Oklepywanie niemowlaka i starszego dziecka: jak, kiedy i po co oklepywać dzieci?

Oklepywanie pleców dziecka poniżej 1. roku życia jest bardzo ważne w czasie choroby i profilaktycznie, ponieważ odruch kaszlowy u małych dzieci jest słaby i utrudnia odkrztuszanie zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny. U dzieci starszych przyspiesza powrót do zdrowia.

Oklepywanie pleców dziecka pomaga w odkrztuszaniu wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych. To metoda przyspieszająca proces zdrowienia przydatna zwłaszcza w przeziębieniu oraz zapaleniu oskrzeli. Oklepywanie pleców można wykonywać u dzieci w różnym wieku, stosując właściwą technikę.

Oklepywanie niemowlaka – pozycja, technika, czas i efekty

U dzieci poniżej 1. roku życia odruch kaszlowy nie jest tak efektywny jak u starszych dzieci, dlatego trudniej niemowlakom odkrztuszać wydzielinę. Właśnie dlatego warto wykonywać oklepywanie pleców w razie choroby.

Oklepywanie niemowlaka należy rozpocząć od ubrania dziecka w lekkie, niezbyt grube ubranka. Dzięki temu oklepywanie nie będzie bolesne ani nadmiernie zamortyzowane. Niemowlę można ułożyć na swoich kolanach na brzuszku tak, by główka była nieco niżej niż reszta ciała. Jedną ręką należy przytrzymać dziecko pod paszkami, a drugą wykonać oklepywanie pleców.

W tym celu dłoń składa się w łódkę, by nie uderzać otwartą dłonią, co mogłoby spowodować ból u dziecka. Oklepywanie należy wykonać od dolnych żeber do góry, wzdłuż kręgosłupa, ale nie bezpośrednio po nim, a następnie od środka pleców w stronę łopatek (pod nimi).

Zabieg powinien trwać od 3 do 4 minut i należy powtarzać go kilka razy dziennie, najlepiej po około 20 do 40 minutach od podania leków wykrztuśnych i nie bezpośrednio po jedzeniu. Oklepywanie pleców powinno być energiczne i dość silne, z krótkimi przerwami co 3-4 uderzenia. Powinno być słychać głuchy odgłos podczas stukania.

Oklepywanie pleców kilkulatka i starszych dzieci

Jak oklepywać dziecko, jeśli jest za duże, by ułożyć je na swoich kolanach? Dziecko powinno przyjąć taką pozycję, by głowa była niżej niż reszta ciała. Może np. od pasa w górę wystawać za łóżko, opierając się na rękach na podłodze, albo położyć się na brzuchu i tylko samą głowę wychylić za brzeg łóżka. W poziomym płaskim ułożeniu ciała oklepywanie pleców jest mniej efektywne.

Ważne, żeby w trakcie oklepywania dziecko mogło wypluwać odkrztuszaną wydzielinę, np. do chusteczki czy miseczki.

Oklepywanie pleców może być profilaktyczne lub – podczas choroby – terapeutyczne. Zapobiega chorobom dolnych dróg oddechowych takim jak zapalenie oskrzeli i zmniejsza ryzyko zapalenia płuc. W chorobie przyspiesza rekonwalescencję i ułatwia oddychanie.