Zadatek a zaliczka – różnice

Zarówno zadatek jak i zaliczka stanowią zabezpieczenie wykonania umowy w przyszłości. Stanowią część ceny i zostają zaliczone na jej poczet, gdy zobowiązanie zostaje wykonane. Jednak jeśli tak się nie stanie – różne są konsekwencje wpłacenia zadatku i zaliczki.

Zaliczka i zadatek: formy zabezpieczenia umowy

Pewna kwota pieniężna często jest wpłacana przez kontrahenta, w celu zabezpieczenia wykonania umowy. Zarówno zadatek, jak i zaliczka mogą mieć formę nie tylko pieniężną – może to być określony przedmiot. Wówczas przy rozliczeniach bierze się pod uwagę jej wartość.

W zależności od tego, czy wcześniejsza wpłata to zaliczka czy zadatek, różne są konsekwencje w razie niewykonania umowy.

Zaliczka

Zaliczka to część ceny, wpłacana przed wykonaniem zobowiązania. W chwili zapłaty cena zostaje pomniejszona o tę kwotę.

Jeśli umowa zostanie wykonana nienależycie lub nie zostanie wykonana wcale, to stronie, która wpłaciła zaliczkę, należy się jej zwrot.

Zadatek

Zadatek, podobnie jak zaliczka, jest częścią kwoty ceny, wpłacany przed wykonaniem zobowiązania. Również w tym przypadku zostaje ona zaliczona na poczet ceny, jeśli zobowiązanie zostanie wykonane. Zasadniczo ma charakter bezzwrotny, jednak w przypadku zgodnego odstąpienia od umowy obu stron lub niemożliwości wykonania umowy – zadatek powinien być zwrócony.

Jeśli umowa nie zostanie wykonana przez wpłacającego zadatek, to druga strona może tę kwotę zatrzymać. Natomiast jeśli umowa nie zostanie wykonana z winy strony, która otrzymała zadatek, to druga strona może domagać się zwrotu zadatku w podwójnej wysokości.

Zaliczka czy zadatek?

Z zadatkiem mamy do czynienia tylko wtedy, gdy jasno to wynika z treści umowy. Jeśli tak nie jest – wpłacona na poczet ceny kwota jest zaliczką, i niewykonanie zobowiązania wywołuje takie konsekwencje, jakie są przewidziane dla zaliczki. Zaliczki nie można więc zatrzymać – obie strony zobowiązane są zwrócić sobie wszystko, co od siebie nawzajem otrzymały.