Uprzedzenia wpływają na to, co myślisz o innych. Możesz z nimi walczyć

Stereotypy i uprzedzenia to elementy wiedzy każdego człowieka o świecie zewnętrznym. Własne doświadczenia, informacje uzyskane od innych, przekazy kulturowe (baśnie i bajki, powiedzenia i przysłowia) są dla człowieka źródłem przekonań na temat świata i innych ludzi.

Przekonania te często przybierają formę stereotypów – wiedzy o tym, jak „na ogół” wygląda, zachowuje się, myśli inny człowiek – i uprzedzeń – negatywnych stereotypów.

Czym są uprzedzenia?

Uprzedzenia to postawy charakteryzujące się niechęcią wobec przedstawicieli jakiejś grupy społecznej. Uprzedzenia bazują na jakiejś jednej, ogólnej cesze przypisywanej zwyczajowo danej grupie, dotyczącej wszystkich jej przedstawicieli. Uprzedzenia nie muszą wynikać z osobistego kontaktu z przedstawicielem tej grupy. Często są one przekazywane społecznie: w przysłowiach, przypowieściach, baśniach i bajkach oraz dowcipach, bywają elementem tradycji danego narodu. Typowym uprzedzeniem jest np. przekonanie, że każdy Żyd jest kombinatorem, Cygan kradnie, Polak narzeka, blondynki są głupie, a lekarze biorą łapówki. Uprzedzenia mogą być przyczyną dyskryminacji, czyli gorszego traktowania osób należących do danej grupy społecznej.

Jak radzić sobie z uprzedzeniami?

Najskuteczniejszą formą radzenia sobie z uprzedzeniami jest dążenie do bezpośredniego spotkania z przedstawicielami grupy, do której jest się uprzedzonym. Odkrycie, że każdy człowiek jest indywidualnością, i może nie mieć cech przypisywanych mu zgodnie z uprzedzeniem, a mieć za to wiele innych, pozytywnych, pozwala osłabić wpływ uprzedzenia na oceny społeczne. Kiedy dojdzie do spotkania, starajmy się zawiesić nasze oceny. Dostrzegajmy indywidualne różnice pomiędzy osobami należącymi do grupy. Szukajmy też podobieństw do nas samych: wspólnych zainteresowań, potrzeb, dążeń. W pokonywaniu uprzedzeń pomaga też współpraca ukierunkowana na osiągnięcie wspólnego celu. Szukajmy tych wspólnych celów i to na nich się koncentrujmy. Bądźmy przy tym życzliwi i pełni szacunku do drugiego człowieka.