Monitorowanie cyklu menstruacyjnego: kiedy są największe szanse na ciążę?

Cykl menstruacyjny składa się z 4 faz: menstruacyjnej, pęcherzykowej, owulacyjnej i lutealnej. Największe szanse na zajście w ciążę występują w fazie owulacyjnej (około 14. dnia cyklu) i w fazie pęcherzykowej (pomiędzy miesiączką a owulacją).

Każda kobieta, która chce zajść w ciążę powinna uważnie obserwować swój cykl miesiączkowy. Wzorcowo trwa on średnio 28 dni, ale w normie mieszczą się cykle od 21 do 35 dni.

Faza krwawienia miesięcznego – bardzo niskie szanse na zajście w ciążę

Cykl menstruacyjny zaczyna się w pierwszym dniu miesiączki. Dochodzi wówczas do złuszczania błony śluzowej macicy i następuje krwawienie. Kobieta w fazie menstruacyjnej może odczuwać bóle brzucha i spadek nastroju. Szanse na zajście w ciążę podczas krwawienia miesięcznego są bardzo niskie, bliskie zeru. Zdarza się to tylko w przypadku nieregularnych lub bardzo krótkich cykli.

Faza pęcherzykowa (folikularna, proliferacyjna) – dobre szanse na poczęcie

Druga faza cyklu miesiączkowego to faza pęcherzykowa zwana również folikularną lub proliferacyjną. Trwa około 9-11 dni. Jest to okres, w którym błona śluzowa macicy odbudowuje się i przygotowuje na przyjęcie zapłodnionej komórki jajowej. Dojrzewa wtedy pęcherzyk Graffa wydzielający estrogeny. Hormony pobudzają do produkcji płodny śluz szyjkowy. W fazie pęcherzykowej śluz staje się gęsty i rozciągliwy. Plemniki mają możliwość przeżyć w nim aż do momentu owulacji. Szanse na zajście w ciążę w fazie folikularnej są więc dobre w drugiej części tej fazy – na 2-3 dni przed owulacją.

Faza owulacyjna – najlepszy czas na zajście w ciążę

Faza owulacyjna cyklu menstruacyjnego to czas, kiedy pęcherzy Graffa pęka i uwalnia komórkę jajową do jajowodu. W przypadku książkowego, 28-dniowego cyklu, owulacja następuje 14. dnia. Przy dłuższych i krótszych cyklach dzieje się to na około 10-16 dni przed zakończeniem cyklu. Faza owulacyjna to najlepszy moment na poczęcie dziecka, ale trwa zaledwie jeden dzień. Komórka jajowa uwalnia się przez około 12 godzin. Możliwe jest także zajście w ciążę przez 24 godziny po uwolnieniu jajeczka – tyle czasu obumiera dojrzała komórka.

Faza lutealna (progesteronowa, ciałka żółtego) – dni niepłodne

Ostatnim etapem cyklu menstruacyjnego jest faza lutealna, znana też jako progesteronowa lub faza ciałka żółtego – uaktywnia się wówczas progesteron, a ciałko żółte stopniowo zanika. Faza lutealna trwa zwykle od 10 do 16 dni. W czasie jej trwania występuje zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS). Zajście w ciążę podczas fazy progesteronowej jest bardzo trudne. Ten okres cyklu określa się jako dni niepłodne.

• Jak radzić sobie przed okresem? PMS, czyli zespół napięcia przedmiesiączkowego: jak sobie radzić?
• Jak zabezpieczać się przed ciążą? Rodzaje tabletek antykoncepcyjnych - wybór zależy od wieku.