Urlop wypoczynkowy a urlop wychowawczy

Oprócz urlopu wypoczynkowego, przysługującego każdemu pracownikowi, rodzicom przysługują dodatkowo liczne urlopy związane z rodzicielstwem, m.in. urlop macierzyński, rodzicielski czy wychowawczy.

Ustawodawca przewiduje dla pracowników liczne uprawnienia związane z rodzicielstwem. Są to m.in. urlop macierzyński (i dodatkowy urlop macierzyński), urlop rodzicielski i urlop wychowawczy.

Wymiar urlopu wypoczynkowego

Przepisy Kodeksu pracy (zobacz tekst ustawy) wskazują, że pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego (art. 152 §1). Określony prawnie jest również wymiar urlopu, i tak dla 20 dni urlopu przysługuje pracownikowi, który jest zatrudniony mniej niż 10 lat, natomiast 26 dni urlopu uzyskuje pracownik zatrudniony co najmniej 10 lat (art. 154 §1). W sytuacji, gdy pracownik zatrudniona jest w niepełnym wymiarze czasu pracy (na przykład na ½ etatu) wymiar urlopu ustalony jest proporcjonalnie do wymiaru czasu jej pracy (podstawą do wyliczenia urlopu jest 20 lub 26 dni urlopowych).

Urlop wychowawczy tylko po pół roku pracy

Do urlopu wychowawczego uprawniony jest pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy (w wymiarze całkowitego stażu pracy). Urlop wychowawczy stosuje się w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Wymiar urlopu wychowawczego wynosi nie dłużej niż 36 miesięcy, a urlop jest udzielany na okres nie dłuższy niż do momentu ukończenia przez dziecko 5 roku życia. (art. 186 §1-2). Pracownik, który chce uzyskać urlop wychowawczy, zobowiązany jest złożyć u pracodawcy odpowiedni wniosek. Od momentu złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego do chwili zakończenia tego urlopu pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę (art. 1861 §1 – tu też można przeczytać o wyjątkach od tej sytuacji).

Wymiar urlopu wypoczynkowego po powrocie z urlopu wychowawczego

Wymiar urlopu wypoczynkowego nie jest obniżony w wyniku przebywania na urlopie wychowawczym przez mniej niż jeden miesiąc. Jeśli nieobecność w pracy ze względu na wykorzystanie urlopu wychowawczego trwa co najmniej jeden miesiąc, następuje proporcjonalne obniżenie wymiaru urlopu wypoczynkowego (art. 1552 §1-2).

Za zgodą pracodawcy pracownik ma prawo zrezygnować z urlopu wychowawczego w każdym momencie, natomiast po zawiadomieniu pracodawcy – najpóźniej 30 dni przed terminem planowanego podjęcia pracy.