Kiedy można skorzystać z rękojmi za wady od sprzedawcy?

Rękojmia za wady jest uprawnieniem kupującego do otrzymania od sprzedającego rzeczy wolnej od wad – zarówno fizycznych, jak i prawnych. Konsumenci mają większe uprawnienia z tytułu rękojmi za wady niż przedsiębiorcy.

Rękojmia za wady: co oznacza?

Rękojmia jest dodatkowym, obok gwarancji, zabezpieczeniem kupującego na wypadek wystąpienia wad zakupionych towarów. Z tytułu rękojmi sprzedawca odpowiada w razie sprzedaży rzeczy wadliwej. Obejmuje wady fizyczne i wady prawne.

Rękojmia za wady: wady fizyczne

Wada fizyczna to niezgodność rzeczy sprzedanej z umową:

• brak właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na swój cel, czyli np. farba nie pokrywa powierzchni, do której jest przeznaczona,
• brak właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór – jeśli np. sprzedał tzw. podróbkę zamiast oryginału.
• nieprzydatność do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia – co oznacza, że sprzedawca okłamał kupującego co do możliwości praktycznego zastosowania danego przedmiotu,
• wydanie rzeczy w stanie niezupełnym, czyli np. odkurzacz bez rury.

Rękojmia za wady: wady prawne

Wada prawna ma miejsce, gdy:

• rzecz jest własnością osoby trzeciej,
• rzecz jest obciążona prawem osoby trzeciej, np. zastawem,
• korzystanie lub rozporządzanie rzeczą jest ograniczone w wyniku decyzji lub orzeczenia właściwego organu.

Rękojmia za wady: kiedy można skorzystać?

Uprawnienie z rękojmi powstaje w sytuacji, w której sprzedana rzecz posiada wadę fizyczną lub prawną. Warunkiem jest jednak, że kupujący nie mógł wiedzieć o istnieniu wady towaru w chwili zakupu.

Gdy kupującym jest konsument, to na równi z zapewnieniem sprzedawcy o cechach danej rzeczy traktuje się publiczne zapewnienia producenta lub osoby, która wprowadza rzecz do obrotu - importera, dystrybutora.

Jeżeli kupującym jest konsument, a wada fizyczna została stwierdzona przed upływem roku od dnia wydania rzeczy, to istnieje domniemanie, że wada lub jej przyczyna istniała w chwili kupna.

Konsument nie ma obowiązku sprawdzenia czy rzecz ma wady niezwłocznie po jej otrzymaniu. Natomiast przedsiębiorca traci prawa z tytułu rękojmi, jeśli nie zbada rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach danego rodzaju, a jeśli wada ujawniła się później – jeśli nie zawiadomi sprzedawcy niezwłocznie po jej stwierdzeniu.

Rękojmia za wady: uprawnienia kupującego

Z tytułu rękojmi kupujący może żądać:

• odstąpienia od umowy, czyli zwrotu towaru za zwrotem jego ceny,
• obniżenia ceny,
• wymiany,
• naprawy.

Od umowy nie można jednak odstąpić, jeśli sprzedawca niezwłocznie wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo naprawi rzecz. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniana lub naprawiana, chyba, że wady są drobne i nieistotne.

Rękojmia za wady: terminy

Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat, a gdy chodzi o wady nieruchomości – przed upływem pięciu lat od dnia wydania rzeczy. W obrocie konsumenckim w przypadku sprzedaży rzeczy używanej termin odpowiedzialności z tytułu rękojmi może zostać skrócony do roku od dnia wydania rzeczy. W przypadku nowych rzeczy termin ten można jedynie wydłużyć.