Apatia objawia się przygnębieniem i biernością fizyczną oraz emocjonalną

Objawy apatii to smutek, przygnębienie, brak chęci i sił do aktywności. Apatia bardzo często towarzyszy chorobom takim tak depresja, rak, cukrzyca, niedoczynność tarczycy. Jest częsta również wśród osób starszych.

Apatia może być objawem choroby afektywnej dwubiegunowej, jeśli występuje naprzemiennie ze stanami silnego pobudzenia. Charakterystyczne dla tej choroby są występujące po sobie fazy depresji, zespół hipomaniakalny i mania.

Najczęstsze objawy apatii

• Obniżona aktywność fizyczna.

Osoba dotknięta apatią nie ma chęci wykonywać nawet wielu codziennych czynności, takich jak sprzątanie, gotowanie czy zakupy, nie interesuje się również sportem ani aktywnym spędzaniem czasu. W ciężkich przypadkach połączonych z innymi chorobami, np. depresją lub rakiem, apatia przykuwa osobę chorą do łóżka. Choremu brak sił na normalne funkcjonowanie.

• Obniżona aktywność intelektualna i społeczna.

Apatia objawia się także mniejszą niż u zdrowych ludzi sprawnością intelektualną i chęcią interakcji społecznych. Osoba apatyczna izoluje się od otoczenia, ma trudności z koncentracją i myśleniem logicznym.

• Zmniejszona wrażliwość na bodźce fizyczne.

Apatia osłabia odczuwanie bólu, w połączeniu z bezruchem może maskować dolegliwości ze strony organów wewnętrznych czy np. ból głowy. Często to właśnie spadek aktywności fizycznej przyczynia się do zmniejszenie wrażliwości na bodźce fizyczne.

• Obojętność na świat zewnętrzny i samego siebie.

Zobojętnienie ściśle wiąże się z obniżoną aktywnością fizyczną i emocjonalną oraz społeczną. Osoba pogrążona w apatii przestaje o siebie dbać, niekiedy rezygnuje nawet z podstawowych czynności, takich jak kąpiel czy wstanie rano z łóżka, źle się odżywia. Mniejsza sprawność intelektualna i otępienie sprawiają, że osoba dotknięta apatią wycofuje się z życia społecznego, unika kontaktu nie tylko z obcymi ludźmi, ale też z najbliższymi.

• Smutek, przygnębienie.

Poszczególne objawy apatii kumulują się i wywołują permanentne przygnębienie. Smutek i przygnębienie z kolei odbierają chęć do podjęcia jakiejkolwiek aktywności. Apatia w połączeniu ze smutkiem może być objawem depresji.

Przyczyny apatii

Apatię mogą wywoływać stres i problemy w życiu codziennym, z którymi trudno się zmierzyć. Jej występowaniu sprzyja przemęczenie, często cierpią na nią osoby ciężko chore i starsze. Apatia może być objawem choroby – cukrzycy albo niedoczynności tarczycy, bardzo często towarzyszy także depresji. Otępienie i ogólne przygnębienie właściwe dla apatii występują w zespole stresu pourazowego. Przyczyną apatii może być również niedożywienie, w tym niedobór witamin i minerałów. Zdarza się, że na apatię zapadają osoby intensywnie odchudzające się i często przeprowadzające głodówki.

Leczenie apatii

Apatia wywołana przez chorobę nowotworową, depresję czy zaburzenia odżywiania musi być leczona z uwzględnieniem przyczyny. W leczeniu apatii równie istotne są sfera fizyczna jak i psychiczna. Aby poradzić sobie z apatią należy skorzystać z pomocy psychologa lub psychiatry, a niekiedy wystarczy radykalna i konsekwentna zmiana trybu życia. Trzeba ograniczyć stres i zminimalizować napięcie, znaleźć czas na codzienny relaks. Warto też poświęcać czas na uprawianie sportu i zdrowiej się odżywiać, by dostarczać organizmowi witamin i minerałów. Jeśli apatia wiąże się z depresją, stosuje się leki przepisane przez psychiatrę.