Kosmetyki chemiczne a naturalne: jakich substancji w składzie się wystrzegać?

Kosmetyki naturalne to ciągle jeszcze niewielki odsetek wszystkich produktów kosmetycznych dostępnych na rynku. Produkcja składników chemicznych jest tańsza, a wykonywane od kilkunastu lat badania nadal nie mówią jednoznacznie, czy produkty powszechnie uważane za szkodliwe – jak parabeny, SLS-y i silikony – rzeczywiście mają tak niekorzystne działanie, jakie im się przypisuje.

Spór o szkodliwość parabenów

Spośród substancji zawartych w kosmetykach najwięcej kontrowersji wzbudzają parabeny, czyli substancje konserwujące, które znajdują się aż w 85% wszystkich kosmetyków. Impotencja, przedwczesne dojrzewanie, zaburzenia układu rozrodczego i metabolizmu to opublikowana przez magazyn „Pro-test” lista skutków ubocznych związanych z obecnością parabenów w kosmetykach. Dr Philippa Darbre także podejrzewała, że przyczyną zmian nowotworowych u jej pacjentek z rakiem piersi były właśnie parabeny zawarte w antyperspirantach. Prowadzone przez nią badania nie potwierdziły jednak ostatecznie hipotezy. Jedyne, na co pozwala stan badań nad parabenami to stwierdzenie, że te substancje konserwujące mogą podrażniać błony śluzowe i wywoływać alergie. Jednak, co podkreślają kosmetolodzy, także i naturalne składniki mogą wywołać reakcję alergiczną. Dotyczy to przede wszystkim właśnie naturalnych składników konserwujących, jak witamina E i olejki eteryczne. Producenci kosmetyków twierdzą, że zła sława parabenów to element czarnego PR-u, ale wielu z nich ulega tendencji i swoje produkty reklamuje bardzo nośnym hasłem „bez parabenów”.

SLS – środek czyszczący w kosmetyce

Kolejnym kontrowersyjnym, ale powszechnie stosowanym składnikiem kosmetyków są substancje potocznie zwane SLS (Sodium lauryl sulphate lub sodium laureth sulfate) – tensydy, które mają zdolność rozpuszczania tłuszczów i olejów, a więc są substancjami czyszczącymi. Zawierają je szampony, żele do mycia i pasty do zębów, ale także zupełnie innego rodzaju środki czystości – płyny do mycia szyb, naczyń czy czyszczenia toalet. SLS-y są bardzo tanimi substancjami, dlatego producenci kosmetyków tak często je wykorzystują. Oczywiście, w takim stężeniu, w jakim w kosmetykach występują, nie mogą być tak toksyczne, jak w ilości zawartej w detergentach chemicznych, ale mimo to podrażniają oczy i skórę, a także są częstą przyczyną alergii.

Silikony – pomagają czy szkodzą?

W kosmetykach potrzebne są substancje natłuszczające, w roli których bardzo często występują silikony odpowiadające głównie za wygładzanie i zmiękczanie włosów (choć spotyka się je nie tylko w szamponach). Silikony nie wywołują żadnych podrażnień ani uczuleń, chronią włosy przed promieniowaniem UV, ale szczelna bariera, jaką tworzą utrudnia przenikanie zawartych w kosmetykach substancji odżywczych, zatyka pory i zaburza naturalne funkcje skóry. Co najbardziej kłopotliwe, mocne silikony nie dają się zmyć przez zwykłe substancje czyszczące – ich usunięcie wymaga użycia silnych detergentów.

Na czym polega przewaga kosmetyków naturalnych nad chemicznymi?

W dobrych kosmetykach naturalnych nie ma żadnej z substancji uważanych za szkodliwe. Zastępują je skoncentrowane składniki naturalne, które działają już w niewielkich ilościach. Długotrwałe stosowanie takich kosmetyków sprawia, że skóra się regeneruje, a oprócz tego bardzo rzadko dochodzi do jakichkolwiek podrażnień. Przejście z kosmetyków chemicznych na naturalne nie jest jednak proste – skóra musi się odzwyczaić od stosowanych dotąd substancji, dlatego nie należy się spodziewać natychmiastowych efektów.

Jak rozpoznać kosmetyk naturalny?

Problemem jest jednak ciągle brak ścisłych przepisów, określających ilość naturalnych substancji, która uprawniałaby producenta do nazywania swojego kosmetyku naturalnym. Stąd też tak często dochodzi do nadużyć i reklamowania produktów, które z założenia są naturalne, a w rzeczywistości zawierają więcej substancji chemicznych niż ich „nienaturalne” odpowiedniki. Bez znaczenia czy kosmetyk jest kupiony w drogim, renomowanym sklepie, czy w aptece – o jego jakości decyduje skład. Dla tych, którym ciężko się rozeznać w specjalistycznej terminologii pomocne są odpowiednie znaki jakości (ECOCERT, NaTru, The Soil Association, znak Eko).

• By otrzymać naturalny szampon potrzebujesz wody destylowanej, suszonych ziół, płatków mydlanych, olejków eterycznych i oliwy z oliwek. Podpowiadamy, jak tworzyć kosmetyki domowej roboty.
• Wykonane z naturalnych składników maseczki nie uczulają i są tanie. Przeczytaj, jak przygotować domowe maseczki nawilżające skórę.
• Chcesz pozbyć się trądziku, przebarwień lub złagodzić objawy atopowego zapalenia skóry? Dowiedz się jakie zastosowanie ma kwas azelainowy w kosmetyce.