Badanie cytologiczne, czyli profilaktyka i wczesne wykrycie raka szyjki macicy. W jaki sposób należy się przygotować?

Cytologia pozwala na ocenę komórek nabłonka pokrywającego szyjkę macicy. Jej celem jest wczesne rozpoznanie ewentualnych zmian przedrakowych lub nowotworu. Badanie należy powtarzać przynajmniej raz na 3 lata.

Cytologia jest badaniem profilaktycznym pozwalającym na wczesne wykrycie raka szyjki macicy. Choroba w początkowym stadium przebiega bezobjawowo, dlatego ważne jest systematyczne przeprowadzanie badania. Cytologię wykonuje lekarz ginekolog w specjalistycznym gabinecie.

Na czym polega cytologia?

Cytologia, inaczej badanie cytologiczne, jest metodą diagnostyczną wykorzystywaną w profilaktyce i rozpoznawaniu stanów przednowotworowych oraz raka szyjki macicy. Powinna być wykonana na specjalistycznym fotelu ginekologicznym przez lekarza – ginekologa. Cytologia polega na wprowadzeniu do pochwy wziernika w celu pobrania próbki zawierającej komórki złuszczonego nabłonka szyjki macicy. Pozwala to na wykrycie ewentualnych, patologicznych zmian w obrębie narządu rodnego kobiety. Rak szyjki macicy przez długi czas rozwija się bezobjawowo. Pierwsze objawy choroby pojawiają się dopiero w jej zaawansowanym stadium. Badanie cytologiczne pozwala na wczesne wykrycie zmian przedrakowych i rozpoczęcie leczenia. W trakcie cytologii możliwe jest również rozpoznanie infekcji dróg rodnych. Badanie cytologiczne jest bezbolesne i trwa do kilku minut. Można je wykonać w prywatnej placówce, ponosząc koszt 30-40 złotych lub korzystając z bezpłatnego rządowego programu profilaktyki i wczesnej diagnostyki raka szyjki macicy dla kobiet w przedziale wiekowym 25-59 lat.

Jak przygotować się do cytologii?

Cytologia jest badaniem, które nie wymaga długotrwałych przygotowań oraz wcześniejszego wykonania innych badań. Należy jednak dostosować się do kilku zasad, aby badanie było efektywne i skuteczne. Cytologię wykonuje się najpóźniej na 4 dni przed rozpoczęciem krwawienia miesięcznego oraz najwcześniej 2 dni po jego zakończeniu. Co najmniej dobę przed badaniem należy zrezygnować ze stosunków płciowych. Konieczne jest zaprzestanie stosowania preparatów dopochwowych oraz tamponów na 4 dni przed ustaloną datą badania cytologicznego. Kobieta planująca cytologię nie powinna: poddawać się pobieraniu posiewów z szyjki macicy oraz wykonywać badania ginekologicznego i przez pochwowego USG na dobę przed badaniem. W przypadku, gdy u kobiety rozwinął się stan zapalny narządu rodnego w pierwszej kolejności należy go wyleczyć, a dopiero po zakończeniu leczenia zgłosić się na cytologię.

Systematyczne wykonywanie cytologii – jak często?

Badanie cytologiczne powinno być wykonywane regularnie raz na 3 lata przez kobiety:

• poniżej 25. roku życia – najpóźniej po upływie 3 lat od rozpoczęcia aktywności seksualnej,
• w wieku powyżej 25 lat bez względu na to, czy rozpoczęła współżycie seksualne.

W niektórych przypadkach lekarz ginekolog może zlecić wykonywanie cytologii raz w roku. Dotyczy to kobiet z grupy podwyższonego ryzyka wystąpienia raka szyjki macicy, które stwierdza się przy: zakażeniu wirusem HIV lub HPV, skłonności do powstawania nadżerek oraz wcześniejszym leczeniu dysplazji – stanu przedrakowego szyjki macicy. U kobiet ciężarnych cytologię przeprowadza się dwa razy: w pierwszym trymestrze (1-3 miesiąc ciąży) oraz w trzecim trymestrze (7-9 miesiąc ciąży). Jest to zupełnie bezpieczne badanie, nie wiążące się z ryzykiem powikłań dla ciąży.