Jak przedłużyć sprawność osoby chorej na Parkinsona?

Choroba Parkinsona to nieuleczana zwyrodnieniowa choroba układu nerwowego. Prowadzi do postępującej niesprawności, a co za tym idzie – uzależnienia się od pomocy innych.

Zasady wykonywania ćwiczeń w chorobie Parkinsona

Celem ćwiczeń jest wzmocnienie mięśni odpowiadających za prawidłową postawę ciała, czyli mięśni brzucha, grzbietu, ud i pośladków. Ćwiczenia pomagają zachować elastyczność kręgosłupa, zapobiegać przykurczom mięśni i poprawić perystaltykę jelit. Regularne ćwiczenie w chorobie Parkinsona pomaga utrzymać ogólną sprawność fizyczną i samodzielność w wykonywaniu codziennych czynności. Ma także duże znaczenie dla poprawy samopoczucia i ułatwienia zasypiania.

Ćwiczenia w chorobie Parkinsona zawsze powinny być dostosowane do stanu i kondycji osoby chorej oraz do etapu choroby. Spośród proponowanych ćwiczeń należy wybrać te, które są możliwe do wykonania.

Należy ćwiczyć codziennie w porze, kiedy sprawność jest najwyższa, a samopoczucie najlepsze. Strój nie powinien krępować ruchów, ćwiczenia najlepiej wykonywać na twardym podłożu, na przykład podłodze przykrytej matą lub kocem.

Ćwiczenia należy powtarzać od kilku do dwudziestu razy, w zależności od możliwości fizycznych osoby chorej na Parkinsona, z czasem należy zwiększyć liczbę ćwiczeń i powtórzeń. Czas trwania gimnastyki powinien wynosić od kilkunastu minut do pół godziny, przy czym powinien być stopniowo wydłużany. W przypadku dobrego samopoczucia i stanu zdrowia, można wykonywać ćwiczenia dwa razy dziennie.

Wszystkie ruchy powinny być wykonywane w sposób płynny i łagodny.

Ćwiczenia wykonuje się:

• od pozycji niskich do wysokich, czyli od leżenia do stania;
• od ruchów prostych do bardziej złożonych;
• od dużych stawów do małych.

Ćwiczenia relaksacyjne i oddechowe

Każdą gimnastykę należy poprzedzić ćwiczeniami relaksacyjnymi, by rozluźnić mięśnie i przygotować je do dalszej pracy.

Przykładowe ćwiczenia relaksacyjne:

• Usiądź wygodnie i wyprostuj się, stopy ustaw na podłodze na szerokości bioder. Ręce ułóż swobodnie na bokach albo kolanach, wyprostuj kark;
• zegnij mocno palce nóg, zatrzymaj je na kilka sekund i puść;
• stopy postaw płasko na podłodze. Dociśnij naprzemiennie lewą i parą stopę po 3 sekundy aż poczujesz napięcie i rozluźnienie ud;
• wciśnij z całych sił uda i pośladki w siedzenie, wytrzymaj 3 sekundy i rozluźnij;
• wciągnij brzuch, napnij jego mięśnie i wytrzymaj 3 sekundy, rozluźnij;
• ściągnij łopatki, wypchnij klatkę piersiową na 3 sekundy, rozluźnij;
• unieś ręce na wysokości barków, utrzymaj 3 sekundy i opuść;
• zaciśnij pięści na 3 sekundy i zwolnij uścisk;
• opuść głowę na klatkę piersiową, odchyl powoli do tyłu. Następnie pochyl w kierunku lewego barku, potem do prawego.
• Przygotuj koc i małą poduszkę, połóż się wygodnie na plecach, pod kolana podłóż zwinięty w rulon koc, a pod głowę poduszkę. Ręce ułóż wzdłuż ciała dłońmi na zewnątrz, zamknij oczy.

Ćwiczenia oddechowe w chorobie Parkinsona mają przede wszystkim zwiększyć ruchomość klatki piersiowej i przepony, a co za tym idzie polepszyć sprawność wentylacyjną. Są stosowane także przy zaburzeniach mowy, często towarzyszących chorobie Parkinsona.

Przykładowe ćwiczenia oddechowe:

• dmuchanie przez słomkę do butelki z wodą;
• dmuchanie na płomień świecy;
• dmuchanie baniek mydlanych.

Ćwiczenia usprawniające – przykład:

• Połóż się na plecach, wyprostuj nogi, ręce rozłóż na bok. Dotnij prawą ręką lewej nogi, głowa podąża za tym ruchem, staw łokciowy wyprostowany. Następnie wykonaj ten sam ruch w stronę przeciwną.

Ugnij nogi w kolanach, ręce wzdłuż ciała. Przenieś dłonie przodem w górę, dotknij wierzchem dłoni materaca i połóż ponownie wzdłuż ciała.

• Wykonaj klęk podparty, rozstaw kolana na wysokości miednicy. Unoś na przemian pracą i lewą nogę, pamiętając, by byłą wyprostowana w kolanie.

Ćwiczenia, których celem jest pobudzenie przykurczonych mięśni, mogą początkowo wywoływać ból. Z czasem wraz z regularnymi ćwiczeniami ból zniknie.

Najważniejsza w ćwiczeniach w chorobie Parkinsona jest systematyczność! Tylko regularna gimnastyka pomoże utrzymać sprawność fizyczną.

• Komórki nerwowe występujące w istocie czarnej wytwarzają dopaminę – jej niedobór w tych rejonach mózgu wywołuje zmiany zwyrodnieniowe mózgu. Poznaj podstawowe objawy choroby Parkinsona.
• Osoby cierpiące na Parkinsona w miarę postępu choroby potrzebują coraz więcej kalorii, ponieważ drżenie mięśni pozbawia ich siły. Dieta w chorobie Parkinsona, jest istotnym elementem leczenia.