz na głowie dużo innych spraw niż planowanie dalszego potomstwa. Tymczasem w kolejną ciążę możesz zajść wcześniej niż ci się wydaje. Po urodzeniu dziecka jeszcze przez pewien czas pozostajesz niepłodna. To, jak długo trwa ten okres, zależy przede wszystkim od sposobu, w jaki karmisz swoje dziecko. Jeśli karmisz je wyłącznie piersią, często i regularnie, z dokładnością niemal co do minuty, a dobowy czas poświęcony na karmienie wynosi przynajmniej 100 minut, masz szansę na dosyć długo powstrzymać owulację. Płodność wraca jednak wraz z ograniczeniem karmienia piersią i włączeniem do diety dziecka innych pokarmów.

Kiedy po porodzie zacząć stosować antykoncepcję?

Owulacji, która pojawia się około dwóch tygodni przed okresem, możesz nie zauważyć. Dlatego, jeśli chcesz mieć pewność, że jesteś zabezpieczona przed kolejną ciążą, powinnaś rozpocząć stosowanie środków antykoncepcyjnych już na krótko po porodzie. Istnieje kilka metod antykoncepcji, które są bezpieczne dla matek karmiących piersią. Należą do nich: prezerwatywy, wkładki domaciczne, minipigułki oraz zastrzyki z progesteronu.

Prezerwatywy

Są najpopularniejszym środkiem antykoncepcyjnym. Można kupić je bez recepty. Warunkiem ich skuteczności jest jednak prawidłowe stosowanie. Prezerwatywa musi być dokładnie założona na całą długość penisa. Nie może znajdować się w niej powietrze, musi zostać też trochę miejsca na nasienie. Prezerwatywa może być stosowana tylko raz, po użyciu należy zdjąć ją ostrożnie i wyrzucić do kosza na śmieci. Jej skuteczność mogą obniżać wady produkcyjne i jakościowe. Przez użyciem należy przyjrzeć się, czy prezerwatywa nie jest uszkodzona. Dużą zaletą prezerwatyw jest zabezpieczenie przed infekcjami intymnymi, na które kobiety są szczególnie podatne po porodzie. Nie mogą ich jednak stosować osoby uczulone na lateks. Skuteczność tej metod antykoncepcji przy typowym użyciu to 82%, co oznacza, że na 100 stosunków w prezerwatywie w 18 przypadkach doszło do poczęcia.

Wkładki domaciczne

Są dwa rodzaje wkładek domacicznych (tzw. spirali): wkładki bez hormonów i wkładki z progestagenem. Te pierwsze zagęszczają śluz w szyjce macicy i w ten sposób utrudniają plemnikom dostęp do macicy, dodatkowo jony miedzi, którą są pokryte, działają plemnikobójczo. Taką wkładkę zakłada się raz na kilka lat (od 2 do 6 lat, w zależności od rodzaju), kosztuje ona ok. 400 zł. Można ją założyć od razu po połogu (ok. 6 tygodni po porodzie). Drugi rodzaj wkładek to wkładki uwalniające niewielkie ilości progestagenu (np. Mirena, Jaydess). Progestagen zagęszcza śluz, zmniejsza ruchliwość plemników, pobudza produkcję glikodeliny A, która zapobiega łączeniu się plemników z komórką jajową. Hormonalna wkładka domaciczna zawiera mniejsze ilości hormonów niż tabletka antykoncepcyjna, nie zawiera estrogenu, który hamuje laktację i może przenikać do mleka matki. Antykoncepcyjne działanie wkładki utrzymuje się do 5 lat od momentu jej założenia. Koszt tej wkładki to ok. 700 zł.

Wkładek domacicznych nie mogą używać kobiety:

• które cierpią na stany zapalne narządów rodnych i przydatków,
• które cierpią na choroby nasilające się pod wpływem stanów zapalnych,
• które mają mięśniaki i nadżerki macicy,
• u których występuje ryzyko ciąży pozamacicznej.

Skuteczność antykoncepcyjna wkładki bez hormonów wynosi ok. 99,7%, a wkładki Mirena 99,9%.

Minipigułki

Innym zawierającym progestagen środkiem antykoncepcyjnym jest minipigułka, czyli tabletka jednoskładnikowa. Jest to odpowiedni środek antykoncepcyjny dla matek karmiących piersią. W przeciwieństwie do tradycyjnych, dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych nie ona zawiera estrogenu. Tabletki trzeba przyjmować regularnie, ich działanie osłabia nawet kilkugodzinne spóźnienie – i to jest ich podstawowa wada. Koszt opakowania tabletek (Cerazette, Azalia) wynosi ok. 30 zł.

Z tej metody antykoncepcji nie powinny korzystać kobiety, które cierpią na:

• choroby wątroby,
• porfirię,
• nowotwory,
• żółtaczkę,
• krwawienie z dróg rodnych o niewyjaśnionych przyczynach.

Minipigułka w ok. 99 procentach zabezpiecza przed zajściem w ciążę.

Zastrzyk hormonalny

Możesz też zdecydować się na domięśniowy zastrzyk progesteronu (DepoProvera). Dzięki niemu nie będziesz musiała codziennie pamiętać o antykoncepcji, zastrzyk wykonuje się raz na trzy miesiące. Długotrwałe działanie to zarówno zaleta, jak i wada tego środka, ponieważ w kolejną ciążę można zajść po ok. 10 miesiącach od podania ostatniej dawki, a często konieczne jest potem ginekologiczne wywołanie miesiączki. Niestety zastrzyki zwiększają też ryzyko zakrzepów i osteoporozy. Cena jednego zastrzyku wynosi ok. 40 zł.

Zastrzyki są niewskazane dla kobiet, które cierpią na:

• choroby układu krążenia,
• choroby wątroby,
• zaburzenia krzepliwości krwi.

Twój ginekolog z pewnością pomoże ci wybrać najlepszą metodę i dokładnie określi, kiedy powinnaś zacząć ją stosować.